Hopp til innhold

Dorjot nuorra sámi entreprenevrraid

Kárášjoga nuorat álggahedje entreprenevrraprošeavtta.

Ungt entreprenørskap hos Karasjok videregående skole

Oahppit, oahpaheaddjit, bargit Ungt Entreprenørskap Finnmárkkus, sátnejođiheaddji Anne Toril E. Balto, Sámedikkeráđi miellahttu Ann-Mari Thomassen.

Borgemánu 28. beavvi dolle hutkanbeaivvi Kárášjoga joatkkaskuvlla ohppiid várás. Dál leat álggahan entreprenevraprošeavtta, ja dasa oassálastet golmma oahppoprográmma oahppit, namalassii Media ja gulahallama, Huksen- ja rusttetteknihka, ja Teknihkka ja industriála buvttadeami oahppit.

Skoleelever

Oahppit álge hutkat fitnodagaid

Foto: Randi Gj. Vorren

Jagis galget bargat nuoraidfitnodagaiguin. Lea Ungt entreprenørskap Finnmark gii kurse sihke ohppiid, oahpaheddjiid ja eará skuvlabargiid dán oktavuođas. Sii ovttasbarget maiddái Kárášjoga vuođđoskuvllain.

Randi Gjevestad Vorren lea beaivválaš jođiheaddji, ja sutnje lei hui gelddolaš oahpásmuvvat nuoraide.

– Mii leat áibbas oadjebasat dasa ahte lihkostuvvet joatkkaskuvllas, go leat buorit ovttasbargoguoimmit, nanu oahpaheaddjit ja movttegis oahppit. Mii illudit oaidnit bohtosiid, loahpaha Vorren.

Sávvá oaidnit ruoná fitnodagaid

Sámediggeráđđi juolludii 350 000 ruvnno nuorra Finnmárkku entreprenevrraide. Ungt entreprenørskap Finnmark ja sámi suohkanat galget ovttas atnit dáid ruđaid skuvlaohppiide, geat háliidit álggahit fitnodaga.

Ann-Mari Thomassen, Sametingsråd

Sámedikkiráđi miellahttu, Ann-Mari Thomassen

Foto: Randi Gj. Vorren

Sámediggeráđđelahtus Ann-Mari Thomassenis lea doaivva ahte šaddet fitnodagat, ja sávvá ahte nuorat oidnet riggodaga mii lea sin birra.

– Dappe gávnnat olu buriid resurssaid, sávan mii oažžut nuoraid oaidnit mii lea buorre Kárášjogas. Dáppe lea olu luossa ja meahcci. Soaitá soames dál jurdila maid sáhtášeimmet bargat dainna mehciin, lohka Thomassen.

Hutkás oahppit

Kárášjoga sátnejođiheaddji Anne Toril Eriksen Balto maid lei boahtán oaidnit go oahppit bargagohte prušeavttain.

Sus lea jáhkku mánáid ja nuoraid hábmennávccaide, ja lea buorre go besset vásihit mo galgá fitnodaga álggahit.

– Háliidit oažžut sin oaidnit ahte dát ii leat nu váttis. Mun jáhkán dát lávki geahppu, ahte ii leat nu váttis ja lossat, go olmmoš lea beassan vásihit mii fitnodatálggaheapmi oppalohkái lea, lohká son.

Hábmegohtet neahttasiiddu

Njeallje oahppi ledje jo searválagaid álgán jurddašit makkár fitnodaga sii sáhtášedje álggahit.

– Mis leat hui stuora vuordámušat. Sávan mannat bures ja ahte mii lihkostuvvat, čilgesta joatkkaskuvllaoahppi Elen Marianne Eira.

Skoleelever

Kárášjoga joatkkaskuvlla oahppit

Foto: Randi Gj. Vorren

Sii dihtet makkár fitnodaga sii háliidit álggahit, muhto eai sáhte vuos muitalit nu olu.

– Lea hui stuora neahttasiidu maid mii galgat váldit badjelasamet, ja dan galgat hábmet iežamet jurdaga mielde, lohka Johan Biti.

Neahttasiidduin fállet sihke bálvalusaid ja buktagiid.

Dis lea fitnodatjurdda oalle čielggas?

– Jo, jo, jo! Dál lea dušše vuordit ahte mii oažžut lobi, de mii álgit, mojohallá Biti.

Korte nyheter

  • Seminára sámi mánáidgirjjálašvuođa birra: – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide

    Sámedikki girjerájus, Juoigiid searvi ja Norgga mánáidgirjeinstituhtta lágidedje odne rabas seminára sámi mánáid girjjálašvuođa birra Oslos.

    Girječálli Inga Ravna Eira, sámi girječálliid searvvis, lei okta dain gii čuovui seminára.

    – Dát mearkkaša hui olu sámi girjjálašvuhtii ja sámi girječálliide, danin go mii leat guhká váillahan girjjiid mánáide erenomážit ja maiddai nuoraide.

    Su mielas lea buorre go dákkár seminára dollo, ja muitala ahte sis lea ihttin gis bargobádji mas galget digaštallat mo galget bargat sámi mánáid girjjálašvuođain ovddasguvlui.

    Son čilge ahte Sámis eai leat doarvái mánáidgirječállit, ja jus galget eambbo mánáidgirjjit de adnojit eambbo girječállit maiddái mánáid ja nuoraide.

    – Jus mis galgá boahtteáiggis gávdnot sámegiella, de fertet mii álgit mánáiguin ja mánáide. Erenomážit dál galggašii dahkkot hui stuorra bargu oažžut olu sámegiel mánáidgirjji.

    Son dadjá ahte mánát galggašedje álgit beassat gullat girjjiid dalán go riegádit ja gitta 13-14 jagi rádjái, muhto ahte Sámis eai leat girjjit buot daid ahkásaččaid.

    – Min oainnu mielde lea hui dehálaš sámegielat mánáide oažžut dan vásáhusa, girjjit han ovddidit sámegiela ja go mánát gullet iežaset gillii girjji, dain leat máŋggalágan vásáhusa.

    Ihttá bargobádjái lohká vuordit ahte dat geat galget doppe hállat doppe buktet árvalusaid muhto maid ahte sii ovttas galggašit gávnnahit juoidá.

    – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide, ja dás rájes de álget várra dahpahuvvot áššit, sávvamis.

    Inga Ravna Eira
    Foto: Iŋgá Káre Márjá I. Utsi / NRK
  • Kártadoaimmahat dohkkeha Oslove – mieđihit iežaset ádden ášši boastut

    Kártadoaimmahat lea dál dattetge dohkkehan Oslove nama almmolaš máttasámegiel namman Norgga oaivegávpogii.

    – Mii dat leimmet boastut ádden. Gielda lei ožžon formálalaš rávvaga sámi báikenammanevvohagas maid lága mielde galget dahkat, lohká Kártadoaimmahaga ossodatjođiheaddji Helge Dønvold.

    Kártadoaimmahat šálloša go álggos dieđihedje gildii ahte namma ii dohkkehuvvo.

    Dál álgá Oslo gielda čalmmustahttit gávpoga sámi nama.

    – Lean hui ilus go dát manai bures ja go Oslo sámi namma dál lea almmolaččat dohkkehuvvon, lohká Oslo gávpotráđi njunuš, Eirik Lae Solberg.

    Gávpoga sámi namain sii dáhttot čájehit ahte atnet árvvus sámi kultuvrra, ja čájehit ahte Oslo lea buohkaid oaivegávpot, maiddái buot sámiid oaivegávpot, deattuha son.

    Oslo gieldda neahttasiiddus geavahišgohtet Oslove earret eará gávpoga logos, buohtalagaid gávpoga dárogiel namain.

    Ihtet maiddái áiggi mielde Oslove-geaidnošilttat. Gielda áigu muđuid vel árvvoštallat man láhkai buoremusat čalmmustahttet gieldda sámi nama.

    Oslove lea gávpoga namma máttasámegillii, ja dál juo geavahit sihke searvvit ja ásahusat dán sámi nama Oslos.

    Oslove-skilt på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Mette Ballovara / NRK
  • Fálli nåvkå varresvuohtakontrållåv

    Dån guhti årru Hábmera suohkanin ja la 40 ja 79 jage gaskan oattjo dal varresvuohtakontrållåv tjadádit masta i dárbaha majdik mákset.

    Vuoratjismáno 29. biejve álggá Saminor3-guoradallam Hábmera suohkanin, ja vihpá gitta ájgen moarmesmáno 14. bæjvváj.

    Guoradallama åvddåla gåhttju Hábmera suohkan ja Saminor3 álmmuktjåhkanibmáj, mij tjadáduvvá uddni vuoratjismáno 25. biejve sebrudakvieson Ájluovtan kl. 17.00 ja Hamsunguovdátjin kl. 20.00.

    Danna Hábmera suohkan galggá subtsastit manen Saminor3 la ájnas gájkajda suohkanin, ja guoradalle galggi subtsastit sisano birra viesátguoradallamin – manen Saminor3 guovte vahko duogen suohkanin sierra varresvuodastasjåvnåv rahpá.

    Vihttalåk suohkana li maŋen Saminor3:n.

    Bilde av faglig leder for Saminor 3-undersøkelsen, Ann Ragnhild Broderstad, foran Saminor-bussen.
    Foto: Solveig Norberg / NRK