NRK Sápmi – Åarjelsaemiengïelesne

Hopp til innhold
Ungdommer fra Natur og ungdom deltok i markeringen av ettårsdagen for Fosen-dommen.
Foto: Mette Ballovara / NRK

Saernieh - Åarjelsaemien

  • Trööndelagen Barkoekrirrie: Sijhtieh saemiengïele Trööndelaagen learoehkidie faaledh

    Daan hïeljen lij Tröndelaagen Barkijekrirrien jaepietjåanghkoe. Daesnie dah nænnoestamme ihke sijhtieh mierietsiehkieh saemien kultuvrese, jieliemasse, ektievoetejieliemasse jïh gïelide bueriedidh.

    Aaj vaajtelieh gaajhke learohkh noereskuvlesne jïh jåarhkeskuvlesne edtjieh maehtedh saemiengïeleööhpehtimmie programmefaagine, ammesgïeline jallh veeljemefaagine veeljedh.

    – Gaajhke learohkh Trööndelaagen noereskuvline jallh jåarhkeskuvline byöroe reaktam saemiengïeleööhpehtæmman åadtjodh, programmefaagine, ammesgïeline jallh veeljemefaagine.

    Dam evtiehtassesne tjåådtje goh Trööndelaagen Barkijekrirrie nænnoestamme.

    Kjerkol på talerstolen årsmøte Trøndelag Ap
    Foto: Bjarte M. Johannesen / Bjarte Johannesen / NRK
  • Dam baalhkam almetjh daarpesjieh

    Almetjh Nöörjesne jeahta dah medtie 700.000 kråvnah daarpesjieh jis edtjieh buerie jieleme utnedh, stoerre pryövenasse vuesehte.

    – Jis vïjhte millijovnh vielie åadtjoeh, im vienth aavobe sjædtam, Grethe Wittenberg Meier jeahta.

    Vïenhtem lea vihkielommes ekonomije utnedh juktie ih daarpesjh tjomperdidh. Jïh gïehtjedimmie åadtjoeh juktie maahtah njaelkieslaakan åeredh dan åvteste daajrah maahtah dov reeningh maeksedh. Dellie maahtah aelkedh ussjedidh maam maahtah darjodh juktie buerie jieleme åadtjoeh, Meier jeahta.

    Maahtah abpe aamhtesem daesnie lohkedh:

  • Seamma tsiehkie göökte aejkien ruevtieraajroste vuajahtalleme

    Les på norsk.

    Laila Bergstrøm lea akte dejstie goh barkijh uvteraajrosne gellie jaepiej gaskesadteme, gosse ruevtieraajroe bovtsh ruevtieraajroste vuajahtalleme.

    Aadtjegh åadtjoeji govledh raajroe tsiehkiem vuajahtalleme, menh idtjih asth sæjjan båetedh aarebi seamma raajroe seamma tsiehkie bijjelen vihth vööji. Aajmene barre sluekieh lij.

    Deahpadimmien åvteste måarehks sjïdteme.

    – Ih edtjh dan eajlohths årrodh juktie krievvien bijjelen vuajah goh jielieminie, dan åvteste dam joe dorjeme. Im guarkah guktie almetjh maehtieh numhtie darjodh. Lea maam joem alvas båajhtode aarvoejgujmie.

    Dajve gusnie jeenjemasth djuvrh raajroste vuajahtalleme, lea medtie göökte mijlh guhkie ruevtieraajroegïeje gaskesne Kopperå Stasjovne Trööndelaagesne, jïh Storlien stasjovne Sveerjesne.

    Taalh Bane Nor åtna vuesehte raajroeh dan daelvien 45 bovtsh dan gåhkaldahkesne vuajahtalleme. Lea vielie goh dah evtebe 10 jaepiej ektesne.

    Lea gåatomeaehpien gaavhtan. Bovtsh tjuerieh våålese skåajjedajvide gusnie ruevtieraajroe lea. Båatsoealmetjh gellie aejkien pryöveme bovtsh ruevtieraajrojste juhtedh, bene bååstede båetieh dan åvteste lea dïhte aajnehke sijjem gusnie maehtieh gåatome gaavnedh.

    Tjïelteåejvie Meråker tjïeltesne, Kari Anita Furunes båatsoealmetjh dåarjele.

    – Dah pryöveme nuepieh gaavnedh. Sijhtieh edtjieh soejmebe ruevtieraajrosne vuejedh, menh eah sijhtieh goltelidh. Ij maehtieh jåerhkedh. Joekoen makabere lea, jïh dallahmasten tjuerieh aelkedh guarkedh dah tjuerieh mojhteleslaakan dajvesne årrodh.

    Bane Nor jeahta tsiehkie dan daelvien vïerrebe goh evtebe jaepiej orreme.

    – Lea akte goerpe tsiehkie. Ibie sijhtieh djuvrh vuajahtalledh, jïh abpe tïjjem råajvarimmie darjobe juktie ibie edtjieh dam darjodh, Elling Halseide goh lea gåhkaldahkeåejvie Bane Nor Trööndelaagesne jeahta.

    Påasken mænngan edtjieh dajvese vuelkedh jïh ovmessieh råajvarimmieh goerehtidh.

    – Tjoerebe båatsoealmetjigujmie digkiedidh, jïh råajvarimmieh gaavnedh goh dåeriesmoerem bueriedehteme, Halseide jeahta.

  • Noerhte-Fovsen sïjte jïh Roan Vind latjkoem tjaaleme daan biejjien

    Les på norsk: Fosen-saken: Enighet mellom Nord-Fosen siida og staten.

    Latjkoe jeahta Noerhte-Fovsen sïjte edtjieh lissiegåatome åadtjodh. Eah edtjh naan bïegketurbijnh ræjvodh, tjaala pressebïevnese Terje Haugen, Elise Holtan Pavallen jïh Sissel Holtan luvhtie.

    Noerthe-Fovsen sïjte jiehtieh prosesse jïllemesreaktadåapmoen mænngan lij geerve.

    – Tuhtjem rovnege ihke mijjieh tjoerebe digkiedidh jïllemesreaktadåapmoen mænngan,Terje Haugen jeahta.

    – Håhkesjem dah lïeremem åådtjeme, juktie ij vielie jieneben aejkien heannedh, dïhte jeahta.

    Roan Vind maahtah dajvine Roansne konsesjovneboelhkine nuhtjedh. Mænngan Noerhte-Fovsen sïjte vetoreakta åadtjoeh, jïh nænnoestieh mij edtja bïegkefaamoevierhkine heannadidh.

    Latjkosne aaj tjaala Roan Vind tjuerieh tjihtje mijleovnh kråvna jaepesne Noerhte-Fovsen sïjtese maeksedh raajan jaepie 2043.

    – Manne aavone latjkoem buektiehtamme, juktie båatsoeburrie maahtah soejkesjidh guktie båateme biejjie sjidtieh. Stoerre gæmhpoe orreme Noerhte-Fovsen sïjtese, saemiedigkiepresidente Silje Karine Muotka jeahta.

  • Niilas maahtah Spellemann åadtjodh

    Niilas er nominert til Spellemannprisen.

    Dan jaepien Spellemann-baalhka voerhtjen 4. biejjien sjædta. Saemien artiste Niilas maahta baalhkam sov laavlojne «River of Noise» elektronika såarhtesne åadtjodh.

    Dæjsta NRK bæjjoehti ij edtjieh Spellemann-baalhkam vielie vuesiehtidh, goh dah evtebe 50 jaepiej dorjeme. Dan aejkien dah edtjieh dam TikTok:sne vuesiehtidh, dan åvteste sijhtieh dah noere almetjh edtjieh dam vuejnedh.

    Daesnie maahtah vuejnedh dah artisth goh nomineereme sjïdteme.

    Peder Niilas Tårnesvik.
    Foto: Fabio Enzo

Radio

TV

Nyheter på samisk
Vi har blitt kjent med hverdagen deres gjennom serien "Rensköterna" på SVT, nå er dem gjester i "Studio Sápmi". I tillegg kommer gruppa som blander salmer med joik, er de redd for å provosere noen?

NRK SÁPMI ANBEFALER