Hopp til innhold

Kartleggingen av rettigheter i Vadsø og Vardø begynner

Det er kommet inn 8 krav på rettigheter i Vadsø og Vardø til Finnmarkskommisjonen. I dag har de befaringer i feltet, som kalles felt 5.

Felt 5, krav 1, 2, 5 og 6

Kart over melding 1, 2, 5 og 6.

Foto: Finnmarkskommisjonen

Meldingene om krav på rettighet til områder er fremmet av disse:

  1. Ole Volte
  2. Reinbeitedistrikt 6 og 5c
  3. Tana og omeng sjølaksefiskeforening
  4. Gården Sjaabuselven
  5. Nord-varanger kvenforening - Varekin kvääniseura
  6. Vestre Jakobselv utmarkslag
  7. Team Jakobselv ved Siren Jankila
  8. Skallelv bygdelag

Gjort krav på samme område

Av de mest fremtredende kravene, altså de største områdene, så har Vestre Jakobselv utmarkslag gjort krav på områdene øst for vestre Jakobselv og videre oppover elva (se kart i hovedbilde), et godt stykke inn i Varangerhalvøya nasjonalpark.

Det er konkurranse om akkurat det området, for Team Jakobselv har fremmet omtrent det samme kravet.

Mens Nord Varanger Kvenforening mener de har rettigheter i store deler sør for nasjonalparkgrensen, men også i en del av nasjonalparken.

  • Alle meldigene om rettighetskrav i Vadsø og Vardø finner du her

Skallelv bygdelag har i sin melding hevdet rett i området rundt skallelven, fra Falkfjellet midt i feltet, til Holmfjellet lenger øst, begge i nasjonalparken, og ned til fjorden.

Krever rett til hele området

Gården Sjabbuselven har hevdet krav på området rundt Langsmedvannet og opp til Lovttašvárri i nasjonalparken.

Reinbeitedistrikt 6/5c gjør krav på hele området, utenom tettstedene og øyene.

Mens Ole Volte har gjort krav på en eiendom i Vestre Jakobselv.

Tana og omeng sjølaksefiskeforening hevder rett til sjølaksefiske i fjorden.

Alle hevder krav på bakgrunn av historisk bruk eller høsting av naturen, utenom Volte som mener eiendommen er rettmessig hans.

Varanger Halvøya nasjonalpark

Varangerhalvøya nasjonalpark ble opprettet i 2006. Nasjonalparken dekker brorparten av halvøya, med hele 1804 km2 er den ifølge Wikipedia Norges femte største nasjonalpark, og den største i Finnmark.

Høringsmøter

I morgen 28. august og torsdag 29. august holder Finnmarkskommisjonen høringsmøte på Rica hotel i Vadsø.

Felt 5 krav 4, 7 og 8

Kart over melding 4, 7 og 8.

Foto: Finnmarkskommisjonen

Korte nyheter

  • Oaivvilda ságastallan internáhtaid birra lea menddo ovttalágan

    Skuvlainternáhtaid eallin maŋŋil soađi lea šaddan gillámušhistorjá. Dan oaivvilda okta Davvi-Norgga eanemus dovddus servodatkritihkkáriin, gii ieš lea orron internáhtas bajásšattadettiin.

    – Ii olmmoš sáhte čállit movttegis historjjá. Galgat gávdnat surgadisvuođa ja eanemus lági mielde muitalit bahávuođa birra mii dáhpáhuvai internáhtain, dadjá Odd Mathis Hætta.

    Ovddeš vuosttašamanueansa ássá Álttás, muhto lea eret Siebes gilážis Guovdageainnu suohkanis. Son lea ieš ássan internáhtas Guovdageainnus 50-logus.

    Dál su suhtada almmolaš muitalus skuvlainternáhtaid eallima birra maŋŋel soađi. Su oainnu mielde lea šaddan eanaš muitalus givssideami ja vearredaguid birra.

    – Dat gal ii doala deaivása. Mánát ohppe sosialiseret ja besse oahpásnuvvat eará giliid mánáiguin. Ollugat čatne ustitvuođa eallináigái, dadjá Hætta.

    – Dat lei olu oahpaheddjiid duohken mo oahppiid áigodat internáhtain lei, njulgestága, lohká sosialantropologa ja ovddeš Duohtavuođa- ja seanadankommišuvnna lahttu, Ivar Bjørklund.

    Son oaivvilda ahte dat mii dáhpáhuvai internáhtain maŋŋel soađi, lei hui ollu dan duohken makkár jurdagat oahpaheddjiin ledje.

    Go vel dáruiduhttin ii lean ge šat nu čielga áigumuš, de ain ledje sii geat doaimmahedje dan.

    – Nu ožžo oahppit hui iešguđetlágán vásáhusaid. Muhtun buorit ja muhtun heajos, lohká son.

    Ivar Bjørklund lea ovtta oaivilis ahte dat mii lei positiiva dáruiduhttima doaimmain, lei ahte ollu mánát ožžo oahpu.

    Muhto: – Haddi dan oahppus lei sin gielalaš ja kultuvrralaš duogáš. Dát lea mii gieđahallojuvvo kommišuvdnaraporttas ja mii lei Stuorradikki mandáhtta.

    Su mielas galggašii lea váttis oaidnit mo dáruiduhttin lei riggodahkan sámi mánáide.

    – Tragedia lei ahte Norgga politihkkárat eai sáhttán govahallat ahte skuvlavázzin ja čálgoburiide searvan livččii sáhttán dáhpáhuvvat sámi ja kvena kulturvuođu eretváldima haga.

    Loga ášši dárogillii:

  • Sámi muséa Siida lea jagi eurohpalaš muséa

    Bálkkášupmi man «European museum of the year Awards» juohká, vuittii Siida muséa Anáris.

    Jury čállá earet eará ahte «musea lea čájehan earenoamášvuođa dan rabas, searvvaheaddji searvadahttinproseassas, mii buktá ođđa vejolašvuođaid sihke sámi álbmogii ja viidát álbmogii čatnat vássánáiggi ja dálááiggi oktii.

    Dohkkehettiin iežaset vuoigatvuođa eaiggáduššat álgoálbmogiid eatnamiid juridihkalaš dásis ja Sámi parlameanttaid kultuvrralaš iešmearrideami gaskaoapmin, de musea maid nanne viidábut digaštallamiid das mo álgoálbmogat, sihke Eurohpás ja máilmmiviidosaččat, galget divodit eatnamiid. Musea lea beaktilis veahkki das ahte olbmot besset áddet kultuvrralaš dialoga ja álgoálbmogiid rolla ođđaáigásaš dáhpáhusain, ja seammás viiddida gussiid máhtu ja ipmárdusa álgoálbmogiid servodatlaš čuolmmaid birra.»

    Sámi musea Siida lea Suoma beali sámiid našuvnnalaš musea, áidna dohkkehuvvon eamiálbmotkultuvra Eurohpás.

    Dát lea áidna musea Suomas mii aktiivvalaččat čohkke Sámi kulturárbbi dainna lágiin ahte seailluha, suodjala ja čájeha Sámi konkrehtalaš ja ii-materiálalaš kulturárbbi ja čađaha čoakkáldagaide vuođđuduvvi dutkama.

    Siida museum, Finland
    Foto: Ilkka Vayryneninfo / Siida sámi museum
  • 57 duššan dulvái Brasilas, 70.000 báhtareamin

    Garra arvvit Lulli-Brasila Rio Grande do Sul guovllus lea dahkan ahte 57 olbmo leat duššan, ja máŋggas leat jávkosis

    Nu čállá NTB.

    Siviilasuodjalus Brasiilas dajai bearjadaga ahte arvvit duššadit gávpogiid ja leat bággen duháhiid vuolgit ruovttuineaset.

    Guovllus maid ásset eamiálbmogat, geaidda maid čuohcá garrasit, čállá AP.

    Dát lea njealját jápmadulvi Brasilas jagis, maŋŋil dulvadeami suoidnemánus, čakčamánus ja skábmamánus 2023 ja dat godttii oktiibuot 75 olbmo.

    Brasiila geologiijadoaimmahat muitala ahte dát lea vearrámus dulvi man sii leat registreren goassige.

    Muhtun gávpogiin lei čáhci alimus dásis dan rájes go registreremat álge measta 150 jagi dás ovdal, čállá lágádus.

    A highway is partially submerged by flood waters caused by heavy rains, in Porto Alegre, Rio Grande do Sul state, Brazil, Friday, May 3, 2024.
    Foto: Carlos Macedo / AP Photo