Hopp til innhold

NRK Sámi kommentáhtor: – Ođđa bellodat ii beasa searvat

Ođđa sámi sosialdemokráhtalaš bellodat ii beasa searvat dán čavčča sámediggeválggaide, čállá NRK Sámi kommentáhtor, Nils Johan Heatta.

Bilde av Sametingets plenumssal med profilbilde av Nils Johan Heatta i forgrunnen
Foto: NRK / Dan Robert Larsen

Sámedikki válganjuolggadusa dat gildet dan vaikko vel bellodaga ásaheaddjit nagodivčče ge čoaggit dan 200 nama mat dárbbašuvvojit registreret bellodaga.

Dat lea oainnat nu ahte ođđa bellodaga registreren galgá leat ovddiduvvon Sámediggái ovdal ođđajagemánu 2. beaivvi válgajagis ja dat áigemearri han lea juo meattá.

Muhto dat ii easttat sámi sosialdemokráhtaid cegget eaŋkillisttuid vaikko juohke válgabiirres. Dalle dárbbašit 30 vuolláičállaga juohke válgabiirres olbmuin guđet leat mielde sámi jienastuslogus.

Nu dat ii mearkkaš ge geavatlaččat goabbeliige sin válgaoasálastimii ahte sii eai leat geargan bellodaga registreret.

Bargiidbellodat ferte vuollegašvuođa čájehit

Ollugat sis geat dorjot sosialdemokráhtalaš bellodaga ásaheami ja soaittáše maiddái válgalisttuide vuolgit leat juo lohpidan iežaset Bargiidbellodaga válgalisttuide.

Soapmásat sis soitet guođđit Bargiidbellodaga go leat suhttan dahje juo duššástuvvan.

Muhto eatnasat sis dáidet oskkáldasat bissut dálá listtuin. Bargiidbellodat fertege maid vuollegašvuođain dál láhttet nu ahte dálá sámediggeáirasat dahje sii guđet leat nominerejuvvon listtuide eai guođe. Jos fal nu dáhpáhuvaš de šaddet Bargiidbellodahkii stuorra hástalusat ja sáhttá vissásit manahit áirasiid máŋgga válgabiirres juo dán čavčča válggain.

Politihkalaš luoddaearus

Sámi sosialdemokráhtalaš bellodat ii riegát gal báifáhkka. Dan birra lea hubmojuvvon guhkká. Dat hirbmat fápmoriidu mii bođii oidnosii sámi Bargiidbellodaga siskkobealde ii lean ođas. Dat ii leat vuosttamužžan personriidu, vaikko leage dan maid.

Dat lea politihkalaš luoddaválljen ja nu dat lea oassi dan iešmearrideami proseassas mii dáhpáhuvvá iešguđetge oktavuođain Sámis.

Jos dál ceggejuvvo ođđa sámi sosialdemokráhtalaš bellodat, de čállojuvvo sámepolitihkalaš historjái ođđa kapihtal. Sápmelaš sosialdemokráhtaid guhkesáiggi čatnašumit Norgga Bargiidbellodahkii luotkanišgohtet.

Buktán ollu buriid, muhto maiddái ollu givssi

Bargiidbellodat lea álohii leamaš nanus sámi servvodagas ja lea buktán sihke buori ja bahá.

Seamma láhkái go muđui Norggas de lea Bargiidbellodat leamaš mielde huksemis ollu daid buorrevuođaid mat min sámi servvodagas dál leat; skuvllaid, dearvvašvuođabálvalusaid ja bargosajiid.

Muhto Bargiid-bellodat lea maid leamaš njunnošis jođiheamis dan garraseamos badjelgeahččama ja dáruiduhttima man sámi servvodat šattai gillát.

Jurá dát bealli bellodaga politihkas dáidá ge leat dat mii lea givssidan dán áiggi sosialdemokráhtalaš sápmelaččaid ollu ja mainna sii eai leat ollenge rámis. Seammás Bargiidbellodat lea sidjiide leamaš dat áidnu bellodat mas lea leamaš sosialdemokráhtalaš ideologiija vuođđun.

Viežža jienaid maiddái NSRas

Vaikko vel ođđa sosialdemokráhtat eai nagot ge gilvalit dán čavčča válggain, de sii sáhttet šaddat nanu gilvaleaddji njealji jagi geahčen jo lihkostuvvet organiseret nanu bellodaga.

Ja dalle bellodat sáhttá viežžat jienasteddjiid sihke Bargiidbellodagas, Árjjas ja NSRas. Politihkalaš oaiviliskkadeamit muitalit ahte NSRas leat oskkáldas jienasteaddjit, muhto gal han NSRas nai dáidet leat ollu jienasteaddjit geat ideologalaččat leat sosialdemokráhtaid.

Bargiidbellodaga ovddeš dagut Sámis ja Sámi-BB gullevašvuohta dáža bellodahkii orru almmatge leamaš dan mađe bahčá ahte sii leat ohcan dorvvu NSRas. Diet dilli sáhttá nuppástuvvat go eanet sámi bellodagat bohtet molssaeaktun jienasteddjiide.

Korte nyheter

  • Kulturministeren deltar i debatt om samehets

    Samehets: Hva skal vi gjøre? Det er et av spørsmålene som tas opp under debatten om hets og diskriminering av samer på Tromsø bibliotek 14. mai.

    Flere undersøkelser viser at problemet er utbredt.

    33 % i Nord-Norge har observert hatprat mot samer det siste året og 24 % i sørsamiske områder. 11 % av de som er bosatt i Nord-Norge har et negativt inntrykk av samer (NIM 2022).

    Professor Torjer Olsen modererer samtalen, og Emil Kárlsen spiller.

    Her møter du blant andre:

    Lubna Jaffery, kultur- og likestillingsminister

    Runar Myrnes Balto, sametingsråd

    Gunnar Wilhelmsen, ordfører

    Bente Ovedie Skogvang, styreleder Riddu Riđđu

    Tom Høgli, styremedlem Samisk Hus Tromsø

    Sara Katrine Aleksandersen, styremedlem fra Norske reindriftssamers Landsforbund Ung

    Lisa Pedersen, fra #DoarváiDál/noknu

    Ketil Lenert Hansen, Professor fra UiT

    Lubna Jaffery
    Foto: NTB