Hopp til innhold

Le gus Lappkjerka Hábmerin dålusj værrodimsadje?

Dán rájge birra gávnnuji soames dålusj giehto. Jus li sáddná vaj alla, dav ij la buorre diehtet. Valla Kjell Fredriksen jáhkká gåjt dålusj værrodimsadje l.

Lappkjerka i Hamarøy

Kjell Fredriksen árvvet sáme dålen Lappkjerkav værrodimsadjen adnin.

Foto: Johnny Andersen / NRK

Avta sajen Hábmerin gávnnu váren rájgge mij gåhtjuduvvá «Lappkjerka». Kjell Fredriksen, guhti Skutvijkan årru, la dáj bájkij oahpes.

Kjell Fredriksen, bosatt på Skutvik i Hamarøy

– Gå sisi tjágŋiv de sierralágásj dåbddå badjánij, javllá Kjell Fredriksen.

Foto: Johnny Andersen / NRK

– Jáhkáv rájgge l dålusj sámij værrodimsadje.

Juska l vehi gássjelis dåhku jåvsådit, de oajvvat Fredriksen gájkajt dåk mannat gehtjatjit.

– Sierralágásj sadje le gal. Gå sisi tjáŋa, de la dagu álltár girkko gassko.

Lappkjerka i Hamarøy

Sadje badjelasj 40 jage dás åvddåla tjáleduváj.

Una Elstad

Una Elstad

Foto: Privat

– Lappkjerka birrusijn jagen 1975 ØK-tjáledam (økonomisk kartlegging) aktijvuodan tjáleduváj, javllá Una Elstad, Sámedikke kulturmujtoháldadusán.

Boadáldahka l oarjjeallen, Sisnuore guovlluj, ja gå dav vijmak ájtsa, de vuojná dagu l ráptá muoduk. Rájgge l 30-40 miehtara alluk.

– Gullam lav rájgge ájn vijdábujt váre sisi manáj, valla maŋemus ájgij de la dat vierram, ja e aktak desti dåk besa, tjielggi Fredriksen.

Dålusj giehto

Dålusj subtssasa Lappkjerkas gávnnuji, ja muhtema li aj vuolus tjáledam, duola dagu Hábmera jáhkegirjen 1996.

– Viestasjjiekken lij akti háksa mij Hábmera guovlojn gáddáj tsoahkkuj. Kapteijna áhkásj lij maŋen, ja sujna lidjin silbbagálvo. Prestájden lij báhppa gen lunna båddåsattjat oattjoga årrot. Báhpavieson soames báhttja bargaj, ja subtssasa milta de kapteijna áhkásj silbajt sunji biestij suoládit. Báhttja suoladávverijt Lappkjerkaj vuorggij.

Lappkjerka i Hamarøy

Jus iesj sidá diehki, de la buoremus vuohke Gáltvágev sisi bijlajn vuodjet. Ganuga gånnå ráhte l alemus, åvddål gå boadá Skjeváhkáj. Váttsegoade bajás Skarphei-jávrráj, guoppátji bielijn le máhttelis vádtset. Joarke nuore vuosstáj. Ja jus le dujna vuorbbe de gávna bálkkáv mij rájggáj doalvvu.

Foto: Johnny Andersen / NRK

Dan ájge maŋŋela de la ulmutja gæhttjalam dávverav gávnnat, valla alla aktak dálátji vuorbástuvvam.

– De lijga akti vieljatja guovtes gudi dal mak galggin åhtsågoahtet. Akta sunnus unnin åvdån manáj ja såppijn tjuokkogådij. Ja hæhkkat, dale lij juoga mij máhtij liehket dávver. Valla de gullá vielljat nav vastet rihtjogådij, ja ittji bállet bálli. Valla viellja ij lim rihtjum, ja ij lim ga åvvå báktjanam. Gå vat åhtsågådijga, de ejga gávna dav sæmmi sajev, subtsas Kjell Fredriksen.

Kjell Fredriksen bosatt på Skutvik i Hamarøy
Foto: Johnny Andersen / NRK

Korte nyheter

  • Politikk sentralt i årets Riddu Riđđu festivalplakat

    Årets festivalplakat for Riddu Riđđu er laget av den samiske kunstneren Máret Ánne Sara. Layout på plakaten er utført av illustratør Kine Kjær, som også lagde festivalplakaten til Riddu Riđđu i 2022.

    Festivalsjef Sajje Solbakk er stolt over at kjente samiske kunstnere ønsker å legge sitt preg på Riddu Riđđu ved å lage festivalplakaten:

    – Máret Ánne Sara er en av våre fremste samiske kunstnere akkurat nå. At hun takket ja til å lage årets festivalplakat var et stort øyeblikk for oss på Riddu-kontoret, forteller hun.

    I årets Riddu-plakat ser man flere politiske undertoner. Solbakk er fornøyd med det:

    – Sara er absolutt ikke uredd når det kommer til kunsten hennes. Årets festivalplakat setter dagsorden på en av Sápmis største utfordringer akkurat nå, nemlig industrialiseringen av våre tradisjonelle landområder, sier hun.

    Plakaten er utført med et hjerte i midten av motivet, med flere šiellaer/komsekuler som beskytte selve hjertet.

    Riddu Riđđu festivalplakat 2024
    Foto: Riddu Riđđu
  • Politihkalaš deaddu dán jagáš Riddu Riđđu plakáhtas

    Sámi dáiddár Máret Ánne Sara lea ráhkadan dán jagáš Riddu Riđđu festiválaplakáhta. Plakáhta layout lea govvideaddji Kine Kjær dáhkan, guhte maiddái ráhkadii Riddu Riđđu festiválaplakáhta 2022is.

    Riddu Riđđu festiválahoavda Sajje Solbakk lea čeavlái go beakkán sámi dáiddárat háliidit čalmmustahttit Riddu Riđđu festiválaplakáhta ráhkademiin:

    – Máret Ánne Sara lea okta min bivnnuheamos sámi dáiddáriin justa dál. Ahte son mieđihii ráhkadit dán jagáš festiválaplakáhta šattai stuorra dáhpáhussan midjiide Riddu-kantuvrras, muitala son.

    Dán jagáš Riddu-plakáhtas leat máŋga politihkalaš mihtilmasvuođa. Solbakk lohká iežas duhtavažžan:

    – Sara ii goit bala ráhkadeamis dáidaga mii buolligoahtá digaštallama. Dán jagáš festiválaplakáhtta bidjá áššelistui ovtta dain stuorámus hástalusain mii Sámis dál lea, namalassii min árbevirolaš eatnamiid industrialiseren, dadjá son.

    Plakáhta lea ráhkaduvvon váibmuin mii lea motiivva guovddážis, ja das leat máŋga šiella mat suddjejit váimmu.

    Riddu Riđđu festivalplakat 2024
    Foto: Riddu Riđđu
  • Kulturskolen i Tromsø søker kulturskolelærer til samisk og kvensk tilbud

    Kulturskolen søker en lærer med musikkfaglig kompetanse for å undervise og videreutvikle deres tilbud i «samisk og kvensk samspill».

    – Det blir spennende å få dette inn som en fast stilling, og et fast tilbud for elevene på kulturskolen.

    Det sier Tor Hjalmar Rubach, avdelingsleder for musikk ved Kulturskolen i Tromsø.

    Han forklarer at «Valmis, válmaš, gå!» er et tilbud for kvensk og samisk musikk, som startet som et prøveprosjekt høsten 2023. Les mer om barnekoret her.

    Avdelingslederen er glad for at de fremover vil ha to faste lærere.

    – Vi håper også å kunne utvide tilbudet, sier Rubach.

    – Det hadde for eksempel vært fint å kunne tilby aldersbestemte grupper.

    For at de skal kunne gjøre dette sier han at de er avhengige av å ha nok søkere.

    Han legger til at tilbudet er spesielt for barn og unge, men at alle er velkommen til å søke.

    Kulturskolen opplyser at søkerne ikke trenger noen forkunnskaper verken når det gjelder språk eller instrumentferdigheter.

    Barnekoret «Valmis, válmmaš, gå!» sang på kvenfolkets dag 16. mars 2024 i Tromsø. Les saken her.

    "Valmis, válmaš, gå!" - et tilbud for
kvensk og samisk musikk. sang i Tromsø domkirke under gudstjenesten på kvenfolkets dag 16. mars 2024 i Tromsø.
    Foto: Nina Rantala Eriksen / NRK