– Dat lea leamaš hui erenomáš mátkki, mun lean ovttain eará nieiddain leamaš govvejeaddji. Mii leat oktiibuot leamaš logis dán mátkkis, ja njealje dáin ledje mánát geat leat 13 jahkásaččat. Ja dát nuorat leat dat nuoramusat geat leat leamaš davvipolas, nu čájeha statistihkka. Muhto okta ruošša bárdni lea vel nuorát go dat norgga nuorát. Son lei guhtta mánu nuorat, muitala Per Einar Grønmo.
Guokte govvideaddji
Per Einar Grønmo muitala ahte soai leigga guokte govvideaddji geat govvideigga, ja ahte lei lossat gaikut bulkoriid.
– Mis ledje eanaš rusttegat daid bulkorin, ja moai dainna nuppi govvideddjiin lonuhalaime govvidit, mun govvidin juohke nuppi beaivvi. Nu ahte son guhte ii govvidan, son gaikkui dan lossa bulkora. Muhto dađistaga álge eará bargit, dego rešissevra, maiddái gaikut daid lossa bulkoriid. Ja moai geat govvideimme ean dárbbašan loahpas šat gaikut bulkoriid go govvideimme, dadjá son.
- Geahča eanet govaid mátkkis dáppe:
Ja Davvipolas lea garra dálki, mii dagahii ahte lei váttis govvidit.
– Dat stuorámus hástalus lei dálki, dat lei buolaš ja galbma biegga. Go doalat kámera, de fertet doallat kámera fáhcaid haga, dušše asehis suorbmefáhcaid vai olaha buot boaluid. Ja váikko lea automatihkka kámerain, de ferte ieš deaddit olu dain boaluin. Nu ahte dat lei munnje dat stuorámus hástalus, muitala Grønmo.
Sámebárdnái ii dovdo buolaš
Per Einar Grønmo dadjá vaikko lea buolaš, de dat ii gal dovdo sámebárdnái.
– Dat dovdo bures go lea 20 buolašgráda, muhto sámebárdnái ii dahkan gal buolaš maidege. Mu mielas ii lean buolaš dat vearrámus, muhto biegga. Mun liikon buorebut go lea 20 galbmagráda, ovdal go dasa go lea 10 galbmagráda ja hirbmat biegga. Muhto dan biekkas eat beassan gal eret, dat bosui aivve.
– Vuosttaš beaivvi go vulggiimet, de gal lei beassášdálki. Muhto de álggi buolaštit beaivvis beaivái, ja dat buollašeamos lei 20 galbmagráda, muitala son.
Gávzi mehter guhkosaš sáisasat
Grønmo muitala ahte go sii vázze, de eai ábuhan geavahit biktasiid mat leat báhkasat.
– Go mii vázzit de, de mii eat geavat daid stuorámus jáhkaid, jáhkaid main lea dolgi. De mii geavahit veaháš aseheappos jáhkaid, vai eat nu báhkkan go mii geassit lossa bulkoriid. Davvipola luondu lea erenomáš, dat leat olu suttit ja jiekŋat. Ja dat jiekŋa lea de šaddan sáissan, ja stuorámus sáisasat ledje čieža,gávzi mehter alladat, dadjá son.
– Mun ferten dadjat ahte dá lea dat stuorámus vásáhus maid mun lean vásihan, dán ii sáhte sulastahttit eará mátkkiiguin, dadjá Per Einar Grønmo loahpas.