Odd Bjørnar sæjhta sov aamhtesem ENsne pryövedh

Les saken på norsk.

Gellie jaepieh dåeriesmoerh duvriegujmie utneme goh miesieh vaeltieh. Almetje Statens Naturoppsynsne (SNO) suehpeden 2022 filmadamme mij deahpadi.

Filme vuesehte aaltoeh sijjen slibnehkijstie rovhkeminie, mearan duvrie dah bårrele.

Daelie båatsoeburrie gæmhpoeminie lutniestimmien åvteste, jïh dorje maam maahta juktie åådtje sov aamhtsem internasjonaale dåapmoestovlesne pryövedh.

Tjuara juelkie-svaalhtese dan tjaktjen utnedh

Båatsoeburrie Odd Bjørnar Bjørkås geeremegåetie govhte askine Frostating laakemaenniereaktesne åadtjoeji, mænngan måatere jïh göökte tjovkh skåahtadi, suehpeden göökte jaepiej juassah.

Dan tjaktjen tjuara sov bysvehtsem juelkie-svaalhtsinie vaajvedh.

Båatsoeburrie jeahta laake neavroerïekten bïjre nuhtji, goh maahta nuhtjedh vijre huvviestidh, gosse vaejsjieh bovtsh håasoeminie.

Jienebelåhkoe laakemaennierïektesne eah tuhtjieh lij tsiehkesne gusnie meehti neavroerïektem nuhtjedh, jïh dan åvteste Bjørkås dööpmin.

Lea gaajh håjnoes aamhtese ij bæjjese Jillemesreaktesne båetieh. Båasere:

– Tuhtjem lea faajkes, joekoen faajkes.

Dovne digkiereaktoesne jïh laakemaenniereaktesne unnebelåhkoe dåapmarijstie ovlatjkoes lin guktie edtja laakem guarkedh. «Daanbeajjetjen laake gåerede gellie vuekine guarkedh», rïekten vierhtiedimmesne digkiereatoeste tjåådtje.

Aaj tjåådtje vaenie rïektelearoe aerebistie gååvnese.

Båatsoeburrie Odd Bjørnar Bjørkås vuartasji mij deahpadi gosse SNO-almetje filmedi. Lij tjaebpies vearelde vaeresne, vaenie balvh jïh tjarve.

Vööjnin bovtsh Tjieltieste hajkelin, jïh meehtin måatere kikkerten tjïrrh vuejnedh. Mohte naan aajmene sjïdtin. Aaltoeh goh sijjen miesieh ohtsedin.

– Baektjede dam vuejnedh, Bjørkås jeahta.

SNO-almetje loggesne tjeeli mij deahpadi:

Gellie aejkien pryövin duvriem jååkedh

Odd Bjørnar Bjørkås idtji luehpieh Byjresedirektoraateste duvrie huvviestidh, gosse draama ealosne deahpadi, suehpeden 2022.

Gellie biejjieh duvrie dajveste jååkin bovtsealmetjistie lopmedoenehkinie. Akten aejkien duvireh lin 11 kilomeeterh elmiesïevesne ealoen dubpelen. SNO dam vïhtesjin, mohte duvrieh bååstede böötin.

Gosse skåahtadi, duvrieh lïegkestin, dåpmoesne laakemaennierïekteste tjåådtje. Bjørkås lea eevre ovlatjkoes.

Dan aejkiemieresne dovne SNO jïh polijse dajveste vuelkeme. Båatsoeburrie gåabpatjahkh rïngki jïh gïhtji jïs meehti viehkie åadtjodh. SNO jeatja dajvese vualkeme.

Måatere jïh göökte tjovkh dajveste jååkin, mohte bååstede suehpedslaantese böötin.

Båatsoeburrie vööjni duvrie miesieh bårri SNO almetjine goh filmadi. Duvrie miesie suehpeden 2022 veelti.

– Darjoejimh gaajhke maam meehtimh dajrodh duvidie dajveste jååkedh, jïh golme dygnh tjietskesjimh. Im leah gearjoe-buvvedæjjah. Edjta duvrieh årrodh, mohte jïs ibie maehtieh skaara-djuvrh domhkestidh, dellie ij gåaredh jåerhkedh, Odd Bjørnar Bjørkås jeahta.

Dah evtebe jaepieh gaskesne 40 jïh 60 proseenth mieside dennie suehpedslaantesne, Jijnjevaresene Lierisnie dasseme.

Tuhtjie båajhtode duvrie lea nåhketimmie-læstosne, jïh jeahta daate lea stuhtje Noerthelaanti duvrienaeleste. Duvriej Sverjeste luvleste, jallese Trööndelaagese juhtieh.

– Man geerve lea duvrieh jååkedh?

– Lea duvrieh goh eah pryjjh gosse edtjebe dej jååkedh. Dellie maahta aktem tæjmoem vaasedh aarebi bååstede båetieh. Jïs duvrie aerkies almetjijstie, dellie vaarke jåhta.

Sijhtieh låhkoe duvrijste læssanidh

2006 mænngan daate akte tjïjhtjeste reeremadjavijste duvride Nöörjesne orreme.

Duvrie-låhkoe læssene. Dæjman låhkoe lij 178 Nöörjesne, mij lea 18 vielie goh 2021.

Ulmie Stoerredigkieste lea 13 tjovkebiesieh duvrijste fïerhten jaepien, dæjman lij 9,6 biesieh.

Lea geerve vuetjemeluhpie duvride dajvine åadtjodh. Ij gåessieh vuetjemeluhpie suehpedstïjjesne dajvine gusnie duvrieh lea prijoriteereminie, seksjovneåejvie Erik Lund Byjresedirektoraatesne jeahta.

– Gaajhke måjhtelieh, aaj suehpedstïjjem. Lea skaaram goh digkiedieh, ij maagkeres tïjje jaepesne, Lund jeahta jïh jårhka:

– Læjhkan duvrie suehpedslaantesne ij darjoeh aelkebe sjïdtedh vuetjemeluehpie aktene dajvesne gusnie vaejsjieh lea prijoriteredamme.

Tjïeltenåejvie laajhta

Naan våhkoe juassah Lierne tjïelteståvroe sijjen dåarjoem båatsoebårran vedtin.Lahtestimmesne tjåådtje «Eatnemegellievoetelaake tjuara jeatjahtovvedh, juktie neavroerïekte nænnoeste».

Lijren tjïeltenåejvie, Tor Erling Inderdal, tuhtjie daate aamhtese lea prinsihpi mietie jïh ahte byöroeh aamhtesem Jillemesreaktoese luejhtedh.

– Tuhtjem Odd Bjørnar stoerre ovreaktoe damta. Veanhtede edtja sov krïevve vuartasjidh, jïh gosse darjoeji maam tjoeredh, dööpmesovvi. Ij maehtieh naemhtie Nöörjesne årrodh.

Båatsoe lea onne jieleme Nöörjesne, mohte stoerre ulmie saemide jïh vaerietjïeltese.

– 90-taalesne lij medtie 70 sïrvepråvhkoe, jïh 10.000 sïrvh mah vaeresne gåatoedin Liernisinie. Daelie lea barre båatsoe aajmene, åejvie jeahta.

Dajveektievoete jïh almetjh abpe laanteste båatsoeburrie dåarjoeh.

Raakte 800 meatan Spleisesne orreme, jïh vielie goh 300.000 kråvnah åådtjeme. Beetnegigujmie edtja maeksedh juktie maahta aamhtsem vïjrebasse vaeltedh, jïh juktie maahta ryöjnesjæjjaviehkie maeksedh gosse juelkie-svaalhtesem åtna.

– Im gåessie gænnah maehtieh nuekies gijhtedh dåarjoen åvteste maam åadtjoem. Lea dan åvteste åajsoem jåerhkedh gæmhpodh, Bjørkås jeahta.

Miesiehketïjje lea dasmoes

Odd Bjørnar Bjørkås jeahta satne ij maam akt guarkah jïs ij vielie krööhkesth miesehketïjjesne suehpedisnie jïh ruffesne. Altese støøremes billem lea ahte båatsoe gaatoelamme.

– Manne aavoem vuajnam maanine jïh aahkovinie akten båetijen aejkien bïjre båatsosne

Gosse dïhte dåapmoem åadtjoeji rïektesisnie, idtjin krööhkesth laakem kreekejielemevuekien bïjre.

Mubpien paragrafesne tjåådtje «juvrh edtjieh hijvenlaakan gïetedidh jïh vaarjelidh dejtie ovdaerpies maajsojde jïh leajmojde».

Daate båatsoeburrien advokaate, Brynjar Nielsen Meling laejhtemisnie tjaala:

Stoerredigkie lea ulmine bïejeme ij edtjh vaejsjieh gååvnesidh, mah maehtieh skaarah bovtside vedtedh suehpedsdajvine. Ij leah ulmien jaakseme, akte goerehtimmie Rïjhkerevisjovneste vuesiehti jaepie 2018.

Man åvtese gæmhpoeminie?

– Daate gujht mov jieleme jïh mov leah maanah mah dan eadtjohke båatsojne . Jis im åadtjoeh bovtside vaarjelidh dennie dasmoes tïjjesne, dellie dah mah nænnoestieh eah guarkah , båatsoeburrie Odd Bjørnar Bjørkås jeahta.