Sávzzat ja gusat besset guohtut Herøyas

Sávzzat ja gusat sáhttet guohtut nu go dábálaččat Herøyas, Nordlánddas. Dán čállá Biebmobearráigeahču preassadieđáhusas.

2022 giđa jámadedje badjel čuođi bohccot Herøyas veaikemirkkohusa dihte.

Seamma giđa ávžžuhii maid Biebmobearráigeahčču ahte guovllu boanddat doalahit omiid bealdduin dassážii mirkkoheami gáldu gávdno.

Dál lea kártejuvvon man alla veaikedássi omiin mat guhto Herøyas 2022 geasi. 33 sávzzas ja 10 gusas sáddejuvvojedje vuoivasat ja monimat veaikeanaliisii. Iskosat eai čájehan makkárge mearkkaid veaikemirkkohusas.

Dán vuođul lea mearriduvvon ahte oamit sáhttet guohtut nu go dábálaččat ovddasguvlui.

Stáhtahálddašeaddji ja politiijat eai leat vel gávdnan gáldu veaikái, ja galget čađahit birasiskosiid guovllus. Ii navdo ahte iskosiid bohtosat bohtet ovdal go guohtunáigodat álgá. Danin árvvoštallá Šibitdoavttirinstituhtta ahte bohccot eai berre guohtut Herøyas ovdal go bohtosat birasiskosis boahtá.

– Lea «føre-var»-prinsihppa ja vuhtiiváldin elliidčálgui mii lea duogáš dasa ahte eat ávžžut ahte bohccot guhtot sullos. Mii leat gaskkustan ráđi boazodolliide, ja bivdit Šibitdoavttirinstituhtta čađahit ođđa árvvoštallama go birasiskosat leat analyserejuvvon, dadjá Biepmobearráigeahču ossodathoavda Helgelánddas Hege Osen.

Elbiillaiguin vudje eambo go bensinbiillaiguin

Diibmá vudje 45,4 miljárdda kilomehtera geainnuid alde. SSB logut čájehit ahte dál lea vuosttaš geardi go elbiillaiguin vudje eambo go bensinbiillaiguin.

Muhto vaikko elbiillaiguin vudje eambo go bensinbiillaiguin, de vudjet dieselbiillaiguin eambo go sihke el- ja bensinvuojániiguin oktiibuot, muitalit SSB logut.

2021:s gitta 2022 rádjai njidje dieselbiillaid vuodjin 8,5 proseanttain, ja bensinbiillaid dáfus ges 10,3 proseantta.

Olu vástádusat gulaskuddamii ealgabivddu birra

Finnmárkkuopmodat (Fefo) lea ožžon 356 vástádusa gulaskuddamii ealgabivddu oktavuođas. 340 eaŋkilolbmo ja 26 joavkku ja searvvit leat vástidan.

Buot vástádusat leat gieđahallon, ja gulaskuddama čoahkkáigeassu loktejuvvui Fefo-stivrii guovvamánu 14. beaivvi.

– Gulaskuddančoahkkáigeassu addá čielga signálaid dasa, maid ealgabivdit sávvet. Dan mii váldit viidáseappot ođđa njuolggadusaid ráhkadanbargui, muitala meahccehálddašeaddji Kristin Hornset Fefo neahttasiidduin.