Anára Pride lágiduvvo lávvordaga Anára márkanis. Doalut leat Sajosa šiljus ráidovázzima maŋŋá. Das leat earret eará piknik, musihkkaovdanbuktimat ja iešguđetlágán bargobájit. – Lean oaidnán, ahte olbmot leat vuordán dákkár dáhpáhusa ja leat ilolaččat, čilge Nuoraidráđi lahttu Hilda Musta Yle Sápmái. Dán vahkus lea ávvuduvvon virggálaš Pride-vahkku Suomas.
Minerallovutvalgets leder Ernst Nordtveit overleverte i dag utvalgets forslag til ny minerallov i form av NOU 2022:8 «Ny minerallov». Nordtveit forteller at et av de sentrale problemstillingene utvalget har diskutert er de samiske interessene.
– Utvalget har lagt vekt på at loven må oppfylle de folkerettslige pliktene Norge har og en må ta hensyn til de rettighetene samene har etter nasjonalrett, alminnelig tingsrett til reinbeite og til å utnytte andre ressurser.
I forslaget til ny minerallov foreslår de blan annet å oppheve skillet mellom Finnmark og resten av landet.
– Vi foreslår å oppheve skillet mellom Finnmark og resten av landet, og vi snakker om tradisjonelle samiske områder samlet over hele landet. Og vi innfører regler om at det må foreligge avtale eller riktig operasjon om samiske rettigheter for at området skal kunne tas i bruk.
I forslaget er også urfolksvederlag diskutert hvor de har kommet frem til regler også til utnytting av grunneiers mineraler i samiske områder.
Næringsminister Jan Christian Vestre var glad for å kunne motta utvalgets forslag i form av NOU. Denne skal nå ut på høring, og Vestre oppfordrer folk til å komme med høringssvar.
– Kjære venner, det blir ikke et grønt skifte hvis vi ikke vi klarer å få til en bærekraftig mineralutvinning, sa Jan Christian Vestre da han fikk overlevert forslaget.
Minerálalágalávdegoddi geige otne ođđa minerálalága árvalusa ealáhusministarii.
Geahča dáhpáhusa dáppe:
https://www.regjeringen.no/no/aktuelt/minerallovutvalget/id2921666/
Garraarvvi dieđihit bearjadaga veaigái Davvi Romsii, Oarje-Finnmárkui ja Finnmárkkuduoddarii. Meteorologat lohket arveváruhusa fiskes dásis. Báikkálaččat stuorra erohusat das man garrasit dat arvá daid iešguđet guovlluin. Váruhit ahte dálki sáhttá johtilit jorggihit
Finnmárkku johtolat divišuvdnajođiheaddji Per Bjørn Holm -Varsi lea cealkán fylkajođiheaddjái Øystein Ruudii ahte son ahte luohpá virggistis. Nu čállá Romssa ja Finnmárkku fylkagielda preassadieđáhusas. Ruud lohká ahte sii leat jo ohcagoahtán ođđa bargi sadjái.
Minerálalága lávdegoddi geige odne ođđa minerálalága čielggadeami árvalusa ealáhusministariid. Minerálalávdegoddi nammaduvvui Gonagas stáhtaráđis geassemánu 23. beaivve 2020, sin bargun leamaš buktit evttohusaid dasa mo jagi 2010 minerálalága sáhttá ovdánahttit ja ođasmahttit. NOU 2022:8 čielggadeapmi geigejuvvo odne ealáhusministariid 11 áigge.
Davvi-Suopma ii leat čálgan pandemiijas seammá bures go riikka eará guovllut, dieđiha Yle Sápmi. Davvi-Suoma idjadanfitnodagain rehkenaste miessemánus 61 000 idjadeami, mii lea goalmmádasa uhcit go ovdal koronapandemiija. Olles Suomas idjadeamit olle jo measta seammá loguide go jagis 2019.
Olje- og energidepartementet (OED) skriver i et brev til Sametinget 24. juni at det ikke er aktuelt å rive ned de omdiskuterte vindturbinene på Fosen. – Departementet mener at det ikke foreligger noen plikt til å sørge for umiddelbar stans av driften av vindkraftverkene eller at vedtaket oppheves uten videre prosess, skriver OED. Høyesterett i storkammer slo 11. oktober 2021 enstemmig fast at samiske rettigheter er krenket, og at vedtakene om konsesjon og ekspropriasjonstillatelse på Fosen derfor er ugyldige.
Etter en prøveordning på ti år er det nå slutt på vårjakt på ender i Kautokeino. Ordningen har vært omdiskutert. Klima- og miljødirektoratet skriver i et brev til kommunen de har begynt å se på fremtiden til denne ordningen, opplyser ordfører Hans Isak Olsen til GLR. – De ønsker et møte med oss og et folkemøte i midten av oktober. Jeg har tro på at vi skal få til en ny ordning, tror Olsen.
FA Sámi čiekči Wilma Ritzén navdá joavkkus stuorra vejolašvuođaid vuoitit historjjálaš Máilmmemeašttir čiekčamiid. – Šaddá hirbmat suohtas ja stuorra vásáhus johtit dáiguin nieiddaiguin Indiai čiekčat MM:s. Jáhkán mis leat stuorra vejolašvuođat vuoitit dáid gilvvuid. Mis lea hirbmat buorre joavku. Mis leat muhtin veahá boarreaset čiekčit geain lea hárjáneahpmi ja nuorra čiekčit geain lea energiija, dadjá Ritzén SR Sápmi neahttasiidui. Conifa lágida vuosttaš geardde historjjás MM čiekčamiid nissoniidda. Čiekčamat leat Indias suoidnemánus 1. gitta 6. beaivái.
