Hopp til innhold

Áiguba meaštáriid dássái

Nubbi ássá suoma bealde Gáregasnjárggas, ja nubbi gis Leavnnjas Porsáŋggus, muhto goappašagat lohkaba Kárášjogas fertet hárjehallat.

Gáregasnjárgga ja Leavnnja vuoddji guovttos, Eelis Niittyvuopio ja Aleksey Koriachko Johansen

Soai gulahallaba eŋgelasgillii, Aleksey ja Eelis

Foto: Nils John Porsanger / NRK

– Na, mun lean sirdán Kárášjoga vuodjansearvái go dáppe lea buoret hárjehallan go Leavnnjas, ja dáppe leat eambbo hárjehallamat, dadjá 13 jahkásaš, Aleksey Koriachko Johansen.

3-4 geardde vahkkosaččat

Leavnnjas lea buorre vuojadan alddis, muhto sutnje ii leat dál vuojadanbiras doarvái hástaleaddji ja dan lohká leat Kárášjogas. Son hárjehallá Kárásjogas golmma njealja

Vuodjan

Sullii 100 vuoddji ledje mielde dán vahkkoloahpa gilvvuin

Foto: Piera Balto / NRK

gearddi vahkkui ja juohke hárjehallan mearkkaša 15 miilla guhkkosaš mátki, Leavnnjas Kárášjohkii ja ruovttoluotta. Sus lea čielga mihttu dainna vuodjanhárjehallamiin:

– Mun áiggun šaddat norggameašttirin, fástida son go jearan.

Su vuodjanustit ja seamma ahkásaš, Eelis Niittyvuopio, jođaša gis Gáregasnjárgga ja Kárášjoga gaskka, mii lea sullii guovtte miilla mátki ovtta guvlui. Son maid liiko valástallat ja go jearan makkár dássái son áiggošii olahit dainna vuodjamin, de fástida:

Mihttun lea oassálastit buot gilvvuin ja vuoitit buot. Mun gáttán mun olahan suomameašttir vuodjangilvvuide. Dieppe lea veahá garrasat dássi go Norggas.

Man guhkás áiggot don olahit?

– Na, suoma buoremusaid searvái, fástida Eelis

Duhtavaččat bohtosiiguin

Eelis Niittyvuopio, stárttas

Eelis dá 50 mehterii gearggus.

Foto: Piera Balto / NRK

Dán vahkkoloahpa leaba soai oassálastán "Arctic Winter Swim" nammasaš vuodjangilvvuin Kárášjogas. Gilvvuide ledje boahtán guhtta vuodjansearvvi Ruoššas, oktiibuot 50 vuoddjiin.Dasa lassin ledje Finnmaárkku vuodjansearvviin vuoddjit dappe, muhto eai nu ollu go dát vahkkoloahppa lei oassi mánáid- ja nuoraid dálveluomus, muitala okta Kárášjoga vuodjansearvvi hárjeheaddjiin, Doris Norby.

50 mehtera friddjavuodjamis vuolidii Eelis iežas buoremus olahusa 30:58 sekundii, vuojai measta sekundda johtilabbot go dan maid ovdal lea nagodan. Maiddái eará surggiin lea son buoredan áiggiidis.

– Mun lean hui duhtavaš, dadjá Eelis ja lasiha ahte nu son gal lei ge meroštallan ieš ovdagihtii, go dál orru bures mannamin.

– Hui suddu go eaba beasa vuodjat iežaska báikkiin muhto soai leaba buresboahtimat Kárášjogas vuodjat, lohká Norby.

Muđui leat Leavnnjas golbma eará vuoddji go Aleksey, geat maid vudjet Kárášjoga searvvi namas ja Gáregasnjárggas leat nuppelohkái máná geat čuvvot vuodjansearvvi fálaldaga,

Ragnhild Tapio og Doris Norby (til høyre)

Dáid gilvvuin lei Ragnhild Tapio oaiveduopmárin ja Doris gis duopmár ja hárjeheaddji

Foto: Piera Balto / NRK

Buorre biras

Finnmárku vuodjanbiire jođiheaddji, Ragnhild Tapio, rámida Kárášjoga vuodjansearvvi:

– Mun háliidan dadjat ahte dáppe lea mielahis buorre vuodjanbiras. Sis leat buorit veahkit, buori hárjeheaddjit ja mearkkaša hui olu go vuoddjin alddiset lea hárjehallan dáhttu ja dáhttu buorrin šaddat.

Korte nyheter

  • Seminára sámi mánáidgirjjálašvuođa birra: – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide

    Sámedikki girjerájus, Juoigiid searvi ja Norgga mánáidgirjeinstituhtta lágidedje odne rabas seminára sámi mánáid girjjálašvuođa birra Oslos.

    Girječálli Inga Ravna Eira, sámi girječálliid searvvis, lei okta dain gii čuovui seminára.

    – Dát mearkkaša hui olu sámi girjjálašvuhtii ja sámi girječálliide, danin go mii leat guhká váillahan girjjiid mánáide erenomážit ja maiddai nuoraide.

    Su mielas lea buorre go dákkár seminára dollo, ja muitala ahte sis lea ihttin gis bargobádji mas galget digaštallat mo galget bargat sámi mánáid girjjálašvuođain ovddasguvlui.

    Son čilge ahte Sámis eai leat doarvái mánáidgirječállit, ja jus galget eambbo mánáidgirjjit de adnojit eambbo girječállit maiddái mánáid ja nuoraide.

    – Jus mis galgá boahtteáiggis gávdnot sámegiella, de fertet mii álgit mánáiguin ja mánáide. Erenomážit dál galggašii dahkkot hui stuorra bargu oažžut olu sámegiel mánáidgirjji.

    Son dadjá ahte mánát galggašedje álgit beassat gullat girjjiid dalán go riegádit ja gitta 13-14 jagi rádjái, muhto ahte Sámis eai leat girjjit buot daid ahkásaččaid.

    – Min oainnu mielde lea hui dehálaš sámegielat mánáide oažžut dan vásáhusa, girjjit han ovddidit sámegiela ja go mánát gullet iežaset gillii girjji, dain leat máŋggalágan vásáhusa.

    Ihttá bargobádjái lohká vuordit ahte dat geat galget doppe hállat doppe buktet árvalusaid muhto maid ahte sii ovttas galggašit gávnnahit juoidá.

    – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide, ja dás rájes de álget várra dahpahuvvot áššit, sávvamis.

    Inga Ravna Eira
    Foto: Iŋgá Káre Márjá I. Utsi / NRK
  • Kártadoaimmahat dohkkeha Oslove – mieđihit iežaset ádden ášši boastut

    Kártadoaimmahat lea dál dattetge dohkkehan Oslove nama almmolaš máttasámegiel namman Norgga oaivegávpogii.

    – Mii dat leimmet boastut ádden. Gielda lei ožžon formálalaš rávvaga sámi báikenammanevvohagas maid lága mielde galget dahkat, lohká Kártadoaimmahaga ossodatjođiheaddji Helge Dønvold.

    Kártadoaimmahat šálloša go álggos dieđihedje gildii ahte namma ii dohkkehuvvo.

    Dál álgá Oslo gielda čalmmustahttit gávpoga sámi nama.

    – Lean hui ilus go dát manai bures ja go Oslo sámi namma dál lea almmolaččat dohkkehuvvon, lohká Oslo gávpotráđi njunuš, Eirik Lae Solberg.

    Gávpoga sámi namain sii dáhttot čájehit ahte atnet árvvus sámi kultuvrra, ja čájehit ahte Oslo lea buohkaid oaivegávpot, maiddái buot sámiid oaivegávpot, deattuha son.

    Oslo gieldda neahttasiiddus geavahišgohtet Oslove earret eará gávpoga logos, buohtalagaid gávpoga dárogiel namain.

    Ihtet maiddái áiggi mielde Oslove-geaidnošilttat. Gielda áigu muđuid vel árvvoštallat man láhkai buoremusat čalmmustahttet gieldda sámi nama.

    Oslove lea gávpoga namma máttasámegillii, ja dál juo geavahit sihke searvvit ja ásahusat dán sámi nama Oslos.

    Oslove-skilt på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Mette Ballovara / NRK
  • Fálli nåvkå varresvuohtakontrållåv

    Dån guhti årru Hábmera suohkanin ja la 40 ja 79 jage gaskan oattjo dal varresvuohtakontrållåv tjadádit masta i dárbaha majdik mákset.

    Vuoratjismáno 29. biejve álggá Saminor3-guoradallam Hábmera suohkanin, ja vihpá gitta ájgen moarmesmáno 14. bæjvváj.

    Guoradallama åvddåla gåhttju Hábmera suohkan ja Saminor3 álmmuktjåhkanibmáj, mij tjadáduvvá uddni vuoratjismáno 25. biejve sebrudakvieson Ájluovtan kl. 17.00 ja Hamsunguovdátjin kl. 20.00.

    Danna Hábmera suohkan galggá subtsastit manen Saminor3 la ájnas gájkajda suohkanin, ja guoradalle galggi subtsastit sisano birra viesátguoradallamin – manen Saminor3 guovte vahko duogen suohkanin sierra varresvuodastasjåvnåv rahpá.

    Vihttalåk suohkana li maŋen Saminor3:n.

    Bilde av faglig leder for Saminor 3-undersøkelsen, Ann Ragnhild Broderstad, foran Saminor-bussen.
    Foto: Solveig Norberg / NRK