Hopp til innhold

– Vil være et uvurderlig tap

Det samiske senteret Várdobáiki mener Márkomeannu har hatt enorm betydning for utviklingen av samisk språk og kultur, og vil bistå med å berge festivalen.

Márkomeannu

Det blir ikke Márkomeannu neste år, Várdobáiki ønsker å bistå med å berge festivalen. (Bildet er fra en tidligere festival.)

Foto: Kenneth Hætta

– Det vil være et uvurderlig tap for regionen om festivalen forsvinner. Andre kulturtiltak vil kunne være et plaster på såret, men vil ikke være en fullgod erstatning for det gode tilbudet som Márkomeannu er, sier styreleder i Várdobáiki, samisk senter på Evenes, Olav Andersen.

Styret for Márkomeannu annonserte i juni at det av økonomiske grunner ikke vil bli festival i 2014. Grunnen er at de vil se på organiseringen og vurdere fremtiden for festivalen.

– Arbeidet til ungdommen uvurdelig

Márkomeannu har hatt enorm betydning utvikling av samisk språk og kultur i den márkasamiske regionen de siste ti åra.

– Arbeidet som ungdommene har lagt ned er uvurderlig og har styrket den samiske identiteten blant barn, unge og voksne. Dette arbeidet har synliggjort det samiske mangfoldet, noe festivalarrangørene fortjener stor ros for, sier styreleder i Várdobáiki, sier Andersen.

Olav Andersen

Styreleder i Várdobáiki, Olav Andersen, mener det er nødvendig med en fast heltidsansatt i Márkomeannu.

Foto: Ellen Berit Dalbakk


Markomeannu er svært ressurskrevende for styre og stab, og har selvfølgelig over mange år tært på de menneskelige ressursene som har vært drivkrafta bak Markomeannu, mener styrelederen i det samiske senteret.

Ønsker seg en fast heltidsansatt

Márkomeannu er i dag det viktigste enkelttiltak for bevaring og utvikling av samisk språk og kultur i regionen, og er en av de viktigste samarbeidspartnere for Várdobáiki. Várdobáiki støtter derfor styrets ide om å evaluere og vurdere Márkomeannus fremtid.

– Det er derfor helt klart at det er nødvendig med minst en fast heltidsansatt for å kunne fortsette med festivalen, og samtidig er det nok også behov for å kunne leie inn ekstrahjelp i perioden rundt selve arrangementet, forteller Andersen.

Bistå med finansiering og administrasjon

Deler av evaluering og vurdering kan for eksempel settes ut til eksterne ressurser før endelig beslutning om Márkomeannus videre situasjon og organisering tas. Várdobáiki vil gjerne bistå Márkomeannu for å få til finansiering og administrasjon av evalueringsprosessen, og vil også i fremtiden bistå festivalen på alle mulige måter.

Dem ønsker å at denne delen av prosessen gjøres før 2013 er omme.

Márkomeannu- festivalen

Márkomeannu-festivalen har fått rykte på seg for å være en plass der kjærligheten blomstrer. (Bildet er fra en av de tidligere festivalene.)

Foto: Márkomeannu.

Korte nyheter

  • Oaivvilda ságastallan internáhtaid birra lea menddo ovttalágan

    Skuvlainternáhtaid eallin maŋŋil soađi lea šaddan gillámušhistorjá. Dan oaivvilda okta Davvi-Norgga eanemus dovddus servodatkritihkkáriin, gii ieš lea orron internáhtas bajásšattadettiin.

    – Ii olmmoš sáhte čállit movttegis historjjá. Galgat gávdnat surgadisvuođa ja eanemus lági mielde muitalit bahávuođa birra mii dáhpáhuvai internáhtain, dadjá Odd Mathis Hætta.

    Ovddeš vuosttašamanueansa ássá Álttás, muhto lea eret Siebes gilážis Guovdageainnu suohkanis. Son lea ieš ássan internáhtas Guovdageainnus 50-logus.

    Dál su suhtada almmolaš muitalus skuvlainternáhtaid eallima birra maŋŋel soađi. Su oainnu mielde lea šaddan eanaš muitalus givssideami ja vearredaguid birra.

    – Dat gal ii doala deaivása. Mánát ohppe sosialiseret ja besse oahpásnuvvat eará giliid mánáiguin. Ollugat čatne ustitvuođa eallináigái, dadjá Hætta.

    – Dat lei olu oahpaheddjiid duohken mo oahppiid áigodat internáhtain lei, njulgestága, lohká sosialantropologa ja ovddeš Duohtavuođa- ja seanadankommišuvnna lahttu, Ivar Bjørklund.

    Son oaivvilda ahte dat mii dáhpáhuvai internáhtain maŋŋel soađi, lei hui ollu dan duohken makkár jurdagat oahpaheddjiin ledje.

    Go vel dáruiduhttin ii lean ge šat nu čielga áigumuš, de ain ledje sii geat doaimmahedje dan.

    – Nu ožžo oahppit hui iešguđetlágán vásáhusaid. Muhtun buorit ja muhtun heajos, lohká son.

    Ivar Bjørklund lea ovtta oaivilis ahte dat mii lei positiiva dáruiduhttima doaimmain, lei ahte ollu mánát ožžo oahpu.

    Muhto: – Haddi dan oahppus lei sin gielalaš ja kultuvrralaš duogáš. Dát lea mii gieđahallojuvvo kommišuvdnaraporttas ja mii lei Stuorradikki mandáhtta.

    Su mielas galggašii lea váttis oaidnit mo dáruiduhttin lei riggodahkan sámi mánáide.

    – Tragedia lei ahte Norgga politihkkárat eai sáhttán govahallat ahte skuvlavázzin ja čálgoburiide searvan livččii sáhttán dáhpáhuvvat sámi ja kvena kulturvuođu eretváldima haga.

    Loga ášši dárogillii:

  • Sámi muséa Siida lea jagi eurohpalaš muséa

    Bálkkášupmi man «European museum of the year Awards» juohká, vuittii Siida muséa Anáris.

    Jury čállá earet eará ahte «musea lea čájehan earenoamášvuođa dan rabas, searvvaheaddji searvadahttinproseassas, mii buktá ođđa vejolašvuođaid sihke sámi álbmogii ja viidát álbmogii čatnat vássánáiggi ja dálááiggi oktii.

    Dohkkehettiin iežaset vuoigatvuođa eaiggáduššat álgoálbmogiid eatnamiid juridihkalaš dásis ja Sámi parlameanttaid kultuvrralaš iešmearrideami gaskaoapmin, de musea maid nanne viidábut digaštallamiid das mo álgoálbmogat, sihke Eurohpás ja máilmmiviidosaččat, galget divodit eatnamiid. Musea lea beaktilis veahkki das ahte olbmot besset áddet kultuvrralaš dialoga ja álgoálbmogiid rolla ođđaáigásaš dáhpáhusain, ja seammás viiddida gussiid máhtu ja ipmárdusa álgoálbmogiid servodatlaš čuolmmaid birra.»

    Sámi musea Siida lea Suoma beali sámiid našuvnnalaš musea, áidna dohkkehuvvon eamiálbmotkultuvra Eurohpás.

    Dát lea áidna musea Suomas mii aktiivvalaččat čohkke Sámi kulturárbbi dainna lágiin ahte seailluha, suodjala ja čájeha Sámi konkrehtalaš ja ii-materiálalaš kulturárbbi ja čađaha čoakkáldagaide vuođđuduvvi dutkama.

    Siida museum, Finland
    Foto: Ilkka Vayryneninfo / Siida sámi museum
  • 57 duššan dulvái Brasilas, 70.000 báhtareamin

    Garra arvvit Lulli-Brasila Rio Grande do Sul guovllus lea dahkan ahte 57 olbmo leat duššan, ja máŋggas leat jávkosis

    Nu čállá NTB.

    Siviilasuodjalus Brasiilas dajai bearjadaga ahte arvvit duššadit gávpogiid ja leat bággen duháhiid vuolgit ruovttuineaset.

    Guovllus maid ásset eamiálbmogat, geaidda maid čuohcá garrasit, čállá AP.

    Dát lea njealját jápmadulvi Brasilas jagis, maŋŋil dulvadeami suoidnemánus, čakčamánus ja skábmamánus 2023 ja dat godttii oktiibuot 75 olbmo.

    Brasiila geologiijadoaimmahat muitala ahte dát lea vearrámus dulvi man sii leat registreren goassige.

    Muhtun gávpogiin lei čáhci alimus dásis dan rájes go registreremat álge measta 150 jagi dás ovdal, čállá lágádus.

    A highway is partially submerged by flood waters caused by heavy rains, in Porto Alegre, Rio Grande do Sul state, Brazil, Friday, May 3, 2024.
    Foto: Carlos Macedo / AP Photo