Hopp til innhold

Band med downs syndrom og autisme i Eurovision Song Contest

Både Den norske grand prixklubben og Norges handikapforbund hyller Finland for sin toleranse.

Pertti Kurikan Nimipäivät

Punk-gruppa Pertti Kurikan Nimipäivät vant det finske folks hjerte med sangen «Aina mun pitää» (Alltid må jeg).

Foto: Vesa Toppari / Yle Sápmi

Morten Thomassen

President Morten Thomassen.

Foto: Christian Wiik Gjerde / NRK

– Jeg synes det er kjempeflott. Ei dame med skjegg vant Eurovision Song Contest i fjor, og det finske bandet er tydligvis folk som liker å underholde og gi av seg selv. Så hvorfor ikke? Jeg synes det er flott at de vant folkets hjerter i Finland, sier president Morten Thomassen i Den norske grand prixklubben.

Den finske finalen i «Uuden musiikin kilpailu - UMK» (konkurranse for ny musikk) gikk av stabelen lørdag kveld. Dette er det samme som vi i Norge kaller for Melodi Grand Prix.

Der vant punk-gruppa «Pertti Kurikan Nimipäivät» overlegent med sangen «Aina mun pitään» (Alltid må jeg), og skal representere Finland i årets Eurovision Song Contest.

Flere av medlemmene i Pertti Kurikan Nimipäivät har downs syndrom (ekstern lenke) eller er autister (ekstern lenke).

– Det å være annerledes var også litt av budskapet Conchita Wurst i fjor; la oss få være annerledes. Vi er mennesker innerst inne, og årets bidrag fra Finland er en fin oppfølging av det Conchita Wurst sto for i fjor, sier Thomassen.

Arne Lein, forbundsleder Norges Handicapforbund

Forbundsleder Arne Lein.

Foto: Ivar Kvistum / Handikapnytt

– I handikapforbundet er vi opptatt av at funksjonshemmede skal få delta i samfunnet på linje med andre. Det at denne gruppen har valgt å gå sammen, delta i den nasjonale Grand Prix og vinner den er hyggelig, uttaler forbundsleder Arne Lein i Norges handikapforbund.

– «Normaliserer» synet på funksjonshemmede

Pertti Kurikan Nimipäivät er et kjent band i Finland. 4. mai 2012 var det premiere på filmen «The Punk Syndrome», regissert av Jukka Kärkkäinen av J-P Passi.

Filmen viser hvordan medlemmene i Pertti Kurikan Nimipäivät lærer seg å spille, synge og opptre, samtidig som de lever med utfordringene autisme og downs syndrom gir dem.

– Fjernsynet er et sterkt medium. Det at funksjonshemmede deltar i de arenaene der alle andre deltar, er med på å «normalisere» synet på funksjonshemmede, sier Arne Lein.

Morten Thomassen og Conchita Wurst

Morten Thomassen med fjorårets vinner av Eurovision Song Contest, Conchita Wurst.

Foto: Privat

Presidenten i Den norske grand prixklubben tror at årets Eurovision Song Contest kan bli særdeles interessant.

– I neste uke er det kanskje en same som vinner i Sverige, og da kan det bli skikkelig gøy, sier Morten Thomassen.

Han sikter til neste helgs finale i svenske Melodifestivalen, der joikeren Jon Henrik Fjällgren er en av deltagerne.

Korte nyheter

  • Oaivvilda ságastallan internáhtaid birra lea menddo ovttalágan

    Skuvlainternáhtaid eallin maŋŋil soađi lea šaddan gillámušhistorjá. Dan oaivvilda okta Davvi-Norgga eanemus dovddus servodatkritihkkáriin, gii ieš lea orron internáhtas bajásšattadettiin.

    – Ii olmmoš sáhte čállit movttegis historjjá. Galgat gávdnat surgadisvuođa ja eanemus lági mielde muitalit bahávuođa birra mii dáhpáhuvai internáhtain, dadjá Odd Mathis Hætta.

    Ovddeš vuosttašamanueansa ássá Álttás, muhto lea eret Siebes gilážis Guovdageainnu suohkanis. Son lea ieš ássan internáhtas Guovdageainnus 50-logus.

    Dál su suhtada almmolaš muitalus skuvlainternáhtaid eallima birra maŋŋel soađi. Su oainnu mielde lea šaddan eanaš muitalus givssideami ja vearredaguid birra.

    – Dat gal ii doala deaivása. Mánát ohppe sosialiseret ja besse oahpásnuvvat eará giliid mánáiguin. Ollugat čatne ustitvuođa eallináigái, dadjá Hætta.

    – Dat lei olu oahpaheddjiid duohken mo oahppiid áigodat internáhtain lei, njulgestága, lohká sosialantropologa ja ovddeš Duohtavuođa- ja seanadankommišuvnna lahttu, Ivar Bjørklund.

    Son oaivvilda ahte dat mii dáhpáhuvai internáhtain maŋŋel soađi, lei hui ollu dan duohken makkár jurdagat oahpaheddjiin ledje.

    Go vel dáruiduhttin ii lean ge šat nu čielga áigumuš, de ain ledje sii geat doaimmahedje dan.

    – Nu ožžo oahppit hui iešguđetlágán vásáhusaid. Muhtun buorit ja muhtun heajos, lohká son.

    Ivar Bjørklund lea ovtta oaivilis ahte dat mii lei positiiva dáruiduhttima doaimmain, lei ahte ollu mánát ožžo oahpu.

    Muhto: – Haddi dan oahppus lei sin gielalaš ja kultuvrralaš duogáš. Dát lea mii gieđahallojuvvo kommišuvdnaraporttas ja mii lei Stuorradikki mandáhtta.

    Su mielas galggašii lea váttis oaidnit mo dáruiduhttin lei riggodahkan sámi mánáide.

    – Tragedia lei ahte Norgga politihkkárat eai sáhttán govahallat ahte skuvlavázzin ja čálgoburiide searvan livččii sáhttán dáhpáhuvvat sámi ja kvena kulturvuođu eretváldima haga.

    Loga ášši dárogillii:

  • Sámi muséa Siida lea jagi eurohpalaš muséa

    Bálkkášupmi man «European museum of the year Awards» juohká, vuittii Siida muséa Anáris.

    Jury čállá earet eará ahte «musea lea čájehan earenoamášvuođa dan rabas, searvvaheaddji searvadahttinproseassas, mii buktá ođđa vejolašvuođaid sihke sámi álbmogii ja viidát álbmogii čatnat vássánáiggi ja dálááiggi oktii.

    Dohkkehettiin iežaset vuoigatvuođa eaiggáduššat álgoálbmogiid eatnamiid juridihkalaš dásis ja Sámi parlameanttaid kultuvrralaš iešmearrideami gaskaoapmin, de musea maid nanne viidábut digaštallamiid das mo álgoálbmogat, sihke Eurohpás ja máilmmiviidosaččat, galget divodit eatnamiid. Musea lea beaktilis veahkki das ahte olbmot besset áddet kultuvrralaš dialoga ja álgoálbmogiid rolla ođđaáigásaš dáhpáhusain, ja seammás viiddida gussiid máhtu ja ipmárdusa álgoálbmogiid servodatlaš čuolmmaid birra.»

    Sámi musea Siida lea Suoma beali sámiid našuvnnalaš musea, áidna dohkkehuvvon eamiálbmotkultuvra Eurohpás.

    Dát lea áidna musea Suomas mii aktiivvalaččat čohkke Sámi kulturárbbi dainna lágiin ahte seailluha, suodjala ja čájeha Sámi konkrehtalaš ja ii-materiálalaš kulturárbbi ja čađaha čoakkáldagaide vuođđuduvvi dutkama.

    Siida museum, Finland
    Foto: Ilkka Vayryneninfo / Siida sámi museum
  • 57 duššan dulvái Brasilas, 70.000 báhtareamin

    Garra arvvit Lulli-Brasila Rio Grande do Sul guovllus lea dahkan ahte 57 olbmo leat duššan, ja máŋggas leat jávkosis

    Nu čállá NTB.

    Siviilasuodjalus Brasiilas dajai bearjadaga ahte arvvit duššadit gávpogiid ja leat bággen duháhiid vuolgit ruovttuineaset.

    Guovllus maid ásset eamiálbmogat, geaidda maid čuohcá garrasit, čállá AP.

    Dát lea njealját jápmadulvi Brasilas jagis, maŋŋil dulvadeami suoidnemánus, čakčamánus ja skábmamánus 2023 ja dat godttii oktiibuot 75 olbmo.

    Brasiila geologiijadoaimmahat muitala ahte dát lea vearrámus dulvi man sii leat registreren goassige.

    Muhtun gávpogiin lei čáhci alimus dásis dan rájes go registreremat álge measta 150 jagi dás ovdal, čállá lágádus.

    A highway is partially submerged by flood waters caused by heavy rains, in Porto Alegre, Rio Grande do Sul state, Brazil, Friday, May 3, 2024.
    Foto: Carlos Macedo / AP Photo