Slik blei niåringen inspirert til å bli den viktigaste i klubbhistoria

– Mitt første store fotballminne har eg frå den gongen spelarane kom heim etter å ha vunne serien i 1959, fortel Tom Lund.

Det er ein onsdagskveld i august. Ein ni år gammal gut set seg på sykkelen og syklar frå heimen sin i utkanten av Lillestrøm og inn til sentrum. Der har byens heltar gjort ein bragd svært får trudde dei skulle makte.

– Det var stort å sjå det store laget kome heim etter 4-1 over sjølvaste Fredrikstad, seier han.

Lillestrøm hadde nemleg greidd det umogelege. I omkampen i det som var seriefinalen i dei dagar hadde LSK først spela 2-2 mot storfavoritt Fredrikstad. Og vunne 4-1 i omkampen på Ullevaal.

– Eg sleit fælt med å få sykkelen med meg rundt hushjørna inne i sentrum, det var så mykje folk. Men eg måtte få sjå heltane, og måtte slite meg gjennom folkemengda for å kome nær nok til å sjå spelarane.

– Det var ufatteleg mange som ville ta imot og hylle dei som hadde utspela Fredrikstad med 4-1, fortel niåringen, som no har blitt 66.

Spelarane kom rett frå kampen på Ullevaal til mottaking på restaurant Carlton i sentrum av Lillestrøm, der lydbandopptak av seriefinalen var underhaldninga.

LSK hadde vunne sitt første trofe. Og guten som sleit seg gjennom folkemengda med sykkelen sin skulle bli den aller største i LSKs hundre år lange historie.

– Ei inspirasjonskjelde

– Det var ei inspirasjonskjelde for meg, noko som sette seg i sjela mi. Det fekk meg til å ønskje at dette var verkeleg noko eg kunne vere med på og ein del av, seier Tom Lund til NRK der han sit på Åråsens gulsvarte tribune og mimrar.

– Og det fekk eg lov til. Det er eg veldig taknemleg for, seier Lund.

Tom Lund opplevde mange store stunder. Men ein kamp, ein augneblink, var større enn noko anna:

Kampen mot Bryne på Åråsen 17. oktober 1976. LSK vann 2-0 og blei seriemeister, berre tre år etter at Tom Lund og klubben var i 3. divisjon.

– Det er det beste minnet mitt. Vi hadde fullbyrda framgangen og vunne serien. Det var eit klimaks etter sju år i 3. divisjon og eitt i 2. divisjon. Vi spela vårt andre år i 1. divisjon og hadde gått ein lang veg, seier Tom Lund.

– Det bobla over

Det heile blei avgjort i siste runde mot Bryne. Med Mjøndalen halsande like bak, måtte LSK vinne.

Det var vinterleg. Åråsen måtte måkast før kampen. Forholda var vanskelege.

Tom Lund gav LSK leiinga med ei flott scoring nokre minutt etter pause. Sjølv sindige Tom Lund mista då alle hemningar og jubla vilt.

– Det var ufatteleg stor, det bobla over. Og det var ekte idrettsglede, smiler Tom Lund på tribunen på Åråsen meir enn 40 år etterpå. Saman med Per Berg, kapteinen som sikra 2-0-sigeren på straffespark mot slutten av kampen. Det skulle også bli Bergs siste kamp for LSK.

– Viktigaste personen i LSK-historia

– Tom er den desidert vikigaste personen i LSKs historie, seier Per Berg bestemt. – Laget hadde ikkje gjort det så bra utan Tom, det er eg heilt sikker på.

Berg er sjølv stor i LSKs historie, både som spelar, leiar og investor. Men han er ikkje det minste i tvil om at den største i LSKs hundre år lange historie, er Tom Lund.

– Han var ein magnet både for publikum, media og å hente inn spelarar, seier Berg, som var med i leiinga av klubben i alle år etter at han gav seg som aktiv.

– Om han hadde spela på Strømmen, kva hadde skjedd då?

– Det er vanskeleg å seie. Men det hadde neppe sett slik ut her no, seier Berg og ser utover Åråsen.

– Større rolle enn det ser ut som

– Vi hadde eit samarbeid her på 2000-talet då vi prøvde å få klubben opp igjen i toppen. Det lykkast ikkje heilt, men vi fekk ein cupsiger og nokre fjerdeplassar i serien, seier Berg. Lillestrøm slo Haugesund 2-0 i finalen i 2007, den siste triumfen til klubben. Siste seriegullet kom i 1989.

– Tom har også vore i kulissane her og spela ei rolle, kanskje større enn det har sett ut til utover.

Han spela i LSK i 16 sesongar, frå debuten som 16-åring i 1967 til han gav seg i 1982. Dei første sju sesongane heldt LSK til i 3. divisjon, men Tommy nekta å skifte klubb, trass landslagsplass og tilbod frå toppklubbar.

Skulle erstatte Cruyff

Mest oppsikt vakte det då han takka nei til Ajax, som hadde vunne europacupen tre gonger på tidleg 70-tal. Ajax ville ha den norske 3. divisjonsspelaren som erstattar for Johann Cruyff.

Lønna fekk han med to raske opprykk i 1973 og 1974. To år etterpå vart dei seriemeister.

Lund vedgår at året etter var endå større for klubben. Då blei det The Double, siger i både serie og cup.

Tom Lund scora sjølv målet som gav LSK 1-0 over Bodø/Glimt i cupfinalen.

– Det var stas med cupen, for den hadde vi aldri vunne før, seier han. – Slik sett er 1977 det største året i Lillestrøms historie. Men for meg var 1976 det beste minnet, seier Lund.

For landslaget blei det 47 kampar og 12 mål.

Etter at Tom Lund gav seg – han var berre 32 år – gjekk det også mot slutten på Lillestrøms tid i toppfotballen. Dei tok seriegul også i 1986 og 1989, men så var det slutt. Etter det har dei berre cupfinalesigeren i 2007 i premieskåpet.

Avslutta med scoring

Han avslutta karrieren med si 154. scoring for LSK i 2-2-kampen mot Moss 10. oktober 1982.

Men klubblegenden trur at Lillestrøm kan bli topplag igjen. Klubben har vore i øvste divisjon samanhengande sidan 1975. Det er lenger enn noko anna lag.

– Med rett jobbing kan vi klare det. Det har vore gjort mykje rett i LSK sjølv om det har butta imot. Om vi kan kome oss vekk frå fokuset om å ikkje rykke ned, slik vi har gjort dei siste åra. Mentaliteten må snuast frå det å klare seg til å sjå oppover. Det ligg latent i klubben. Eg trur det ligg godt til rette for å gjennomføre dei første stega i år, seier Tom Lund.

– For dårleg trening av for mange trenarar

Per Berg har si klare oppfatninga av årsaka til motgangen dei siste sesongane.

– Det har blitt trena for dårleg – for lite og med for dårleg intensitet. Fleire trenarar etter kvarandre har lagt ned eit altfor dårleg arbeid på treningsfeltet. Med Arne (Erlandsen) som ny trenar ser det ut til å bli endring på det, seier Berg.

Erlandsen tok over treninga av klubben i fjor haust, på eit tidspunkt då LSK låg på nedrykksplass. Men i løpet av dei siste kampane tok klubben seg inn på trygg grunn.

– Eg er sikker på at Arne er rette mannen til å garantere for betre trening, seier Tom Lund.