Valgkrets/válgabiire: Ávjovarri
Parti/bellodat: Høyre/Olgeš
Navn/namma: Ellen Inga O. Hætta
Alder/ahki: 63
Sivilstand/siviiladilli: Gift. Náitalan.
Interesser
Hvilke hobbyer har du?
Få, bruker min fritid på barn og barnebarn.
Hva er det største du har opplevd i livet?
Få barn
Hva gjør du når du skal koble av?
Dra til fjells
Hvem er ditt største forbilde og hvorfor?
I norsk politikk; Kåre Willoch
Morsmål/Språk
Både samisk og norsk
Politisk bakgrunn
Hvor lenge har du vært med i politikken? Hvilke partier har du representert? Har du vært sametingsrepresentant?
Siden 1983. Nei, bare Høyre.
Hjertesaker
Hvilke saker vil du fokusere på?
Utdanning, språk og kultur er viktig, men også næringsutvikling er sentralt.
Hva mener du er den største utfordringen sametinget må løse i kommende periode?
Skape legitimitet i samiske kjerneområder og gjennomgå arbeidsformer med sikte på raske beslutninger. Arbeid med språk, kultur. Få lovfesting av konsultasjonsinstituttet, slik at flere nivåer får plikt til å konsultere, SRU 2
Forklar hvorfor/hvorfor ikke mineral- og gruvebedrifter skal få lov til å opprette og starte med drift i samiske områder?
Er skeptisk til gruvedrift i sentrale reinbeiteområder.
Det er mange forhold som ikke er klarlagt i eksisterende lovverk og Norge må ha et lovverk som sikrer norske interesser ved eventuell gruvedrift.
Forklar om du syns at dagens reindriftspolitikk fungerer eller ikke. Hva blir den viktigste saken i forhold til reindriftspolitikken i kommende periode?
Fungerer dårlig. Den viktigste saken er å få utarbeidet en uavhengig NOU om reindriftens utvikling siden 1997 loven. Deretter foreslå tiltak. Sikre reindriftens arealer. Få løst problemer med rovdyr.
Jordbruk, hva kan Sametinget bidra med til å sikre at unge kan fortsette med/ etablere seg i næringen?
Være bidragsyter i forhold til jordbruksoppgjøret og påvirke at der er virkemidler som bidrar til at ungdom tør satse på jordbruk.
Hva er den største utfordringen fiskerinæringen står overfor i Sápmi? Hvordan kan sametinget bidra til at også de mindre utøverne kan livnære seg med fiske?
Sel i fjordene fører til at fisken er borte. Det er viktig å jobbe med å få selbestanden ned, slik at fisken kommer tilbake i fjordene.
De samiske språk, hvordan bør sametinget tilrettelegge for at de styrkes i kommende periode?
Følge opp tiltak i NOU-Hjertespråket i samarbeid med sentrale myndigheter. Ha gode stipendordninger. Sikre at Sametinget har adm. personale som behersker samisk. Det gir språket status.
Hvilke nye arbeidsplasser er viktige å satse på i kommende periode?
Kulturbasert turisme er viktig. Videre er det viktig å sikre at eksisterende arbeidsplasser ha gode og sikre vilkår. Sametinget må være en tilrettelegger i slik saker.
Hvilken sak har berørt deg mest hittil og hvorfor?
Ingen spesiell sak.
Sámegillii:
Beroštumit
Makkár astoáigedoaimmat leat dus?
Mus leat unnán beroštumit. Mu astoáigi manná mánáide ja áhkkubiida.
Mii lea dat stuorámus maid leat vásihan eallimis?
Oažžut mánáid ja šaddat eadnin.
Maid dagat go áiggut vuoiŋŋastit?
Go áiggun vuoiŋŋastit, de mun vuolggán meahccái.
Gii lea du stuorámus ovdagovva ja manne?
Norgga politihkas lea Kåre Willoch mu stuorámus ovdagovva.
Bargu ja oahppu
Dál barggan rektorin Guovdageainnu joatkkaskuvllas ja boazodoaloskuvllas.
Giella
Davvisámegiella ja Dárogiella
Politihkalaš duogáš
Lean politihkken 1983 rájes ja lean dušše Olgeža ovddastan. In leat leamašan sámediggeáirras.
Váibmoáššit
Makkár áššiide áiggut bidjat fokusa?
Háliidan bidjat fokusa ohppui, gillii ja kultuvrii, ja ealáhusovdáneapmi boahtá maid leat guovddážis.
Mii lea du mielas eanemus hástaleaddjin maid Sámediggi ferte čoavdit čuovvovaš áigodagas?
Ráhkadit legitimitehta sámi guovddášguovlluide ja čađahit bargovugiid main mearrádusat dahkkojit jođánit. Bargat gielain ja kultuvrrain. Oažžut konsultašuvdnavuogádaga láhkii, nu ahte eanet dásit/orgánat geatnegahttojuvvojit konsulteret. SRU 2.
Čilge manne/ manne eai galggašii minerála- ja ruvkefitnodagat oažžut lobi ásahit ja álggahit doaimmaid sámi guovlluin?
Lean oalle eahpideaddji ruvkedoaimmaide boazodoaluealáhusa guovddášguovlluide. Leat olu oasit ja dilálašvuođat mat eai leat čielggaduvvon otná láhkaortnegis ja Norggas ferte leat láhkaortnet mii sihkkarastá norgga beroštumiid jus ruvkedoaimmat ásahuvvot.
Čilge doaibmá go dálá boazodoallopolitihkka vai ii. Mii šaddá deháleamos ášši mii guoská boazodollui čuovvovaš áigodagas?
Mu mielas doaibmá dálá boazodoallopolitihkka hejot. Deháleamos ášši šaddá rahkadit sorjjasmeahttun NAČ, das movt boazodoallu lea ovdánan 2007 lága rájes. Dasto evttohit doaimmaid. Mu mielas lea maid dehálaš sihkkarastit boazodoalu eatnamiid ja čoavdit váttisvuođaid mat gusket boraspiriide.
Eanandoallu, maid sáhttá Sámediggi dahkat sihkkarastin dihte ahte nuorat sáhttet joatkit/ álgit ealáhusain?
Sámediggi sáhttá leat doarjjaaddi eanandoalloloahpparehkega ektui ja váikkuhit vuoi gávdnojit veahkkeneavvut mat dagahit ahte nuorat dustet álgit eanandoaluin.
Mii lea dat stuorámus hástalus guolástanealáhusas Sámis? Maid sáhttá Sámediggi dahkat vai dat unnimus doalut maid sáhttet birgejumi viežžat guolásteamis?
Njurjot vuonain baldet guliid, ja lea dehálaš unnidit njuorjjonáli vai guolit fas máhccet vuonaide.
Sámegielat, movt berre Sámediggi láhčit dili nu ahte nannejuvvojit čuovvovaš áigodagas?
Sámediggi berre ovttas guovddáš eiseválddiiguin čuovvolit NAČ Váibmogiela doaimmaid. Sámedikkis berrejit maid leat buorit stipeandaortnegat. Dasa lassin galggašii sihkkarastit ahte Sámedikkis leat hálddahusbargit mat hálddašit sámegiela. Dát buvttášii sámegillii stáhtusa.
Makkár ođđa bargosajiid lea dehálaš vuoruhit čuovvovaš áigodagas?
Lea hui dehálaš vuoruhit turismma mas lea kultuvrralaš vuođđu. Muđui lea dehálaš sihkkarastit ahte dálá bargosajiin leat buorit ja sihkkaris eavttut. Sámediggi ferte láhčit dili dákkár áššiin.
Guhte ášši lea čuohcan dutnje eanemusat ja manne?
Ii makkárge erenoamáš ášši.
