No er Ivar Aasen-samlinga komplett: Både bøker og underbukser er på nett

Skriv «Ivar Aasen» i søkefeltet, og vips så dukkar det opp alskens pussige ting:

Ein fletta skosole, poncho, hestehandlarpung, lommekniv, eit bilete av ei britisk dronning og mange ulike hovudplagg.

Nynorskens far var tydeleg litt ein type.

Og no får han heile livet sitt bretta ut på internett.

• Lokal rappar meiner hotellet som ber Ivar Aasen sitt namn anten må bruke nynorsk eller byte namn.

Nattkjole og underbukse

– No er vi på veg inn i det aller heilagaste, seier Stine Stennes Hovdenakk. Konservatoren i Ørsta opnar arkivskapa nede i kjellaren.

Da Ivar Aasen døydde i 1896 blei alt han eigde sendt tilbake til heimbygda, og har sidan vore fint pakka inn i mørke skap.

– Vi har om lag 7000 gjenstandar totalt, viss ein reknar med alt frå små steinar og blyantstubbar til store verk, seier Hovdenakk.

Blant dei finn ein nattkjolen hans og underbuksa som blei sendt frå Kristiania til Ørsta.

– Når han var på si første reise skreiv han pakkeliste. Då skreiv han at han hadde med ei underbukse. Det er kanskje litt lite for å vere på reise gjennom heile landet utan tilgang på vaskemaskin. Men no har vi den i alle fall her.

Kva trur du Aasen hadde synest om å bli digital?

– På ein måte trur eg han hadde likt at arbeidet han har gjort kjem ut til folket. Men samtidig var han ikkje så veldig glad i å få merksemd rundt sin person. Han heldt ingen offentlege taler.

• Sahra og Ane jaktar ulovleg bokmålsbruk på fritida. Les om kor mange som har blitt arresterte av nynorskpolitiet i Vestland.

Frekk fyr

No er også 150 år gamle notat og slitne bøker bladde forsiktig gjennom. Kvar ei side er fotografert, slik at du skal få lese alle dei små lappane Ivar Aasen lèt etter seg.

Arbeidet med digitaliseringa har også avdekt meir personlege merknader i både bøker og dagbøker.

– Han var litt frekk også. I bøkene sine hadde han fritt spelerom og fekk pusle med sitt. Der skriv han litt frekke kommentarar til blant andre Knud Knudsen, som var motstandaren hans i språkkampen, seier Hovdenakk.

– Han skreiv i dagboka, «Knud Knudsen er som vanleg ein gauk», tilføyer bibliotekar Siri Beate Gjerde.

1.60 meter høg

Men kva skal vi med slitne skosolar og skitne underbukser på nettet?

Konservator Hovdenakk meiner at alt skal med, og at tinga saman fortel ei historie om språkskaperen som person. Til dømes nattkjolen:

– Han var ein ganske låg fyr, han var 1.60 meter høg. Dette er det han brukte når han skulle sove. Her ser vi at det er bøta, så han var ein nøysam kar som tok vare på tinga sine.

De er ikkje redd for å få færre besøkande når ein kan finne alt på nett?

– Nei, det du kan sjå på nett er berre som ein smakebit. Å sjå dette på digitalt museum er første steg, og så tenker vi at det vil lokke fleire til å kome hit og sjå det i levande live, seier direktør ved Nynorsk kultursentrum, Olav Øyehaug Opsvik.

Leiar for Noregs Mållag, Peder Lofsnes Hauge, er veldig fornøgd med jobben som er gjort.

– Eg vil takke Nynorsk Kultursentrum. Dette er ein viktig del av kulturarven vår, og vi får no moglegheita til å sjå og lære meir om personen Ivar Aasen, kva han jobba med og korleis han tenkte.

Han meiner dette kan bidra til at fleire lærer meir om livet til Aasen og opphavet til skriftspråket vårt.

– Eg gler meg til å sjå meir av dette og bla i arkivet.

• Denne kommunen vedtok å kutte nynorsk. Men nynorskforkjemparar meiner vedtaket kan ha vore ulovleg.