Hopp til innhold

– Gleder meg over at to av tre vil videreføre samiske språkrettigheter

Statssekretær sier at det er innbyggerne i de nye storkommunene som skal avgjøre om de blir en del av forvaltningsområdet for samisk språk. Men et stort flertall av innbyggerne i Tysfjord vil at rettighetene skal videreføres automatisk.

Filip Mikkelsen

Kommunestyrerepresentant Filip Mikkelsen er fornøyd med resultatet.

Foto: Simon Piera Paulsen / NRK

– Jeg gleder meg stort når jeg ser at Tysfjords befolkning ønsker at de samiske språkrettighetene automatisk skal følge befolkningen inn i en ny kommune, sier kommunestyrerepresentant Filip Mikkelsen.

Jardar Jensen

Statssekretær Jardar Jensen sier at det er innbyggerne i de nye storkommunene som avgjør om de blir en del av forvaltningsområdet for samisk språk.

Foto: Sander Andersen / NRK

Men statssekretær sier at det er innbyggerne i de nye storkommunene som skal avgjøre om de blir en del av forvaltningsområdet for samisk språk.

– Makta ligger i lokaldemokratiet. Staten og regjeringen vil ikke legge føringer for om kommunene skal være del av forvaltningsområdet for samisk språk, sa statssekretær i Kommunal- og moderniseringsdepartementet, Jardar Jensen i oktober.

To av tre positive

Tysfjord kommune er en av ti kommuner i forvaltningsområdet for samisk språk, der innbyggerne har utvidede samiske språkrettigheter.

Blant annet rett til at henvendelser blir besvart på samisk, tolketjeneste, utvidet rett til bruk av samisk i helse- og sosialsektoren, individuelle kirkelige tjenester på samisk og tilsatte i kommunen har rett til permisjon med lønn for å skaffe seg kunnskap i samisk.

To av tre av befolkningen i Tysfjord mener at disse språkrettighetene automatisk skal videreføres dersom Tysfjord eller deler av Tysfjord innlemmes i en ny kommune.

Bare 22 % av befolkningen er negative til dette.

Det viser en undersøkelse som Sentio har utført for NRK Sápmi.

Her er undersøkelsen:

Kakediagram samisk språk i Tysfjord

Undersøkelsen ble utført av Sentio for NRK Sápmi.

Foto: Simon Piera Paulsen / NRK

– Gleder meg stort

Dette er kommunestyrerepresentant Filip Mikkelsen veldig fornøyd med, som er opptatt av at rettighetene videreføres.

– Jeg mener at befolkningen ikke skal få et dårligere tilbud enn man har i dag. Rettighetene må følge individet inn i de nye kommunene.

– Denne undersøkelsen viser at hele Tysfjords befolkning, både samer og øvrig befolkning er veldig fornøyd med de samiske språkrettighetene, og at arbeidet som har blitt gjort med samisk språkrettigheter er et viktig arbeid, sier Mikkelsen.

(Artikkelen fortsetter under bildet)

Tor Asgeir Johansen

Ordfører i Tysfjord, Tor Asgeir Johansen krever at det ikke skal være noe reduksjon i rettighetene.

Foto: Simon Piera Paulsen / NRK

– Helt naturlig

Også ordføreren er veldig tydelig på at rettighetene må følge med videre i en eventuell nykommune.

– Det skal ikke være noe reduksjon i det tilbudet. Det er et krav at det skal innbakes videre hvis vi endrer kommunestruktur. Tysfjord er jo en del av det samiske språkforvaltningsområdet, så det er naturlig dersom det blir endringer, så følger det med, sier Tor Asgeir Johansen.

Korte nyheter

  • Oaivvilda ságastallan internáhtaid birra lei menddo ovttajienalaš

    Skuvlainternáhtaid eallin maŋŋil soađi lea šaddan gillámušhistorjá. Dan oaivvilda okta Davvi-Norgga eanemus dovddus servodatkritihkkáriin, gii ieš lea orron internáhtas bajásšattadettiin.

    – Ii olmmoš sáhte čállit movttegis historjjá. Galgat gávdnat surgadisvuođa ja eanemus lági mielde muitalit bahávuođa birra mii dáhpáhuvai internáhtain, dadjá Odd Mathis Hætta.

    Ovddeš vuosttašamanueansa ássá Álttás, muhto lea eret Siebes gilážis Guovdageainnu suohkanis. Son lea ieš ássan internáhtas Guovdageainnus 50-logus.

    Dál su suhtada almmolaš muitalus skuvlainternáhtaid eallima birra maŋŋel soađi. Su oainnu mielde lea šaddan eanaš muitalus givssideami ja vearredaguid birra.

    – Dat gal ii doala deaivása. Mánát ohppe sosialiseret ja besse oahpásnuvvat eará giliid mánáiguin. Ollugat čatne ustitvuođa eallináigái, dadjá Hætta.

    – Dat lei olu oahpaheddjiid duohken mo oahppiid áigodat internáhtain lei, njulgestága, lohká sosialantropologa ja ovddeš Duohtavuođa- ja seanadankommišuvnna lahttu, Ivar Bjørklund.

    Son oaivvilda ahte dat mii dáhpáhuvai internáhtain maŋŋel soađi, lei hui ollu dan duohken makkár jurdagat oahpaheddjiin ledje.

    Go vel dáruiduhttin ii lean ge šat nu čielga áigumuš, de ain ledje sii geat doaimmahedje dan.

    – Nu ožžo oahppit hui iešguđetlágán vásáhusaid. Muhtun buorit ja muhtun heajos, lohká son.

    Ivar Bjørklund lea ovtta oaivilis ahte dat mii lei positiiva dáruiduhttima doaimmain, lei ahte ollu mánát ožžo oahpu.

    Muhto: – Haddi dan oahppus lei sin gielalaš ja kultuvrralaš duogáš. Dát lea mii gieđahallojuvvo kommišuvdnaraporttas ja mii lei Stuorradikki mandáhtta.

    Su mielas galggašii lea váttis oaidnit mo dáruiduhttin lei riggodahkan sámi mánáide.

    – Tragedia lei ahte Norgga politihkkárat eai sáhttán govahallat ahte skuvlavázzin ja čálgoburiide searvan livččii sáhttán dáhpáhuvvat sámi ja kvena kulturvuođu eretváldima haga.

    Loga ášši dárogillii:

  • Sámi muséa Siida lea jagi eurohpalaš muséa

    Bálkkášupmi man «European museum of the year Awards» juohká, vuittii Siida muséa Anáris.

    Jury čállá earet eará ahte «musea lea čájehan earenoamášvuođa dan rabas, searvvaheaddji searvadahttinproseassas, mii buktá ođđa vejolašvuođaid sihke sámi álbmogii ja viidát álbmogii čatnat vássánáiggi ja dálááiggi oktii.

    Dohkkehettiin iežaset vuoigatvuođa eaiggáduššat álgoálbmogiid eatnamiid juridihkalaš dásis ja Sámi parlameanttaid kultuvrralaš iešmearrideami gaskaoapmin, de musea maid nanne viidábut digaštallamiid das mo álgoálbmogat, sihke Eurohpás ja máilmmiviidosaččat, galget divodit eatnamiid. Musea lea beaktilis veahkki das ahte olbmot besset áddet kultuvrralaš dialoga ja álgoálbmogiid rolla ođđaáigásaš dáhpáhusain, ja seammás viiddida gussiid máhtu ja ipmárdusa álgoálbmogiid servodatlaš čuolmmaid birra.»

    Sámi musea Siida lea Suoma beali sámiid našuvnnalaš musea, áidna dohkkehuvvon eamiálbmotkultuvra Eurohpás.

    Dát lea áidna musea Suomas mii aktiivvalaččat čohkke Sámi kulturárbbi dainna lágiin ahte seailluha, suodjala ja čájeha Sámi konkrehtalaš ja ii-materiálalaš kulturárbbi ja čađaha čoakkáldagaide vuođđuduvvi dutkama.

    Siida museum, Finland
    Foto: Ilkka Vayryneninfo / Siida sámi museum
  • 39 duššan dulvái Brasilas

    Garra arvvit Lulli-Brasila Rio Grande do Sul guovllus lea dahkan ahte 39 olbmo leat duššan, ja vel 68 leat ain jávkosis.

    Nu čállá AP.

    Siviilasuodjalus Brasiilas dajai bearjadaga ahte arvvit duššadit gávpogiid ja leat bággen duháhiid vuolgit ruovttuineaset.

    Guovllus maid ásset eamiálbmogat, geaidda maid čuohcá garrasit, čállá AP.

    Dát lea njealját jápmadulvi Brasilas jagis, maŋŋil dulvadeami suoidnemánus, čakčamánus ja skábmamánus 2023 ja dat godttii oktiibuot 75 olbmo.

    Brasiila geologiijadoaimmahat muitala ahte dát lea vearrámus dulvi man sii leat registreren goassige.

    Muhtun gávpogiin lei čáhci alimus dásis dan rájes go registreremat álge measta 150 jagi dás ovdal, čállá lágádus.

    A highway is partially submerged by flood waters caused by heavy rains, in Porto Alegre, Rio Grande do Sul state, Brazil, Friday, May 3, 2024.
    Foto: Carlos Macedo / AP Photo