NRK Sámis lea leamaš ášši seksuála njoammudávddaid birra, man oktavuođas geavahuvvui namahus «nuoskkesdávda». Anne Biret Pulk mielas lei dát namahus unohas, ja dan ii oro heivemin geavahit go lea seksuála njoammudávddain sáhka.
Negatiiva sátni
Anne Biret Pulk mielas «nuoskkesdávda»-namahus heajuša dáid dávddaid, ja lohká namahusa addit dakkár assosiašuvnna ahte seksualitehta lea nuoski.
– Vuosttaš maid jurddašan lea ahte don leat ožžon dávdda go leat leamaš nuoski, ja dál leat vel eambbo nuoski go dus lea dát dávda, čilge son.
Pulk dadjá ahte jus geavaha dán namahusa, de sáhttá dagahit ahte ii muital iežas olbmáige ahte sus lea dákkár dávda, go ii oktage hálit leat nuoski.
Buot vuohkkaseamos livččii geavahit neutrála sáni, mii muitala ahte lea dakkár dávddain sáhka, mat sáhttet njoammut anašeami bokte, ávžžuha Pulk.
Namahus buktá dovdduid
«Nuoskkesdávda» buktá dovdduid, ja sátni sáhttá áddejuvvot máŋgga láhkai. Dan lohká UiT Norgga árktalaš universitehta amanuensis Ánde Somby.
– Ii leat áibbas čielggas masa «nuoski»-sátni čujuha dán oktavuođas, lohká Somby. Sáhttá leat leamaš nu ahte seksuála ovttastallan oidnojuvvui nuoskin. Dahje jos dánlágan dávda lei njommon, de sáhtte leat mearkkat, maid olbmot atne nuoskin, nugo siedja dahje hávit.
– Movt jus geavahišgoahtá namahusa «seksuálalaččat njoammuduvvon dávda»?
– Seksuálalaččat njoammuduvvon dávdan gal dieđusge sáhttá gohčodit, muhto de dies oaidná ahte ii leat šat čielga sámegiel sátni dahje dajaldat, dadjá Somby.
Somby mielas ii gánnihivččii váddudit sámegiela. Kompromissan sáhtášii leat geavahit dološ sániid, ja dohkkehit dan mii dan mielde čuovvu, dadjá son.
Leat moadde vejolašvuođa
Somby muitala ahte leat dieđusge eará vejolašvuođat jus háliida garvit namahusa «nuoskkesdávda».
Geavahišgoahtit amasgielat sániid dahje geahččalit snihkket ođđa sániid, omd. «sohkabealdávda».