– Ovdamearkka dihtii historjá, sámi historjá, gehččo dušše kolonismma vuođul dego kolonismma teoriijat livčče deháleammos ja dat geahččalit heivehit dáid jurdagiid sápmelaččaide, lohká historihkkár Matti Enbuske.
Enbuske lei árabuš dán vahkus Ruoŧa stáhta duođašteaddjin Girjása dikkis.
Dikkis son čilgii ahte buot sápmelaš dutkit leat botnjamin historjjáčilgehusa nu, ahte Sápmi lea koloniserejuvvon. Son čilgii rievtti ovddas, ahte stáhtat leat baicce bajásgeassán sámiid sihke kultuvrralaččat, oahpahusa bealis ja maid kristtalašvuođain.
Matti Enbuske oaivvilda Ruoŧŧa lea addán olu ovdamuniid sámiide, dego geahpedan vearuid ja veahkehan ealáhusain ja áidna man birra lea dutkojuvvon leat koloniserenteoriijaid bokte.
Enbuske maid šiittii diggerievtti duopmára ovddas, ahte girku livččii bággen olbmuid kristtalašvuhtii.
Suhttada sápmelaččaid
Girjása čearu ságadoalli, Mats Berg, ii báljo jáhkkán maid gulai go gulai maid stáhta duođašteaddji dajai dikkis.
– Dovddan iežan dievvasit dulbmojuvvon, dasá ii gávdno iežá sátni, dulbmojuvvon, dadjá Mats Berg
Son ii ádde mo oppanassiige lea vejolaš ovddidit dákkár čuoččuhusaid.
– Lea ipmirmeahttun go dakkár oainnuid ovddidit ja go vel hilgut ahte sámit leat bággejuvvon risttalašvuhtii, de gal measta lávkejedjen olggos riektelanjas, muitala Mats Berg.
Girjás-áššis lea Girjás čearru dikkis Ruoŧa stáhta vuostá. Dás lea sáhka ahte geas leat vuoigatvuođat mearridit bivddus ja guolástusas čearu eatnamiin.
Gula maid NRK Sámi kommentáhtor Magne Ove Varsi dadjá: