– Dei aller fleste ungane på sjukehuset blir friske igjen med ein gong. Men nokre blir ikkje friske. Nokre barn blir faktisk så sjuke at dei kan døy.
Elisabeth Helland Larsen har laga barneboka, «Jeg er døden», saman med illustratør Marine Schneider.
– Har nokon funne ein død tissemaur ein gong?
På Galleri Zink på Lillehammer sit 50 nysgjerrige barn på golvet framfor Elisabeth Helland Larsen for å høyre kva dama med den raude klovnenasen har å seie.
– Då eg var liten gret eg mykje når eg tenkte på døden, og det kan eg gjere enda. Men kanskje går det an å snakke om den likevel? Har nokon funne ein død tissemaur ein gong? spør Elisabeth ungane framfor seg.
– Jaaa! svarar barna i kor.
– Fin å ha når døden kjem og bankar på
Per Fugelli, professor i sosialmedisin ved universitet i Oslo, har avslutta kreftbehandlinga og førebur seg på døden. Han har lest boka «Jeg er døden», og seier den er ein fin inngang til å snakke om døden med barna.
Han trur likevel ikkje vi skal gjere døden til noka obligatorisk opplæring i barnehagen.
Per Fugelli meiner at «Jeg er døden» er ein fin inngang til å snakke om døden med barna.
– Så lenge vaksne underslår døden, skal vi ikkje plage barna med den heller. Men eg trur boka er fin å ha når døden kjem og bankar på eit hus der det bur barn, seier Fugelli.
– Snakkar du sjølv med barn om døden?
– Ikkje anna enn med mine eigne barnebarn, men ikkje inngåande og vedvarande. Berre ei nøktern deklarering av at no er morfar alvorlig sjuk, og skal snart døy. Ja, det er trist som faen og vi er glade i livet, men sånn er det, døden kjem til alle, og vi skal ikkje gjere den meir forferdeleg og skremmeleg enn den treng å vere.
– Så lenge vaksne underslår døden, skal vi ikkje plage barna med den heller. Men når døden først rammar kan «Jeg er døden» vere ein fin inngang til samtalar med barna, seier professor i sosialmedisin, Per Fugelli.
Foto: Roald, Berit / NTB scanpix– Nyttig for vaksne
Elisabeth Helland Larsen meiner barn har mange tankar rundt døden, og at dei ikkje er redde for å prate om den.
– Du skal ikkje vere lenge i barnehagen før du høyrer ordet «død». Barna leiker gravferd heile tida. Det er vi vaksne som tabuerer dei opp gjennom alderen.
– Barn som veit at dei sjølv skal døy, sett seg ikkje ned og teiknar svarte bilete. Dei teiknar fargar, englefjær, håp og kjærleik, seier Elisabeth etter høgtlesinga på Lillehammer.
– Kanskje boka di er like nyttig for vaksne?
– Ja, det trur eg absolutt. Men eg er ingen guru på liv og død, eg er berre ein klovn.
- Les:
- Les også: Årets aller beste barnebøker
