Internasjonale ekspertar ut mot Carlsen-handtering: – Han kasta Niemann under bussen

– Carlsen har enkelt og greitt kasta Niemann under bussen, og alle andre har kasta seg over han, seier den engelske stormeisteren Daniel King til The Guardian.

Han er ein av fleire internasjonale sjakkpersonlegdommar som reagerer på korleis Magnus Carlsen har oppført seg i samband med stormen rundt 19 år gamle Hans Niemann den siste månaden.

Sveitsiske Richard Forster er internasjonal meister i sjakk og ekspert for Neue Zürcher Zeitung. Han er krystallklar på at Hans Niemann sitt truverd er svekt som følgje av juks på nettet, men er kritisk til Carlsen si framferd.

– Det rettferdiggjer på ingen måte boikotten og sjølvjustisen med Magnus Carlsen i spissen, den mektigaste mannen i sjakken, støtta av fanskaren sin og driven fram av media, skriv Forster i ein kommentar.

Magnus Carlsen sa til VG torsdag at han står for handlingane sine. NRK har via far og manager Henrik Carlsen spurt om dei ønskjer å kommentere kritikken, men har førebels ikkje fått svar.

Manglar bevis for brettjuks

Forster hevdar media bidreg til illegitim hets av Niemann i kjølvatnet av den 20 sider lange rapporten frå Chess.com, som også inneheldt 52 sider med vedlegg. Nettstaden meiner Niemann truleg har juksa i meir enn 100 parti, men viser også til at det er ein langt meir omfattande problematikk.

No står Niemann i mottakar-enden av massiv latterleggjering om korleis han har juksa på sosiale medium. Men Forster meiner det er lite nytt som blir avdekt i rapporten, og viser til at det førebels er lite som tyder på at Niemann har juksa i spel over brettet.

– Det er ingen bevis for at Hans juksa 4. september 2022 mot Magnus, eller at han har juksa i spel over brettet i fortida, skriv Forster i kommentaren sin.

Carlsen tapte mot Niemann i Sinquefield Cup i St. Louis nettopp den dagen i september.

Nordmannen trekte seg deretter frå turneringa utan forklaring, noko som fekk fleire sjakkprofilar til å reagere. Garry Kasparov etterlyste ei forklaring frå Carlsen. Det markerte starten på sjakk-kontroversane som no får stor internasjonal merksemd.

Amerikanaren nekta for at han hadde juksa og skulda Carlsen, Hikaru Nakamura og Chess.com for å øydeleggje karrieren hans. Niemann vedgjekk samtidig at han hadde juksa i nettsjakk då han var 12 og 16 år gammal.

Carlsen skaka endå ein gong sjakkverda då han eit par veker seinare logga av etter eitt trekk i eit nettparti mot Niemann. Kort tid etter twitra Carlsen at han meinte rivalen hadde juksa meir enn det han hadde vedgått

Chess.com-rapporten viser at Niemann med mest truleg har juksa ved fleire høve i spel på nett, men finn ingen indikasjonar på at dette også gjeld ved brettet.

– Rapporten påpeikar at Niemann si utvikling på nokre måtar er uvanleg og kritiserer den påstått bisarre åtferda hans i nokre intervju. Men det er openbert at fakta er altfor usikre til å trekkje ein konklusjon, skriv Forster.

Meiner Niemann blir syndebukken

Den skotske stormeisteren Jonathan Rowson har kasta seg inn i debatten og seier til The Guardian at dette har potensiale til å bli ein prosess der Niemann må ta støyten for det som har vist seg å vere eit systematisk problem innan sjakken.

– Folk har rett til å vere sinte på Hans for å ha juksa på nett, men eg er ikkje samd i at ein alltid vil vere ein juksar om ein juksar ein gong.

I tillegg til Niemann kunne NRK avsløre at den norske sjakkpresidenten, Joachim Birger Nilsen, er blant spelarane som har juksa i nettsjakk. Han trekte seg fredag frå vervet sitt. Truleg har vi berre sett toppen av isfjellet, meiner NRK-ekspert Torstein Bae.

Han meiner det er nokså vanleg oppfatning internasjonalt at Carlsen si åtferd ikkje var eksemplarisk.

– Korleis skal det bli viss ein kjenner at ein annan spelar juksar? Skal ein berre kunne spytte ut skuldinga offentleg? Det blir ikkje så triveleg i sjakken då, seier han.

– Fram til dopingprøva ligg føre, må ein berre bite tennene saman og håpe at personen blir tatt. Det blir ikkje rekna som veldig sportsleg å spekulere i det, seier Bae.

Bae: – Då er det «game over»

Sjakkeksperten meiner at rapporten svekkjer Niemann sitt truverd fordi han viser at jukset truleg har vore langt meir omfattande enn det 19-åringen har vedgått.

– Men ein må ha i bakhovudet at sjakk i fysisk form og over nettet, er to ulike ting. Realiteten i sjakken har vore at ein surrar på nettet og ting har ikkje nødvendigvis vore ein «big deal». Det å jukse ansikt-til-ansikt har alltid vore mykje verre. Då er det «game over». Då kan du ikkje spele turneringar meir.

Sjakknettstaden Chess.com og Det internasjonale sjakkforbundet (Fide) har starta sine eigne granskingar. Granskinga frå Chess.com konluderte med Hans Niemann-rapporten, som fann det truleg at amerikanaren hadde drive langt meir omfattande juksing på nett enn ein hadde trudd.

Fide har enno ikkje komme med konklusjonen sin. Bae trur Carlsen også kan bli straffa:

– Dei ser mest på Niemann, men også det Magnus har gjort. Dei har vore kritiske, og det blir veldig interessant når dei kjem med rapporten og legg fram sanksjonane dei meiner er rette mot Magnus.