– Her får du på eit språk som du sjølv kan forstå. Utan medisinske ord og termar. Det gjer at alle er litt meir på lik fot.
Fastlege Notto Aleksander Sandnes trur bruk av ChatGPT kan lette kommunikasjonen mellom pasient og lege.
- Ein fersk rapport frå IKT Noreg hevdar at Noreg ligg langt etter våre nordiske naboland i satsinga på KI. Det kan du lese meir om i denne saka.
Nyleg oppmoda Sørlandsparken legesenter i Kristiansand pasientane til å laste ned ChatGPT4.
I innlegget står det at pasientane kan bruke ChatGPT til å finne «pålitelege svar på medisinske spørsmål».
Sørlandsparken legesenter oppfordrar pasientar på Facebook til å bruke KI.
Fryktar for tilliten
– Min første tanke er at dette er eit godt døme på innovasjon utan etisk risikovurdering, seier Leonora Bergsjø som forskar på digital etikk.
Når du stiller chatteroboten eit spørsmål kan du få lange og detaljrike svar, men kor informasjonen kjem frå kjem ikkje fram.
– Dei veit ikkje kva chatboten vil svare kvar enkelt. Ein risikerer at ein pasient kanskje ikkje vil gå til legen likevel fordi han trur han har fått gode nok svar, og i verste fall risikerer ein å bryte ned tilliten til helsesystemet, seier Bergsjø.
Førsteamanuensis ved Høgskolen i Østfold og UiA, Leonora Bergsjø, er kritisk til KI-oppfordringa til legesenteret.
Foto: Bror Kvammen Bjerke / NRKBergsjø er redd pasientane kan dele sensitiv informasjon, som dei ikkje vil ha på avvege, med chatterobotar:
– Informasjonen pasientar blir oppmoda til å leggje att, har legesenteret ingen kontroll over korleis vil bli brukt.
Meiner svara er riktige
Lege Notto Aleksander Sandnes avfeiar kritikken.
Han meiner at vi ikkje gir frå oss meir informasjon til ChatGPT enn vi gjer på sosiale medium.
– Her tek vi aktive val heile tida. Når vi bruker Snapchat, TikTok, Microsoft. Alt dette kjem inn under det same.
Fastlege Notto Aleksander Sandnes ved Sørlandsparken legesenter.
Foto: Anna Rut Tørressen / NRKSandnes meiner det er viktig å følgje med på utviklinga, og ta i bruk kunstig intelligens.
– Det vil alltid vere ei uvisse i alt du spør om, inkludert legen, inkludert sjukehuset. Alltid ei lita uvisse. Men truleg ikkje noko meir der enn hos meg, seier Sandnes.
Han har testa ut ChatGPT i eit lite år og reknar med at 95 prosent av svara var rette. Dei galne svara tmener han i stor grad kjem av brukarfeil.
Folk NRK har snakka med er delt på om dei vil spørje KI om svar på eigne symptom.
Eline Colegrove og Mai Brit Steinsland er skeptiske til å spørje KI om legerelaterte spørsmål.
– Er du bekymra, så tenker eg det er lurt å snakke med legen og få råd derfra først, seier Steinsland.
– Ein legger igjen mykje personlig informasjon som kan brukast mot deg seinere. Det bør ein kanskje vére litt bevist på, sier Colegrove.
– Dei fleste pleier vel å google uansett. Ved å bruke KI får ein eit svar, og det er kanskje enklare enn å google, seier Anders Wilhelmsen Berg.
Fleire NRK snakkar med trur ein blir meir stressa av å spørje KI om symptomar.
– Når du søker opp symptomar kan det ofte vére vanlege ting du opplever, men så blir du påvirka til å tenke at du har det eine og andre.
Betaler med persondata
Legeforeininga Vest-Agder er skeptiske til bruk av KI før legebesøk.
– Det er uvanleg og framoverlent, men eg trur det er for tidleg. Eg trur ikkje hjelpemiddelet er godt nok utprøvd, seier Ole Georg Vinorum.
Det er to grunnar til at Legeforeininga er skeptiske til bruken. Det eine er at ein ikkje har kontroll over opplysningane ein fôrar KI-ein med, i motsetning til IT-systemet på eit sjukehus.
Det andre er at ein ikkje har kontroll på kva slags svar ein får.
– Vi veit at det som er gratis er ikkje det, ein betaler med persondata, seier Leonora Bergsjø og legg til:
– Tanken er god, men løysinga er ikkje sikker, personvernmessig forsvarleg eller etisk forsvarleg.
Ved Sørlandsparken legesenter har Notto Aleksander Sandnes tru på at Ki er framtida.
Han trur spesielt det vil gagne framandspråklege som treng hjelp til å tolke analysar og brev.
– Når skal du møte? Kor skal du møte? Kven skal du snakke med? Alt det kjem då på arabisk eller urdu eller kva du måtte ønske.
