Tilsette på sjukeheim seier dei varsla om alvorlege avvik 46 gongar på fire månader

Det var ein anonym pårørande som i haust varsla Fylkeslegen i Møre og Romsdal om at dei svakaste og eldste på ein sjukeheim i Kristiansund ikkje fekk lov å stå opp om dagane, fordi ingen hadde tid til å hjelpe dei.

Fylkeslegen har no granska saka og konkluderer med at kommunen har brote lova på fleire punkt. Undersøkingane avdekte at fleire pasientar sto i fare for å bli underernærte fordi dei ikkje fekk nok mat. Ifølgje rapporten har pleiarane også fleire gongar varsla om at dei ikkje har hatt tid til å gje medisinar.

– Vi reagerer med avsky. Det er heilt forferdeleg å lese at i slike ting skjer i verdas rikaste land i 2019, seier generalsekretær Knut Christian Høvik i organisasjonen Senior Noreg.

Han får støtte frå eldreministeren.

– Sånne hendingar skal vi ikkje ha noko av, slår eldreminister Åse Michaelsen (Frp) fast. Ho seier det er bra at Fylkesmannen har slått ned på forholda og konkludert med at kommunen har brote lova.

– Kommunane må skjerpe seg

Den siste tida har NRK skrive om fleire kritikkverdige forhold for eldre rundt om i landet. I Holmestrand fann dei pårørande faren sin liggande i avføring tidlegare i haust. Rett etter jul blei det kjent at pleietrengande i Vesterålen fekk fiskebollar på julaftan. I Grue i Hedmark skal pårørande skal ha fått beskjed om å henge opp viltkamera då dei klaga på mattilbodet.

Dette skjer mindre enn eit år etter at statsminister Erna Solberg og eldreminister Åse Michaelsen lanserte ein ny eldrereform, som ifølgje Solberg har som mål «at eldre skal meistre livene sine lenger og være trygge på at de skal få god hjelp når de har behov for det». Allereie då sto kritikarane i kø.

– Det er berre tøv, seier ein av dei pårørande når vedkomande høyrer formuleringane i målsettinga for reforma.

– Det er veldig viktig at kommunane no skjerpar seg, og eg forventar ein god eldreomsorg der ute, svarar Åse Michaelsen (Frp).

Vil ikkje stå fram med kritikk

NRK har snakka med ei rekkje pårørande om forholda på Kringsjå sykehjem i Kristiansund. Alle seier dei kjenner seg igjen i forholda som er skildra i rapporten til Fylkeslegen, men ingen av dei vil stå fram med kritikken.

Pasient- og brukarombod Runar Finvåg tek bladet frå munnen.

– Det er sjeldan vi har sett så omfattande svikt som denne rapporten avdekkjer, seier han.

Skal ha lukka sakene utan å gjere noko

Ifølgje rapporten frå Fylkeslegen varsla dei tilsette om alvorlege forhold til lita nytte. I løpet av fire månader skal dei tilsette ha varsla om alvorlege avvik 46 gongar. I 44 av sakene blei avvika lukka utan at noko blei gjort, skriv Fylkeslegen i sin rapport.

– Vi opplever det som svært alvorleg. Leiinga har plikt til å sørge for at det alltid blir gitt forsvarleg helsehjelp, seier fylkeslege Karin Müller Mikaelsen til NRK.

Vil ikkje kommentere saka

Fylkeslegen slår fast at Kristiansund kommune ikkje gir forsvarleg helsehjelp, har brote fleire lover og forskrifter og har for låg bemanning. Leiinga i kommunen vil førebels ikkje kommentere saka. Dei har fått utsett frist til 15. februar med å gje Fylkeslegen svar, og vil ikkje seie noko til NRK før den tid.

– Vi må bruke tida fram til då godt og forsøkje å imøtekome kritikken, skriv kommunikasjonssjef Tore Lyngvær.

Han avviser bestemt at pårørande bør vere redde for å kritisere tilbodet, og seier kommunen ønskjer tilbakemeldingar for å kunne bli betre.

NRK gjer merksam på at kommunen i ettertid har kome med opplysningar om at avvika som framstår som lukka kan skuldast feilføring.