Giron gávpogis lei oalle erenoamáš filbmaeahket go bovdejuvvon guossit čoahkkanedje Aurora kinoi mannan vahkkoloahpa.
Ruoŧabeal Sámis dat leat eanaš osiid dán filmmas bádden. Bovdejuvvon geahččit ledje neavttárat, filbmabargit, veahkit ja sin lagamuččat.
Vuhttui hui bures ahte olbmot illudedje beassat geahččat Netflix-filmma «Suoládeapmi» ovdal go dat almmuhuvvo rávdnjenbálvalussii.
– Hirbmat somá go mii leat beassan deike boahtit geahččat dán filmma, dajai okta nuorra geahčči.
Sámis leat ovdal bovden erenoamáš filbmačájáhussii. Čiŋadan mázelaččat besse «Ellos eatnu» filmma geahččat ovdal buohkaid earáid.
Sápmi ovddemus
Máilbmi beassá geahččat filmma cuoŋománu 12. beaivvi rájes Netflixas, muhto filbmabagadalli Elle Márjá Eira ja girjji čálli Ann-Helén Laestadius dat leigga gáibidan ahte Sámis galgá čájehuvvot ovddemus.
– Dá lea dat guovlu gos mii leat filbmen, ja danne leige dehálaš munnuide ahte dáppe besset dan oaidnit ovdal almmuhuvvo Netflixas, dadjá Eira.
Goappašagat leigga duhtavaččat go nu ollugat bovdejuvvon gussiin bohte Gironii.
– Lei hui erenoamáš čájehit filmma dáppe Sámis, ja maiddái somá dan oaidnit stuora kinosáles, dajai Elle Márjá Eira maŋŋel go filbma lei čájehuvvon
Filbmabagadalli sávvá ahte filbma iežas fáttáid dihte boktá ságastallama, go su mielas dat čájeha makkár dilis boazosámit ellet.
Garra muitalus
Ovdal máilmmepremiára lea Netflix almmuhan oasáža filmmas. Das oaidnit go váldoolmmoš Elsa, gean Elin Oskal neavttaša, viggá mediai muitalit movt máŋgalot jagi leat sin bohccuid báhčán ja suoládan.
Ja dá leage filmma váldofáddá; boazosámit gávdnet goddon bohccuid oivviid ja varraluottaid.
Muhto váidit ii leat ávki. Ja siskkáldasat čearus lea maid soahpameahttunvuohta.
Gehččet go don «Ofelaš»-filmma, muhto váillahit eanet dieđuid olbmuid birra? Dás lea dárogillii čilgejuvvon geat Áslat Hætta, Mons Somby ja dat earát ledje.
Duhtavaš Netflix-buvttadeaddji
Malte Forssell lea Netflix bealis bargan dáinna filbmabuvttademiin. Maiddái son lei boahtán Gironii dán čájeheapmái.
Su mielas lea leamaš eará bargodilli go sis muđui láve go buvttadit filmmaid.
Sidjiide lei dehálaš ahte sápmelaččat ieža barget filmmain, go dá lea kultuvra man sii eai dovdda, eaige máhte nu olu dan birra.
– Min bealis lea leamaš dehálaš ahte ii leat vaikko gii boahtán Stockholmmas Sápmái muitalit movt filbma galgá šaddat, dadjá Forssell.
Son muitala iežas ollu oahppan, ja ahte sus dál lea stuorát ipmárdus boazosámiid dillái. Ja Forssell dadjá ahte son dovdá alddis dál stuorát ipmárdusa sámi árgabeaivái ja boazodollui, mii sus ovdal ii oba leange.
– Áigu go Netflix buvttadit eanet sámi filmmaid boahtteáiggis?
– Jus muitalus lea buorre, de han dat sáhttá šaddat buorren filbman. Leaš dál sámi filbma dahje ii, dadjá Forssell.
Maiddái filbmabagadalli Nils Gaup lea buvttadan filmma mas lea garra muitalus. Son oaivvilda ahte Davvi-Norggas leat ollu buorit muitalusat mat heivejit filbman.
Ii lean váttis neavttašit
Neavttár Lars Ante Wasara neavttaša ovtta váldorolla filmmas.
– Lei gal veahá unohas iežas oaidnit, muhto somá oaidnit movt filbma šattai, dadjá son.
Wasara ii leat goasse neavttašan ovdal, ja dovddai ahte neavttašeapmi ii lean su mielas váttis.
– Mun jáhkán dat lei lunddolaš, go dat han čájeha min eallima, dadjá son. Boazobargu lea su árgabeaivi.
Dál sávvá neavttár ahte eatnašat liikojit filbmii, ja ahte dat addá eanet ipmárdusa movt boazosámiid eallin lea.
Ja áinnas bargá fas filbmabargguid boahtteáiggis, jus oažžu vejolašvuođa.
– Mun dušše vuorddán goas Angelina Jolie riŋge, vai besse ráhkisvuođa birra ráhkadit filmma, leaikkastallá Lars Ante Wasara.
Filmma «Suoládeapmi» sáhttá geahččat Netflix-rávdnjenbálvalusas cuoŋománu 12. beaivvi rájes.