Hopp til innhold

Elle motemagasin: Ella Marie lea Norgga deháleamos nissoniid searvvis

Norgga stuorámus nissonbláđđi Elle nammada daid deháleamos nissoniid 2020:s. Okta sis lea sámi artista Ella Marie Hætta Isaksen.

ELLE magasin 2020, viktige kvinner i Norge 2020

DEHÁLAŠ NISSONAT: Camilla Stoltenberg ja Ella Marie Hætta Isaksen leaba dán jagáš čielga ja dehálaš jienat.

Foto: ELLE Norge

– Munnje lea hui stuora gudnin dát nammadeapmi, ja áinnas go lean nammaduvvon ovttas eará dehálaš nissoniiguin, dadjá Ella Marie Hætta Isaksen NRK:ii.

Son dadjá ahte ii láve dákkár nammademiid birra jurddašit dalle go almmolašvuođas dáistala áššiide mat gusket luonddugáhttemii, veahkaválddálašvuhtii ja sámegiela ovdánahttimii.

Muhto dadjá ahte lea hui mávssolaš ahte su oaivvildit seamma dehálažžan Norggas go ea.ea Camilla Stoltenberg, Maud Angelica Behn ja Gro Harlem Brundtland. Oktiibuot leat 22 nissona nammaduvvon dán jagi čielga ja dehálaš nissonjietnan.

Maud Angelicas minneord til faren

DEHÁLAŠ NUORRA JIETNA: Maud Angelica Behn ávžžuhii olbmuid beroštit psyhkalaš dearvvašvuođas iežas áhči Ari Behn hávdádeamis.

Foto: NRK

Vuosttaš geardde sámegillii

Jagi maŋemus Elle-bláđis lávejit sii nammadit dehálaš nissoniid, ja dál go Ella Marie Hætta Isaksen lei okta dain nissoniin, de bivde Ella Marie čállit iežas birra sámegillii. Danne šaddá ge Elle dat vuosttaš mota- ja nissonbláđđi Norggas mii almmuha čállosa sámegillii.

Ella Marie muitala ahte son nu illosii go bláđis dadje ahte háliidedje su čállosa almmuhit guovtti gillii.

Go juo ieš beasai dan čállit, de válddii liiban muitalit lohkkiide man dehálaš sámi álbmoga máhttu lea luonddugáhttenáššiin.

– Mun čállen manne mun nu beroštan luonddus, ja movt dálkkádatrievdan ja sisabahkken sáhttá váikkuhit boazodollui, muitala Ella Marie.

Ella Marie bávkkeha cakkiid

Kajsa Kemi Gjerpe lea universitehtalektor UiT:as ja lea hui movttet go Ella Marie lea nammaduvvon dása.

Kajsa Kemi Gjerpe

OVDAGOVVAN EARÁIDE: Kajsa Kemi Gjerpe mielas lea Ella Marie mielde sirdime standárddaid ja čájeheame mo maid sáhttá dahkat.

Foto: privat

– Dát lea dieđusge dehálaš nammadeapmi mii lea mielde loktemin dan barggu maid Ella Marie lea dahkan, sihke musihka ektui, muhto maiddái sus dan beroštumi politihkas ja luondduáššiin, dadjá Kemi Gjerpe.

Kemi Gjerpe dadjá ahte magasiinna háliidus ahte Ella Marie čállá sámegillii, lea earenoamáš ja historjjálaš dáhpáhus.

– Elle-magasiinna sámegiel almmuheapmi lea hui dehálaš ja buorre. Sii čájehit ahte sámevuohta ja minoritehtaáššit leat dehálaččat maiddái sidjiide, dadjá Kemi Gjerpe.

Kemi Gjerpe mielas lea maiddai Ella Marie mielde čájeheame movt sáhttá bargat.

– Son sirdá daid cakkiid mat leat leamašan, ja go daid vuos lea sirdán, de hui hárve mannet fas ruovttoluotta, nu ahte son lea bidjan ođđa standárddaid ja mihttomeriid, dadjá Kemi Gjerpe.

Diehttelas nammadeapmi

– Ella Marie gal lei okta dain namain mii evttohuvvui hui árrat juste dán jagi nammadeamis, muitala Elle digitála redaktevra Julie Marlen Engel Jenssen Leirvåg.

Elle-bláđđi válljii Ella Marie danne go son lea beaggán ollu, ii dušše artistan, muhto maiddái áŋgiris nuorra servodatberošteaddjin, muitala Leirvåg.

Julie Marlen Engel Jenssen Leirvåg, digitalredaktør, ELLE.

ELLE bláđi digitála redaktevra, Julie M. Engel Jenssen Leirvåg

Foto: Pressefoto

Leirvåg dadjá ahte sii leat Elle-bláđis hui rámis dainna go sii dál leat almmuhan čállosa sámegillii. Dát bláđđi gávdno 45 riikkas, ja juohke riikkas mearridit ieža sisdoalu. Muhto čuvvot seammás mielde mii dain eará riikkain almmuhuvvo.

– Dat sáhttá ahte Elle-bláđđi Tokyos oaidná min bláđi, ja dan vuođul soitet maiddái sii válljet Ella Marie dahje eará nissoniid birra muitalit iežaset japánalaš lohkkiide, dadjá Leirvåg.

Čuvge luotta earáide

Kajsa Kemi Gjerpe navdá ahte Ella Marie lea gállán bálgá eará nuoraide.

– Juohke áššis ferte okta olmmoš vázzit ovddemusas, vai earát sáhttet guorrat su luottaid, ja dan lea ge Ella Marie dahkan. Nu lea son rahpan vejolašvuođa earáide, dadjá Kemi Gjerpe.

Ella Marie Hætta Isaksen dadjá ge ahte sus leat ollu prošeavttat jođus, ja su jietna gal ain galgá gullot.

– 2021 šaddá dehálaš jahki mu artistaeallimis, ja dieđusge áiggun joatkit ovddidit earenoamážit áššiid mat gusket sámegillii, illasteapmái ja luonddugáhttemii, dadjá okta dán jagi čielga ja dehálaš nissonjienain Norggas.

Ella Marie Hætta Isaksen vil ikke at samisk kultur skal forbindes med kjøttkaker på boks. Fra P3morgen-sending 23.04.2020.

JOIKA-DIGAŠTALLAN: Ella Marie muitala manne ii liiko Joika-biergogáhkkui P3morgen-sáddagis 23.04.2020.

Korte nyheter

  • Solgte 10 tonn multebær på to uker

    Finnmark rein foredler multebær.

    Daglig leder Are Smuk Figved opplyser til Guovdageainnu Lagasradio at de i år hadde fått inn en forhåndsbestilling på 7 tonn bær.

    Totalt kjøpte de inn 10 tonn med multebær i årets sesong.

    To uker etter innkjøpet av bær ble avsluttet, så ble de utsolgt for det som omtales som viddas gull.

    Det er Bama som er den store oppkjøperen av multebær fra Finnmark rein.

    – Vi håpet i framtiden å få utnyttet dette enda bedre, sier Smuk Figved til lokalradioen i Kautokeino.

    En hånd med multebær
    Foto: Sondre Skjelvik / NRK
  • Álta saemien jïh kveenen nommem åådtjeme

    Les på norsk.

    Áltan tjïelteståvroe staaren saemien jïh kveenen nommem nænnoestamme.

    Áltan tjïelten saemien nomme daelie Álttá suohkan jïh åenehksnomme Álta.

    Áltan tjïelten kveenen nomme daelie Alattion kunta jïh åenehksnomme Alattio.

    Tjïelte sov nedtesæjrosne bïevnese Stedsnavnloven nommem dåhkasjehti.

    ALTA 20200115. 
Nordlyskatedralen Alta kirke i Alta.
Foto: Lise Åserud / NTB
    Foto: NTB
  • Mistanke om smittsom virussykdom hos laks i Troms

    Det er mistanke om infeksiøs lakseanemi (ILA) ved sjølokaliteten Dåvøya i Karlsøy kommune i Troms, melder Mattilsynet.

    Lokaliteten eies og driftes av Lerøy Aurora Sjø AS.

    Det var oppdrettsselskapet som varslet om funn som var forenelig med ILA på fisk ved lokaliteten.

    Mattilsynet opplyser at de planlegger snarlig inspeksjon på anlegget.

    – For å begrense smittespredning er lokaliteten ilagt restriksjoner, blant annet med forbud mot flytting av fisk uten særskilt tillatelse. Dersom mistanken blir bekreftet kan Mattilsynet pålegge tømming av lokaliteten, eventuelt deler av lokaliteten.