Nuortalaččaid áššegirjevuorká dohkkehuvvon Unesco máilmmemuitun

Hopp til innhold

Suenjel-siidda áššegirjevuorkás leat dološ nuortalašsámi dokumenttat mat leat čállon eambbogo 400-jagi áigi.

Suenjel-siidda nuortalašarkiiva lea sámi álbmoga áššegirjjiid kulturárbbi stuorámus árdna, mas boarrásammos áššegirji lea jagis 1601 ja nuoramus jagis 1775.

Unesco máilmmemuitulisttu ulbmil lea suddjet máilmmi kultur,- ja luonddubáikkiid.

Jelena Porsanger lea ieš nuortalaš ja dutkan maid nuortalaččaid historjjá. Son lohká ahte lea njulgestaga máilmmiođas go dát nuortalaš dieđut lea seailluhuvvon 400 jagi ja dál beassan dan Unesco máilmmimuitulistui.

Porsanger muitala, ahte Gramota lei gaskaáigge Ruoššas dakkár virggálaš dokumeanta dahje virggálaš reivve, man Cára čálii. Dát dokumeanta nannii Suonjel-siidda vuoigatvuođaid numo guolásteapmái.

– Suonjel-siidda olbmot fitne guktii cára luhtte váidaleamen, ahte sii leat massigoahtán guolástanvuoigatvuođaideaset. Dalle čálii cára Stuorra Biehtár dakkár Gramota, mas nannejuvvui ahte sis leat dákkár vuoigatvuođat iežaset guovllus, čilge Porsanger.

Loga eambbo Yle Sámi neahttasiiddus

Ođđasat - norsk

26. april 2024 kl. 18:32
Samisk høgskole: Mange søkere, men lærere mangler

På Samisk høgskole merker det stor interesse for å lære seg samisk.

Mange har søkt til samisk for nybegynnere, som kalles SÁL1 og SÁL2.

Til sammen er det 70 søkere.

– Vårt problem er at vi ikke har nok fagfolk som kan undervise i samisk, opplyser rektor Liv Inger Somby ved Samisk høgskole.

Hun forteller at skolen nå jobber knallhardt strategisk for å finne folk som kan jobbe hos dem og undervise nybegynnere i samisk.

– Hvis vi lykkes å få en eller to lærere, kan vi fordoble antallet studenter. Da har vi ikke bare 15, men 30 studenter, forklarer Somby.

Utfordringen til Samisk høgskole er at det er mange som starter på masterutdanning i samisk, men mange blir ikke ferdige med utdanningen.

– De bruker så lang tid. Derfor får vi ikke mange nok som har nok kompetanse til å undervise i høgskolen, forklarer Somby.

Loga sámegillii

Foto: Privat
Ođđasat - Davvisámegillii

26. april 2024 kl. 18:19
Sámi allaskuvla: Olu ohcit, muhto oahpaheaddjit váilot

Sámi allaskuvllas oidnet, ahte dál lea stuorra beroštupmi oahppat sámegiela.

Ollugat leat ohcan sámegiela easkkaálgi kursii, man gohčodit SÁL1 ja SÁL2.

Buohkanassii leat 70 ohcci.

– Min váttisvuohta lea, ahte mis eai leat doarvái fágaolbmot geat sáhttet oahpahit sámegiela, muitala Sámi allaskuvlla rektor Liv Inger Somby.

Son lohká allaskuvlla dál bátnegáskki bargat strategalaččat gávdnat olbmuid geat sin lusa sáhtášedje boahtit bargui ja oahpahit sámegiela easkkaálgiide.

– Jus oažžut vel ovtta dahje guokte oahpaheaddji, de sáhttit duppalastit studeantalogu. Dalle eai leat dušše 15 studeantta, muhto 30, čilge Somby.

Sámi allaskuvlla hástalus lea, ahte máŋggas álget sámegiela masterohppui, muhto máŋggas eai geargga oahpuin.

– Dat ádjánit hui guhká. Danne eat oaččo doarvái olbmuid geain lea gelbbolašvuohta oahpahit allaskuvllas, čilge Somby.

Les på norsk

Foto: Ođđasat / NRK
Ođđasat - norsk

26. april 2024 kl. 13:41
I dag feires kvenenes språkdag

I dag feires kvenenes språkdag, kväänin kielipäivä, i hele landet.

Dagen markeres til minne om offisiell anerkjennelse av det kvenske språket den 26. april i 2005.

Loga sámegillii

Foto: Arne Ivar Johnsen / NRK