Opphevar millionkrav mot fire private barnehagar i Ålesund

Fire private barnehagar i Ålesund slepp førebels å betale tilbake over fem millonar kroner, som kommunen hevdar har blitt brukt på alt anna enn barnehage-drift.

Trass i omfattande undersøkingar konkluderer Fylkesmannen med at granskinga ikkje er grundig nok, og at saksbehandlarane har brukt feil paragrafar.

– Det illustrerer at kommunen sjølv har hatt store problem med å tolke og bruke regelverket. Etter vår vurdering kjem det også tydeleg fram i dei siste vedtaka, seier Håkon Rasmussen. Han er advokat for tre av barnehagane.

Det er strenge reglar for kva barnehagane kan bruke dei offentlege tilskot og foreldrebetalinga til, ifølgje Barnehagelova.

Kjøpte naust, kiosk og tomt

Ein av barnehagane i Ålesund kjøpte både eit naust, ein kiosk og ei nausttomt for pengane. Hausten 2017 slo kommunen fast at dette ikkje kom ungane til gode.

Fylkesmannen er langt på veg samd i kritikken, men konkluderte i fjor haust med at kommunen ikkje hadde gjort eit grundig nok vedtak då dei skulle krevje tilbake pengane. Kort tid etter var konklusjonen den same for to andre barnehagar. No slepp også den fjerde barnehagen å betale tilbake.

Situasjonen er ikkje unik. Ein rapport frå Utdanningsdirektoratet tidlegare fast at ein einaste kommune faktisk har betalt tilbake pengar dei hadde brukt i strid med lova. Klassekampen skreiv tidlegare i år at tre barnehagar i Oslo no har gjort det same.

– Mangelfulle vedtak

Dei siste åra har store barnehagekjeder fått massiv kritikk for å gjere seg rike på lukrative statlege overføringar. 99 av 100 private barnehagar i Noreg har aldri hatt økonomisk tilsyn, trass i overføringar på over 18 milliardar årleg.

Det er kommunane som skal gjere slike tilsyn, men svært mange maktar ikkje å ta ansvaret.

– Det er eit krevjande regelverk, og det har vanskeleggjort det for oss. Men eg trur det er greitt at nokre kommunar går i brodden for å få eit klarare regelverk, seier kommunalsjef Bjørn Ivar Rødal i Ålesund.

Har fatta nye vedtak

Og Ålesund kommune har ikkje tenkt å gje seg utan sverdslag. Tidlegare i år fatta dei nye vedtak om å krevje inn millionar frå to av barnehagane, og har varsla endå eitt vedtak.

Advokat Håkon Rasmussen syns ikkje det er tillitsvekkjande.

– Vi forstår at kommunen ønskjer ei ryddig handtering av regelverket i sektoren, det ønskjer også dei private barnehagedrivarane. Men vi hadde håpt at dei gjorde ei grundigare vurdering før dei fatta avgjerdene, seier han.

Nyleg blei det kjent at regjeringa opprettar eit nasjonalt tilsyn med private barnehagar.