Arctic Race of Norway lea máilmmiviidosaš sihkkelgilvu, gos gilvaleaddjit sihkkelastet Davvi-Norggas olu báikkiid meattá. Dán jagi lágiduvvo dát Finnmárkkus, ja Gilevuotna lea okta dain báikkiin man čađa duolmmastit.
Gilevuonas lea Ellinor Guttorm Utsis ja Aslak Nilsen Utsis sámi turistafitnodat. Soai áiguba ovddidit sámi kultuvrra ja leaba ráhkkanan bures dasa daid maŋimuš beivviid.
– Mis lea heargi dás, ja mii leat bovden ollu gávttehasaid, geat de njorostallet go ránskká TV-helikopter girdá badjel, muitala Aslak.
Ránskká TV-stašuvdna sádde gilvvu máilbmái. Sii válde oktavuođa Ellinorain ja Ásllagiin go háliidit čájehit sámi kultuvrra iežaset gehččiide.
Roger Solheim, sihkkelgilvvuide mediavásttolaš, muitala ahte sin TV-buvttademiin háliidit čájehit buot buori maid Davvi-norgga fállá.
Dán gilvvu čájehit 190 riikkain ja 2017 ledje badjelaš 7 millijovnna geahčči.
– Mii doaivut seamma loguid oažžut dán jagi, muitala Solheim.
– Mii galgat čevllohallat
Vuosttaš Arctic Race of Norway vuoiti, Thor Hushovd, doaivu Arctic Race sáhttá leat mielde čájeheamen sámi kultuvra Eurohpái.
– Norggas ja olgoriikkas leat olbmot sáhkki sámi kultuvrra birra. Norgalaččat berrejit čevllohallat sápmelaččaid dihte, oaivvilda Hushovd.
Giđđageasi lei Hushovd iskamin sihkkelláhttuid Arctic Race oktavuođas. Dalle son vel bisánii Aslaka ja Ellinora turistafitnodagas. Doppe guossoheigga Hushovdii goikebiergu.
– Hushovda liikui goikebiergu, ja logai dan leamen albma borramuš, muitala Aslak.
– Dehálaš čájehit iežamet kultuvrra
Aslakii ja Ellinorii lea hui dehálaš ahte sápmelaččat ieža leat mielde čájeheamen sámi kultuvra máilbmái.
– Máilmmis leat hui sáhkki dasa mii guoská min kultuvrii birra ja háliidit diehtit eanet, dadjá Ellinor.
Dan leaba vásihan iežaska turistafitnodaga doaimmaid olis, ja oaivvildeaba dáid gilvvuid oktavuođas lea buorre vejolašvuohta čájehit sámi kultuvrra.
Dattetge ii leat álo leamašan buorre dovdu vuovdit iežaska ja sámi kultuvrra.
– Álggos leimme balus ja eahpádusas ahte leago riekta dán ládje vuovdit sielu? Dan dadjá Ellinor, ja lasiha ahte lei unohas dovdu vuovdit iežaska.
– Muhto dál lea rievdan, dál dovde alddáme hui dehálaš ásahusa.
Maŋŋá gilvvuid
Go gilvaleaddjit leat mannan meaddel ja vuoitojuohkin lea dahkkon, de eaba sáhte Ellinor ja Aslak vuolgit ruoktot vuoiŋŋastit. Sudnuide bohtet de galledeaddjit lávuide.
– Bohtet ollu journalisttat munno lávuide. Dalle moai guossohetne suovasbierggu sidjiide.
Bierggu gal eaba base ieža. Guossit galget ieža čohkat bássemuora ja bassit bierggu áššus.
– Dan letne ovdal maid dahkan, dat lea hui erenoamáš vásáhus gussiide, lohká Aslak.