Per Petterson som døropnar

Romanen Ut og stjæle hester, eller Out stealing horses som boka heiter på engelsk, fekk veldig gode bokmeldingar då den kom i USA. I tillegg fekk Per Petterson The International IMPAC Dublin Literary Award for Out stealing Horses, og bokmeldinga vart slått stort opp i New York Times.

– Alt skjedde same veka. Det vart ein kickstart, seier Per Petterson.

Tilfeldig suksess

Sjølv om utgangspunktet er ei god bok, er det til stor grad tilfeldigheiter som styrer skjebnen til boka, meiner Petterson.

Han har ikkje tenkt så nøye over at suksessen hans, kan verte ein døropnar for norsk litteratur i USA, men seier at han registrerer det med glede.

– Eg føler det ikkje slik, men eg ser at eg kanskje er det. Eg ser at Roy Jacobsen no kjem på same forlag som meg i USA, og Karl Ove Knausgård er selt til same forlag i Storbritannia.

• LES BOKMELDING: Ut og stjæle hester
• LES BOKMELDING: Jeg forbanner tidens elv

Ut og stjæle hester har ifølgje forlaget totalt vorte selt i 350.000 eksemplar i USA. Romanen Jeg forbanner tidens elv kom ut i USA for om lag ein månad sidan, og ligg også godt an på salslistene.

– Suksessen tyder ekstremt mykje. Det kan ha ein smitteeffekt, det har vi sett før. Det kan verte ein døropnar for andre norske forfattarar, seier Frøydis Kristiansen Jørve, agent for Forlaget Oktober.

• LES ÒG: Petterson omtales stort i USA
• LE SÒG: Petterson mottar prisen i kveld

Meir vert omsett

Petterson har jobba ein del for Senter for norsk skjønn- og faglitteratur i utlandet (NORLA), og også der ser ein tendensen.

– Søknadene til omsetjingsstønad til den engelskspråklege delen av verda aukar. Det er ganske nytt, seier Petterson.

Norske og skandinaviske forfattarar alltid selt godt Tyskland, Frankrike og aust-europeiske land, men veldig sjeldan engelskspråklege.

– Dei har så mykje litteratur sjølve, at dei har tenkt at dei ikkje treng oss. Men det gjer dei, dei har berre ikkje visst det. Men no veit dei det litt.

Han har også merka seg at langt fleire amerikanske forlag no er til stades på dei store bokmessene, til dømes i Frankfurt.

– Det er heilt klart at dei sjekkar ut Noreg no.

• LES ÒG: På hyttetur med Per Petterson

Andre kan kome i kjølvatnet

Litteraturkritikar i NRK, Knut Hoem, trur at forfattarar må skrive innan ein tradisjon armerikanarane kjenner seg att i, dersom ein skal få gjennomslag i USA.

– Out stealing horses er ein genial tittel. Den går rett inn i den amerikanske western-mytologien med Tom Sawyer og Huckleberry Finn.

Hoem trur den første boka opna for Jeg forbanner tidens elv, og for at til dømes Roy Jacobsen no kan gjere det godt blant amerikanske lesarar.

– Eg trur at det er mogleg at andre norske forfattarar kan kome i kjølvatnet av suksessen til Per Petterson. Men det føreset at dei skriv på ein måte amerikanarane liker.