- Som å sjå måling flasse

Far er død, mor og to ugifte barn slit med å halde forfallet frå døra. Godseigaradelen slit, arbeidarpartiet sit ved makta og synst det er heilt greitt at dei sel unna jord til entreprenørar som byggjer hus til vanlege folk. Ein klasse, ein historisk epoke og ein lang britisk tradisjon er i eit langsomt, men uoppretteleg sig mot undergangen.

Inn i huset kjem legen Faraday, han er frå arbeidarklassen og var her saman med mor si då han var liten og ho jobba her. Han blir både fascinert og fråstøytt av det han ser, etterkvart mest fascinert; ikkje minst av Caroline, dottera i huset som ikkje er særleg pen men til gjengjeld skarp og intelligent.

Skremmer ikkje lesaren

Så langt, så godt. Mens romansen sig langsomt -svært langsomt- framover, tek det til å skje merkelege ting på det gamle forfalne godset. Roderick trur huset er ute etter han og blir gal. Det bankar i veggen, ting flyttar på seg, skuggar glir gjennom korridoren og dører går i lås. Er det Susan, barnet som døydde då ho var lita, som spøker?

Roderick blir redd, så blir mor redd, og til slutt blir til og med Caroline redd. Tenestefolket har vore redde heile tida. Men eg som lesar blir ikkje redd. Mens dei stakkars folka på godset blir bleike og grå og skjelv og sveittar og viser alle teikn på stor angst, ventar eg som les berre utolmodig på at noko skal skje.

Det minste ein kan kreve av ein spenningsroman av underkategorien ”spøkelse”, er at han er spennande. Det er heller ikkje urimeleg å vente seg eit godt grøss, kva skal ein med spøkelse viss dei ikkje skremmer lesaren? Her uteblir begge deler. Kvar er det det buttar?

Sarah Waters er ingen kvensomhelst i nyare britisk litteratur. Ho har vore nominert til Bookerprisen fleire gonger, ho har skrive interessante og medrivande historier så vel frå andre verdskrigen som frå Victoria-tida, og har utmerka seg med gode tidsbilde og personar vi gjerne vil vite korleis det går med. Vanlegvis har det vore eit lesbisk forhold sentralt plassert i intrigen, noko som naturlegvis opnar for fordekte manøvrar og hemmeleghald i rikt monn, og dette har Waters visst å utnytte.

Greier ikkje puste nok liv

Denne gongen er det altså eit spøkelse -eller noko som familien på Hundreds Hall trur er eit spøkelse- som skal drive historia. Det går ikkje like bra. Forfattaren greier ikkje puste nok liv inn i gespenstet, og dessverre heller ikkje i dei personane vi skal dele angsten med. Dei blir for fjerne og for likegyldige, teikna med sparsomt, men til gjengjeld hyppig repetert sett av karaktertrekk og fysiske særdrag. Ikkje eingong rasjonalisten dr.Faraday som har teke den lange reisa frå arbeidarklassen og til legegjerninga, og som no ser seg sjølv som den nye godseigaren på Hundred Halls etter å ha fått eit ”ja” på frieriet sitt, ikkje eingong han interesserer meir enn sånn passe.

Tilbake står tidsbildet, og midt i bildet står Hundreds Hall og forfell med stor detaljrikdom: gardiner, tapet, gipstak, karmar, ornamentering i ulike material, trapper, dører, møblar peisar,- kort sagt: vi får forfallet på alle nivå. Her ligg det eit grundig arbeid bak, men det å sjå maling flasse er liksom ikkje nok til å halde trøkket oppe i ein spøkelsesroman.

• Bokprogrammet: Se intervju med Sarah Waters (02.03.2010)