Hopp til innhold

Sámegielda sáhttá fas massit bargosajiid

Ráđđehus gáibida seastima Stáhta geaidnodoaimmahagas ja nuppástumiid. Dás leat stuorra váikkuhusat sámi gildii.

Aina Borch

Porsáŋggu sátnejođiheaddji Aina Borch lea iskagoahtán makkár váikkuhusat leat das go Leavnnja geaidnostašuvdna árvaluvvo heaittihuvvot dálá hámis. 

Foto: Dan Robert Larsen / NRK

Porsáŋggu gielda bivdá dál čoahkkima johtalusministariin go ballet olu bargosajiid jávkat Stáhta geaidnodoaimmahaga stašuvnnas gielddas.

Manne gielddas lea dát ballu lea diehtu mii johtalusdepartemeanttas lea mannan go leat bivdán Geaidnodirektevrra heaittihit 22 dálá 74 johtolatstašuvnnas, ja nu heaittihuvvo Leavnnja johtolatstašuvdna, mii lea Porsáŋggu gielddas.

– Dál bivdit ge čoahkkima Johtalusministariin, vai čielggaduvvo makkár váikkuhusat dás duođai gártet jos mii massit dán stašuvnna Leavnnjas, čilge sátnejođiheaddji Aina Borch.

Vuodjinkoarttat

Dál massá Leavnnja johtolatstašuvdna vejolašvuođa fállat mohtorsihkkel, skohter, tráktor ja losit vuojániid vuodjinkoarttaid váldit, seammás go biilavuodjinkoartta bálvalusa geahččalit ain muhtin láhkái fállat, go eará báikkiin bohtet olbmot geat dan fálaldaga čađahit duollet dálle.

Geaidnodirektoráhta árvvoštallamis eai oainne dán stašuvnna beare olu geavahuvvot dát bálvalusat, nu galgá ge heaittihuvvot.

Justa dat seammá lea stašuvnna hárrái Ráissas, Tromssa fylkkas, go dan heaittihit.

Iskkagoahtán váikkuhusaid

– Mii leat mánu áigge ožžon dieđu johtalusdepartemeanttas dáid doaimmaid hárrái, mas bivdet iskat ja fuomášuhttit makkár váikkuhusat leat dáid árvaluvvon rievdadusain, ja barggut leat álggahuvvon. Danne eat hálit dál vuos lohkat nu olu mo dát čuohcá dáid namuhuvvon johtolatstašuvnnaide. Dán čállá Stáhta geaidnodoaimmahaga Davvi regiovnna johtolat ja vuojániid ossodathoavda Jørn Simonsen sms bokte.

Jørn Simonsen

Stáhta geaidnodoaimmahaga Davvi regiovnna johtolat ja vuojániid ossodathoavda Jørn Simonsen lohká bargagoahttán ja iskkagoahttán váikkuhusaid johtolatstašuvnnaid heaittihemiin.

Foto: John Inge Johansen / NRK

Simonsen lea beaivvi čoahkkinastán, muhto čálista ahte dál bargagohtet ja ovdal skábmamánu vuosttaš beaivve dán jagi galget johtalusdepartementii vástidit dáid doaimmaid birra ja váikkuhusain dain.

– Ovdalgo dát bargu gárvána, de ii dáhpáhuva mihkkige min bargiiguin ii ge dáid johtolatstašuvnnaiguin, lohká Simonsen.

Váikkuha gielddaide

Leavnnja johtolatstašuvdna ii leat dušše dán gieldda ássiide dehálaš, go sihke Kárášjoga, Davvenjárgga, Davvesiidda, Muosáid ja Gáŋgaviikka sátnejođiheaddjit leat vuolláičállán dán reivve johtalusministarii.

Maiddái Sámediggepresideanta Aili Keskitalo ja Finnmárkku fylkkasátnejođiheaddji Ragnhild Vassvik vuolláičála lea reivves maid johtalusministtar Jon Georg Dale lea ožžon.

– Mii čájehat ahte dát doaimmat Leavnnjas eai leat dehálačča dušše porsáŋgulaččaide. Dát guoská olu olbmuide dás birra maid, nu go sii geat vuodjinkoarttaid galggašit váldit, čujuha Borch.

Son lohká sullii 12 bargosaji jávkat go Leavnnja johtolatstašuvdna heaittihuvvo.

Sátnejođiheaddji ii jáhke Stáhta geaidnodoaimmahaga nuppástumiid čuohcat dušše Leavnnja johtolatstašuvdnii. Son ballá eará geaidnobálvalusaid maid jávkat dahje sirdot, nu dát bargit geat divodit geainnuid.

Stáhta geaidnodoaimmahaga nuppástuhttin

Dá lea árvalus mas earret eará 22 johtolatstašuvnna Norggas árvalit heaittihuvvot, muhto leat maid olu eará nuppástuhttinárvalusa. Stáhta geaidnodoaimmahat galggašii seastigoahtit. 

Foto: Kjell Are Guttorm / NRK

Johtalusdepartemeantta preassaovddasteaddjit čujuhit dušše dáid preassadieđuide mat leat sáddejuvvon nuppástuhttin plánaid birra eai ge sáhte vel vástidit searvá go ministtar čoahkkimii nu go dán reivves leat bivdán.

Korte nyheter

  • Vandring i samiske landskap med artisten Katarina Barruk

    Lulesamisk kirkeliv i Den norske kirke inviterer mandag 17. juni til vandring i Hamarøys samiske landskap.

    Vandringen går til helleren Lappkjerka ved Kaldvågen.

    Underveis i vandringen blir det rom for både stillhet og samtale, og ved bålplassen blir det servert gáhkko og kaffe, skriver Facebooksiden Julevsáme girkkoiellem om arrangementet.

    Det blir også musikk av den umesamiske artisten Katarina Barruk og musikeren Arnljot Nordvik.

    Arrangementet inngår i Bodø 2024s delprosjekt European Cabins of Culture, der de sammen med Den Norske Turistforening og Nordlandsruta presenterer turisthytter og turdestinasjoner i Nordland, som forvandles til bittesmå kulturhus der kunstnere og artister får skape et kulturelt program ute i Nordlandsnaturen.

    Lappkjerka i Hamarøy
    Foto: Johnny Andersen / NRK
  • Sametinget besøker pitesamisk område

    Tirsdag 6. og onsdag 7. mai skal Sametinget reise rundt i pitesamisk område i Nordland og ha dialogmøter med pitesamiske institusjoner for å høre mer om hvilke utfordringer de har.

    Sametingsråd Maja Kristine Jåma skal sammen med politisk rådgiver Nils Ante Eira besøke Dållågádden Villmarkscamp i Tollådalen i Beiarn, Adde Zetterquist Kunstgalleri og Nordland nasjonalparksenter på Storjord i Saltdal og bedriften til Margareth og Lennart Ranbergs fra Moen, og ha dialogmøter med Torill og Knut Sivertsen og styret i Salto Bihtesamiid Searvi/Salten Pitesamiske Forening.

    De skal også ha møter med pitesamisk senter Duoddara ráfe, Saltfjell reinprodukter, ordfører i Fauske Marlen Rendall Berg (Sp), foreningen Pitesamisk Museum, Duokta reinbeitedistrikt og Ballvatn reinbeitedistrikt.

    Pitesamiske bygninger ved Nordland nasjonalparksenter
    Foto: Sander Andersen / NRK
  • Dielddanuoris ođđa sátnejođiheaddji

    Vuosaárgga váljejuvvui sápmelaš Dielddanuori sátnejođiheaddjin njealjji mánnui, Dielddanuoris Mátta-Romssas, go sátne­jođiheaddjii ii sáhte doaibmat sátnejođiheaddjin go seammás lea fága­ovddas­vástideaddjiin el-fidnodagas.

    Dielddanuori sátne­jođiheaddji Robin Ridderseth lea miesse­mánu 6. beaivves gitta čakčamánu 4. beaivve rádjai sátne­jođiheaddji ámmáha virgelobis. Duogáš dása lea go El bearrái­geahčču ii dohkket ahte son ollesáigge bárggus sátne­jođiheaddji, seammás go son lea fága ovddas­vástideaddji elektrihkkár­fitnodagas.

    Ridderseth lohká iežaset dál ohcat earáid fága­ovddas­vástideaddji bargui, muhto lohká váttisin gávdnat olbmuid dákkár bargui.

    Gielddaid oktasašlihttu, KS lea maid geahčadeamen rihkku go El-bearráigeahčču mearrádus olbmoš­vuoigat­vuođaid go Ridderseth ii beasa doaibmat sátne­jođiheaddjiin.

    Máŋŋebárgga rájes doaibmá Odd-Are Hansen sátne­jođiheaddjin. Son ii loga politihkka rievdat, muhto son áigu atnit erenomážit sámi áššiid čálmmis.

    Robin Ridderseth, Odd-Are Hansen
    Foto: Mathis Eira / NRK