Hopp til innhold

Mari Boine vuostálastá Norgga mearrádusa – Mari Boine maner til kamp for Jovsset Ante

Sámi beakkálmas Mari Boine oaivvilda ahte dál ferte sámi servvodat doarjut nuorra badjeolbmuid, ja Sámediggi áigu čuovvulit su.

Mari Boine synger på Riddu Riđđu

DOARJU: Sámi beakkán Mari Boine dáhto sámi servvodaga doarjut nuorra bádjeolbmuid. Govva lea eará oktavuođas.

Foto: Ørjan Marakatt Bertelsen

Les artikkelen på norsk under.

– Mun oaivvildan ahte mii fertet doarjut Jovsset Ante ja eará nuorra boazodolliid, dadjá Mari Boine.

Sámi beakkán Mari Boine lávllui maŋŋebárgga Sámedikki dievasčoahkkimii.

– Mun nammadin mu luođi «Elle» Jovsset Ántii. Dál lea áigi ahte mii álgit vuosttildit dan badjelgeahččanvuođa mii fas lea oidnogoahtán, deattuha Boine.

Maiddái sámediggepresideanta Aili Keskitalo doarju Sara:

Ii dohkkehan alimusrievtti duomu

Jovsset Ante Sara (26) lea dorron stáhta vuostá vihtta jagi. Boazoeaiggát vuittii guovtti dikkis, muhto diibmá vuoittáhalai Alimusrievttis alimus boazologu áššis mas celkui ahte galgá njuovvat 350 heakkas 75 heggii.

Jovsset Ante Sara

RIEVDADA BUOT: Jovsset Ante Sara (26) dadjá ahte olles iežat, ja bearraša eallin rievdá go šaddá unnidit ealu.

Foto: Dragan Cubrilo / NRK

– Dat jorgalahttá olles mu eallima. Ii dušše bárggu, muhto oppa eallima ja jurdagiid ovddasguvlui. Ja iige dušše mu, muhto olles min bearraša, ádjá rájes gitta mu mánnái.

Dán son ii dohkkehan ja lea guoddalan ášši Ovttastuvvan Našuvnna (ON) olmmošvuoigatvuođakomiteai. Muhto stáhta ii vuordde ONa meannudeame.

– Alimusrievtti duopmu lea gustovaš

Eanandoallodepartemeantta ii vástit manin eai áiggu vuordit ONa duomu áššis, ja čujuhit Alimusrievtti dupmui.

– Alimusrievtti duopmu lea gustovaš. Duomus dádjo ahte unnidit ealu 75 eallái ii rihko badjeolbmo vuoigatvuođaid ON-konvenšuvnna artihkal 27 hárrái, ii ge Eurohpá olmmošvuoigatvuođa konvenšuvnna protokolla 1 artihkal 1, čállá departemeantta preassavákta Kaja Godager NRK:i.

Departemeantta čujuha dasa ahte eanandoallu- ja biebmoministtar lea jo kommenteren Alimusrievtti duomu.

– Sivva manin mii vuoitit lea ahte Alimusriekti lea ovtta oaivilis. Unnideapmi lea dárbbašlaš vuoi lea vejolaš sihkkarastit ekologalaš ealáhusa boazodollui, dajai dalá eanandoalloministtar Jon Georg Dale NTB:i maŋŋá duomu diibmá.

Erna Solberg klapper reinen til Nils Henrik Sara mens Jon Georg Dale ser på

DUHTAVAŠ: Dalá eanandoalloministtar Jon Georg Dale lei duhtavaš duomuin. Govas son galledii boazosápmelaččaid ovttas stádaministtarin Erna Solbergain.

Foto: Skjermdump/Torgeir Varsi / NRK

På norsk:

Den kjente samiske artisten Mari Boine mener at det samiske samfunnet må støtte unge reindriftsutøvere. Nå skal Sametinget følge dette opp.

– Jeg mener at vi må støtte Jovsset Ante og andre unge reindriftsutøvere, sier Mari Boine.

Sápmis mest kjente artist Mari Boine sang tirsdag for Sametingets plenumsmøte.

– Her dedikerte jeg joiken «Elle» til Jovsset Ante. Jeg mener at det er på tide at vi maner til kamp mot denne arrogansen som igjen kommer til synet, vektlegger Boine.

Også sametingspresident Aili Keskitalo støtter Sara:

Godtok ikke Høyesteretts dom

Jovsset Ante Sara (26) har kjempet mot staten i fem år. I desember i fjor tapte Sara mot staten i Høyesterett og må redusere flokken sin fra 350 reinsdyr til 75 reinsdyr.

Jovsset Ante Sara

RIEVDADA BUOT: Jovsset Ante Sara (26) dadjá ahte olles iežat, ja bearraša eallin rievdá go šaddá unnidit ealu.

Foto: Dragan Cubrilo / NRK

– Det er ikke bare arbeidet jeg må omstille, men hele livet og tankemåten. Og det angår ikke bare meg, men hele familien min, fra bestefar til barnet mitt.

Dette godtok han ikke og klagde saken inn til FNs menneskerettkomité, men staten vil ikke vente på FNs beslutning.

– Høyesteretts dom er gyldig

Landbruksdepartementet ønsker ikke å svare på hvorfor det er uaktuelt å vente på FNs dom i saken. De viser til Høyesterettsdommen.

– Høyesterett fant at et vedtak om å redusere reinflokken til 75 dyr er gyldig, fordi det verken krenker reineierens rettigheter etter FN-konvensjonen om sivile og politiske rettigheter artikkel 27 eller Den europeiske menneskerettskonvensjon protokoll 1 artikkel 1, skriver departementets pressevakt Kaja Godager til NRK.

Departementet viser til at landbruks- og matministeren har kommentert Høyesteretts dom, som nå er rettskraftig.

– Grunnen til at vi vinner, er at Høyesterett er enig med oss i at inngrepet er nødvendig for å sikre reindriftssamene en økologisk bærekraftig reindriftsnæring, sa daværende landbruksministeren Jon Georg Dale til NTB like etter dommen i fjor.

Erna Solberg klapper reinen til Nils Henrik Sara mens Jon Georg Dale ser på

DUHTAVAŠ: Dalá eanandoalloministtar Jon Georg Dale lei duhtavaš duomuin. Govas son galledii boazosápmelaččaid ovttas stádaministtarin Erna Solbergain.

Foto: Skjermdump/Torgeir Varsi / NRK

Korte nyheter

  • Seminára sámi mánáidgirjjálašvuođa birra: – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide

    Sámedikki girjerájus, Juoigiid searvi ja Norgga mánáidgirjeinstituhtta lágidedje odne rabas seminára sámi mánáid girjjálašvuođa birra Oslos.

    Girječálli Inga Ravna Eira, sámi girječálliid searvvis, lei okta dain gii čuovui seminára.

    – Dát mearkkaša hui olu sámi girjjálašvuhtii ja sámi girječálliide, danin go mii leat guhká váillahan girjjiid mánáide erenomážit ja maiddai nuoraide.

    Su mielas lea buorre go dákkár seminára dollo, ja muitala ahte sis lea ihttin gis bargobádji mas galget digaštallat mo galget bargat sámi mánáid girjjálašvuođain ovddasguvlui.

    Son čilge ahte Sámis eai leat doarvái mánáidgirječállit, ja jus galget eambbo mánáidgirjjit de adnojit eambbo girječállit maiddái mánáid ja nuoraide.

    – Jus mis galgá boahtteáiggis gávdnot sámegiella, de fertet mii álgit mánáiguin ja mánáide. Erenomážit dál galggašii dahkkot hui stuorra bargu oažžut olu sámegiel mánáidgirjji.

    Son dadjá ahte mánát galggašedje álgit beassat gullat girjjiid dalán go riegádit ja gitta 13-14 jagi rádjái, muhto ahte Sámis eai leat girjjit buot daid ahkásaččaid.

    – Min oainnu mielde lea hui dehálaš sámegielat mánáide oažžut dan vásáhusa, girjjit han ovddidit sámegiela ja go mánát gullet iežaset gillii girjji, dain leat máŋggalágan vásáhusa.

    Ihttá bargobádjái lohká vuordit ahte dat geat galget doppe hállat doppe buktet árvalusaid muhto maid ahte sii ovttas galggašit gávnnahit juoidá.

    – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide, ja dás rájes de álget várra dahpahuvvot áššit, sávvamis.

    Inga Ravna Eira
    Foto: Iŋgá Káre Márjá I. Utsi / NRK
  • Kártadoaimmahat dohkkeha Oslove – mieđihit iežaset ádden ášši boastut

    Kártadoaimmahat lea dál dattetge dohkkehan Oslove nama almmolaš máttasámegiel namman Norgga oaivegávpogii.

    – Mii dat leimmet boastut ádden. Gielda lei ožžon formálalaš rávvaga sámi báikenammanevvohagas maid lága mielde galget dahkat, lohká Kártadoaimmahaga ossodatjođiheaddji Helge Dønvold.

    Kártadoaimmahat šálloša go álggos dieđihedje gildii ahte namma ii dohkkehuvvo.

    Dál álgá Oslo gielda čalmmustahttit gávpoga sámi nama.

    – Lean hui ilus go dát manai bures ja go Oslo sámi namma dál lea almmolaččat dohkkehuvvon, lohká Oslo gávpotráđi njunuš, Eirik Lae Solberg.

    Gávpoga sámi namain sii dáhttot čájehit ahte atnet árvvus sámi kultuvrra, ja čájehit ahte Oslo lea buohkaid oaivegávpot, maiddái buot sámiid oaivegávpot, deattuha son.

    Oslo gieldda neahttasiiddus geavahišgohtet Oslove earret eará gávpoga logos, buohtalagaid gávpoga dárogiel namain.

    Ihtet maiddái áiggi mielde Oslove-geaidnošilttat. Gielda áigu muđuid vel árvvoštallat man láhkai buoremusat čalmmustahttet gieldda sámi nama.

    Oslove lea gávpoga namma máttasámegillii, ja dál juo geavahit sihke searvvit ja ásahusat dán sámi nama Oslos.

    Oslove-skilt på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Mette Ballovara / NRK
  • Fálli nåvkå varresvuohtakontrållåv

    Dån guhti årru Hábmera suohkanin ja la 40 ja 79 jage gaskan oattjo dal varresvuohtakontrållåv tjadádit masta i dárbaha majdik mákset.

    Vuoratjismáno 29. biejve álggá Saminor3-guoradallam Hábmera suohkanin, ja vihpá gitta ájgen moarmesmáno 14. bæjvváj.

    Guoradallama åvddåla gåhttju Hábmera suohkan ja Saminor3 álmmuktjåhkanibmáj, mij tjadáduvvá uddni vuoratjismáno 25. biejve sebrudakvieson Ájluovtan kl. 17.00 ja Hamsunguovdátjin kl. 20.00.

    Danna Hábmera suohkan galggá subtsastit manen Saminor3 la ájnas gájkajda suohkanin, ja guoradalle galggi subtsastit sisano birra viesátguoradallamin – manen Saminor3 guovte vahko duogen suohkanin sierra varresvuodastasjåvnåv rahpá.

    Vihttalåk suohkana li maŋen Saminor3:n.

    Bilde av faglig leder for Saminor 3-undersøkelsen, Ann Ragnhild Broderstad, foran Saminor-bussen.
    Foto: Solveig Norberg / NRK