Hopp til innhold

Gáiseguovllu válgabiire / Gáisi valgkrets

Sametingsvalget 2017 er delt inn i syv valgkretser. Her får du en innføring i én av disse. Norsk tekst finner du nederst i denne artikkelen.

Gáisi valgkrets / Gáiseguovllu válgabiire

Gáisi valgkrets / Gáiseguovllu válgabiire

Foto: NRK

På norsk:

Dán válgabiirres leat 13 suohkana ja dat leat Gáivuotna, Omasvuotna, Ivgu, Gálsa, Romsa, Báhccivuotna, Málatvuopmi, Beardu, Leaŋgáviika, Birgi, Doasku, Ránáidsuolu ja Orjješ-Ráisa.

Válgabiirre áirraslohku vuolgá das man ollu olbmot ledje dieđihan iežaset jienastuslohkui geassemánu 30. beaivái dan jagi go maŋemus ledje suohkan- ja fylkkaválggat (2015:s). Gáiseguovllu válgabiirres ledje 2229 olbmo jienastuslogus. Dán logu vuođul Gáiseguovllu válgabiire massá ovtta áirasa ja jienasteaddjit besset dál válljet dušše vihtta áirasa Sámediggái. Dat máksá ahte dien biirres gártá garraseabbo gilvu beassat Sámediggái.

Válgalisttut

Gáiseguovllu válgabiirres leat dáin válggain logi dohkkehuvvon bellodaga/listtu:


Nuorat ja boarrásat

Dat bellodat/listu mas leat gaskamearálaččat nuoramus evttohasat dán biirres lea Jiehkkevárri. Evttohasaid gaskamearálaš ahki lea 40,6 jagi. Gáiseguovllu nuoramus evttohasat leaba Brynjar Andersen Saus (BB) ja Lovise Larsen (Olgeš) geat leaba riegádan 1996:s.

Gaskamearálaččat boarráseamos evttohasat leat Ovddádusbellodagas geain gaskamearálaš ahki lea 59,4 jagi. Gáiseguovllu válgabiirre boarráseamos evttohas lea Ovddádusbellodaga Mari-Ann Myrvang guhte lea riegádan 1938:s.

Ovddeš válgabohtosat

2013-válggaide serve dán biirres guhtta bellodaga/listtu ja válgaboahtu leai ná:

Gaisi 2013

Bellodat/Parti

Jienat Stemmer

%

Galle áirasa Ant repr

Árja

149

10,4

1

BB/AP

339

23,6

2

GB/SP

123

8,6

NSR

526

36,7

2

OB/FRP

167

11,6

1

Olgeš/H

110

7,7

Eará/Andre

21

1,5

Oasálastin/Deltakelse

1435

65,6

Jienastuslogus/Valgmantallet 30.06.2013

2189

Gáiseguovllu válgabiirres válljejuvvojedje dát olbmot sámediggeáirrasin 2013-2017:

  1. áirras: Henrik Olsen, NSR (várrelahttu/vara: Piera Heaika Muotka)
  2. áirras: Lisa-Katrine Mo, BB/AP
  3. áirras: Sandra Marja West, NSR
  4. áirras: Aud Helene Marthinsen, OB/FRP
  5. áirras: Per Mathis Oskal, BB/AP
  6. áirras: Lars Oddmund Sandvik, Árja

Go Henrik Olsen šattai ráđđelahttun maŋŋil válggaid, de várrelahttu Piera Heaika Muotka álggii su sadjái sámediggeáirrasin.

2009-2013

Gáiseguovllu válgabiirres ledje dien áigodaga guhtta sámediggeáirasa.

2009-válggaide serve dát bellodagat/listtut ja ná leai válgaboahtu:

Gaisi 2009

Bellodat/Parti

Jienat Stemmer

%

Galle áirasa Ant repr

Árja

86

6,4

BB/AP

452

33,6

2

GB/SP

101

7,5

NSR

462

34,4

3

OB/FRP

141

10,5

1

Olgeš/H

40

3,0

SVL

62

4,6

Eará/Andre

0

0,0

Oasálastin/Deltakelse

1344

67,7

Jienastuslogus/Valgmantallet 30.06.2009

1984

Ekspander/minimer faktaboks

Dát olbmot válljejuvvojedje sámediggeáirrasin 2009-2013:

  1. áirras: Geir Tommy Pedersen, NSR
  2. áirras: Willy Ørnebakk, BB/AP
  3. áirras: Randi Skum, NSR
  4. áirras: Margit Eli Anti Oskal, BB/AP
  5. áirras: Aud Helene Marthinsen, OB/FRP
  6. áirras: Rolf Johansen, NSR

«––––––––––––––––––––––––––––––»

Gáisi valgkrets

Følgende 13 kommuner hører til denne valgkretsen: Kåfjord, Storfjord, Lyngen, Karlsøy, Tromsø, Balsfjord, Målselv, Bardu, Lenvik, Berg, Torsken, Tranøy og Sørreisa.

Hvor mange representanter som velges fra hver valgkrets er avhengig av antall innmeldte i Sametingets valgmanntall pr. 30. juni i det år det sist ble avholdt kommune- og fylkestingsvalg (2015). Gáisi valgkrets hadde på det tidspunktet 2229 manntallsførte og får dermed velge fem representanter. Dette er én representant mindre enn ved forrige valg og betyr at konkurransen om plassene blir hardere.

Valglister

I Gáisi valgkrets stiller ti partier/lister til valg:

Unge og eldre

Det er Jiehkkevárri som i denne valgkretsen har lavest gjennomsnittsalder blant sin kandidater. Gjennomsnittalderen for Jiehkkevárri-kandidatene er 40,6 år. De yngste kandidatene i Gáisi valgkrets er Brynjar Andersen Saus (AP) og Lovise Larsen (H) som begge er født i 1996.

Fremskrittspartiet har høyest gjennomsnittsalder blant sine kandidater. Her er gjennomsnittsalderen 59,4 år. Den eldste listekandidaten i Gáisi valgkrets er Mari-Ann Myrvang som er født i 1938.

Tidligere valgresultater

Ved valget i 2013 stilte seks partier/lister til valg i denne valgkretsen og valgresultatet ble slik:

Gaisi 2013

Bellodat/Parti

Jienat Stemmer

%

Galle áirasa Ant repr

Árja

149

10,4

1

BB/AP

339

23,6

2

GB/SP

123

8,6

NSR

526

36,7

2

OB/FRP

167

11,6

1

Olgeš/H

110

7,7

Eará/Andre

21

1,5

Oasálastin/Deltakelse

1435

65,6

Jienastuslogus/Valgmantallet 30.06.2013

2189

Fra Gáisi valgkrets ble følgende valgt inn som sametingsrepresentanter 2013-2017:

  1. representant: Henrik Olsen, NSR (várrelahttu/vara: Piera Heaika Muotka)
  2. representant: Lisa-Katrine Mo, BB/AP
  3. representant: Sandra Marja West, NSR
  4. representant: Aud Helene Marthinsen, OB/FRP
  5. representant: Per Mathis Oskal, BB/AP
  6. representant: Lars Oddmund Sandvik, Árja

Da Henrik Olsen ble rådsmedlem etter valget, ble vararepresentant Piera Heaika Muotka fast møtende sametingsrepresentant.

2009-2013

Velgerne i Gáisi valgkrets kunne for denne perioden velge inn seks sametingsrepresentanter.

Ved valget i 2009 stilte følgende partier/lister til valg og valgresultatet ble slik:

Gaisi 2009

Bellodat/Parti

Jienat Stemmer

%

Galle áirasa Ant repr

Árja

86

6,4

BB/AP

452

33,6

2

GB/SP

101

7,5

NSR

462

34,4

3

OB/FRP

141

10,5

1

Olgeš/H

40

3,0

SVL

62

4,6

Eará/Andre

0

0,0

Oasálastin/Deltakelse

1344

67,7

Jienastuslogus/Valgmantallet 30.06.2009

1984

Ekspander/minimer faktaboks

Følgende personer ble valgt inn på Sametinget 2009-2013:

  1. representant: Geir Tommy Pedersen, NSR
  2. representant: Willy Ørnebakk, BB/AP
  3. representant: Randi Skum, NSR
  4. representant: Margit Eli Anti Oskal, BB/AP
  5. representant: Aud Helene Marthinsen, OB/FRP
  6. representant: Rolf Johansen, NSR

Korte nyheter

  • Seminára sámi mánáidgirjjálašvuođa birra: – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide

    Sámedikki girjerájus, Juoigiid searvi ja Norgga mánáidgirjeinstituhtta lágidedje odne rabas seminára sámi mánáid girjjálašvuođa birra Oslos.

    Girječálli Inga Ravna Eira, sámi girječálliid searvvis, lei okta dain gii čuovui seminára.

    – Dát mearkkaša hui olu sámi girjjálašvuhtii ja sámi girječálliide, danin go mii leat guhká váillahan girjjiid mánáide erenomážit ja maiddai nuoraide.

    Su mielas lea buorre go dákkár seminára dollo, ja muitala ahte sis lea ihttin gis bargobádji mas galget digaštallat mo galget bargat sámi mánáid girjjálašvuođain ovddasguvlui.

    Son čilge ahte Sámis eai leat doarvái mánáidgirječállit, ja jus galget eambbo mánáidgirjjit de adnojit eambbo girječállit maiddái mánáid ja nuoraide.

    – Jus mis galgá boahtteáiggis gávdnot sámegiella, de fertet mii álgit mánáiguin ja mánáide. Erenomážit dál galggašii dahkkot hui stuorra bargu oažžut olu sámegiel mánáidgirjji.

    Son dadjá ahte mánát galggašedje álgit beassat gullat girjjiid dalán go riegádit ja gitta 13-14 jagi rádjái, muhto ahte Sámis eai leat girjjit buot daid ahkásaččaid.

    – Min oainnu mielde lea hui dehálaš sámegielat mánáide oažžut dan vásáhusa, girjjit han ovddidit sámegiela ja go mánát gullet iežaset gillii girjji, dain leat máŋggalágan vásáhusa.

    Ihttá bargobádjái lohká vuordit ahte dat geat galget doppe hállat doppe buktet árvalusaid muhto maid ahte sii ovttas galggašit gávnnahit juoidá.

    – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide, ja dás rájes de álget várra dahpahuvvot áššit, sávvamis.

    Inga Ravna Eira
    Foto: Iŋgá Káre Márjá I. Utsi / NRK
  • Kártadoaimmahat dohkkeha Oslove – mieđihit iežaset ádden ášši boastut

    Kártadoaimmahat lea dál dattetge dohkkehan Oslove nama almmolaš máttasámegiel namman Norgga oaivegávpogii.

    – Mii dat leimmet boastut ádden. Gielda lei ožžon formálalaš rávvaga sámi báikenammanevvohagas maid lága mielde galget dahkat, lohká Kártadoaimmahaga ossodatjođiheaddji Helge Dønvold.

    Kártadoaimmahat šálloša go álggos dieđihedje gildii ahte namma ii dohkkehuvvo.

    Dál álgá Oslo gielda čalmmustahttit gávpoga sámi nama.

    – Lean hui ilus go dát manai bures ja go Oslo sámi namma dál lea almmolaččat dohkkehuvvon, lohká Oslo gávpotráđi njunuš, Eirik Lae Solberg.

    Gávpoga sámi namain sii dáhttot čájehit ahte atnet árvvus sámi kultuvrra, ja čájehit ahte Oslo lea buohkaid oaivegávpot, maiddái buot sámiid oaivegávpot, deattuha son.

    Oslo gieldda neahttasiiddus geavahišgohtet Oslove earret eará gávpoga logos, buohtalagaid gávpoga dárogiel namain.

    Ihtet maiddái áiggi mielde Oslove-geaidnošilttat. Gielda áigu muđuid vel árvvoštallat man láhkai buoremusat čalmmustahttet gieldda sámi nama.

    Oslove lea gávpoga namma máttasámegillii, ja dál juo geavahit sihke searvvit ja ásahusat dán sámi nama Oslos.

    Oslove-skilt på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Mette Ballovara / NRK
  • Fálli nåvkå varresvuohtakontrållåv

    Dån guhti årru Hábmera suohkanin ja la 40 ja 79 jage gaskan oattjo dal varresvuohtakontrållåv tjadádit masta i dárbaha majdik mákset.

    Vuoratjismáno 29. biejve álggá Saminor3-guoradallam Hábmera suohkanin, ja vihpá gitta ájgen moarmesmáno 14. bæjvváj.

    Guoradallama åvddåla gåhttju Hábmera suohkan ja Saminor3 álmmuktjåhkanibmáj, mij tjadáduvvá uddni vuoratjismáno 25. biejve sebrudakvieson Ájluovtan kl. 17.00 ja Hamsunguovdátjin kl. 20.00.

    Danna Hábmera suohkan galggá subtsastit manen Saminor3 la ájnas gájkajda suohkanin, ja guoradalle galggi subtsastit sisano birra viesátguoradallamin – manen Saminor3 guovte vahko duogen suohkanin sierra varresvuodastasjåvnåv rahpá.

    Vihttalåk suohkana li maŋen Saminor3:n.

    Bilde av faglig leder for Saminor 3-undersøkelsen, Ann Ragnhild Broderstad, foran Saminor-bussen.
    Foto: Solveig Norberg / NRK