– Eisseválddit behttet sámi nissoniid geat gillájit seksuála veahkaválddálašvuođa ja buotlágan veahkaválddálašvuođaid. Dan oaivvilda dássearvu- ja vealaheameáittardeaddji Hanne Bjørstrum. Son gáibidage ahte boahtte jagi stádabušeahtas vuoruhit ruđa ráhkadahttit doaibmaplána mo eastadit veagalválddálašvuođa geavvamis lagas olbmuid gaskka sámi servvodagas.

Duojár Nils Johan Labba oačču Barbro Wingstrands stipeandda. Dat lea 100 000 ruoŧa ruvnno ja lea Svenska Hemslöjdsföreningarnas Riksförbund guhte geige dan, nu čállá SVT Sápmi. Labba muitala ahte ruhtavuoitu adno duodjefitnodaga álggaheapmái.

Lávvordaga álget dán dálvvi čuoigangilvvut ja čuoigis Petter Northugas ii leat buorre doaivva dán sesoŋga čuoigamiidda. Dál son geažuha ahte áigu heaitit gilvvohallamis. Loga eanet:

Unnimusat 60 álgoálbmotnissona leat áššáskuhttán Saskatoona buohcciviesu Kanadas. Sii čuoččuhit ahte buohcciviesus bággehalle miehtat steriliserejuvvot maŋŋel go ledje máná riegádahttán. Jos eai miehtan dasa, de eai ožžon mánáideaset oaidnit, nu čállá cbc-neahttasiidu. Dát steriliseremat muitaluvvojit dáhpáhuvvan maŋemuš 30 jagi ja diibmá lei maŋimuš hávvi. Ahte bákkus steriliserejuvvot lea čuohcan garrasit dáidda nissoniidda. Sii giksašuvvet psyhkalaččat dahje leat jo sorbmen iežaset dáid dáhpáhusaid dihte. Áviisa ii leat ožžon ságaide dearvvašvuođasuorggi, mii lea vástideaddji dán áššis.

– Norgga ráđđehus ii oro áigumin bidjat návccaid eastadan dihte veahkaválddálašvuođa geavvamis sámi nissoniid vuostá. Nu dat čuoččuha Norgga sámediggepresideantta, Aili Keskitalo, NTB ođasdoammahahkii. – Diet oaivil dat orro čuovgamin go čoahkkimasttán ráđđehusa ovddasteddjiiguin, ja ahte lea juoga maid sámi servodat ieš ferte čoavdit, dadjá Keskitalo.

Dán rádjai dán jagi leat Norgga soahtegirdit 54 geardde fitnan dárkkisteamen leatgo Ruošša girdit mat lahkonit Norgga rájá. Ná olu gerddiid loktanit dárkkistit ruoššabeale girdiid, eai leat goassege ovdal dárbbašan. 2014:s ledje 48 dárkkisteami, čállá iFinnmark áviisa. Oktiibuot leat 79 ruošša girdi duođáštuvvon girdán lahka Norgga rájá.

Juoigiid Searvi, mii ovddasta árbevirolaš juigiid miehtá sámi, ásahit dál sierra juoiganbeaivvi, nu čállá Ávvir áviisa. Dan dáhket go áigot ahte luohti galgá gullot beaivválaš eallimis nai, iige duššo konsearttain ja skearruin. Searvi deavdá dán jagi 20 jagi. Ja Juoiganbeaivi lea galgá leat otne skábmamánu 14. beaivvi, mii lea maiddái searvvi vuođđudandáhton.

Okta design olgohivsset mii lea huksejuvvon dološ sámi oaffarbáikái sáhttá dál vuoitit bálkášumii, nu čállá Avisa nordland. «Bukkekjerka» nammasaš rusttet lea Ánddasullos Nordlánddas. Bukkekjerka mearkkaša sámegillii bohkegeađgi. Hivsset lea nammaduvvon Betongavtalen 2018 bálkkašupmái maid Norgga betoŋgasearvi geige. Vuoiti mearriduvvo boahtte vahkkus.

Duorastaga ja bearjadaga sáddejuvvojit Davviriikalaš sámi ođđasat NRK guvttežis, dii. 17.30–17.45. På torsdag og fredag blir Ođđasat sendt på NRK 2, kl. 17.30–17.45.

Sametingspresident Aili Keskitalo kritiserer regjeringen for manglende tiltak for å bekjempe vold mot samiske kvinner. – Det mer enn antydes i mine møter med regjeringens representanter, at det samiske samfunnet må ordne opp i problemet selv, sier hun til NTB. Halvparten av samiske kvinner vil oppleve emosjonell, fysisk eller seksualisert vold i løpet av livet, viser forskning.