Hopp til innhold

Liekkus deaivvadeapmi ođđa tv-ráiddus

Dovddus sámi dáiddár Máret Ánne Sara deaivvada iežas ovdagovain NRK-ráiddus Kunstnerliv. Ja sus lea skeaŋka man máŋga jagi lea áigon geiget sutnje.

Les programomtale på norsk

Máret Ánne Sara og Niillas Somby sittende foran en bålpanne i snødekt landskap.
Foto: Tor Even Mathisen / NRK

NRK ráidu Kunstnerliv dat muitala dáiddára Máret Ánne Sara birra skábmamánu 13. beaivvi, dál go nubbi áigodat sáddejuvvo.

Sámis son gal lea dovddus, sihke dáiddárin ja aktivistan.

Dál tv-geahččit oahpásmuvvet eanet suinna ja su dáiddalaš eallimiin. Ja prográmmas oaidnit maiddái go Máret Ánne deaivvada Niillas A. Sombbyin.

Soai deaivvadeaba Savvonis, Álttá suohkanis. Doppe lea dat šaldi man Niillas ja muhtun eará aktivisttat vigge bávkalit 1982:s.

Máret Ánne sihkku gatnjaliid go čuožžuba šaldi alde, man dán áigge soapmásat gohčodit Sombyšaldin.

Les også Gikk lei av å vente – skiltet «Sombybrua» selv

Amund Sjølie Sveen

Ii bala dieđiheames

Sihke Máret Ánne ja Niillas leaba dovdan dárbbu čájehit ahte eaba dohkket dan mii mearriduvvo eiseválddiid bealis, ja mii váikkuha sápmelaččaid birgenláhkái.

Maret Anne Sara leverer underskrifter

DIEĐIHA: Dá lea Máret Ánne Stuoradikkis, ja doppe son beasai dadjat oaivilis politihkkariidda bággonjuovvamiid birra. Jorggu gákti govvida man garas su vuosteháhku lea.

Foto: Samuel Frode Grønmo / NRK

Niillas massii gieđa ja nuppi čalmmi dalle go son čájehii iežas vuostehágu, 40 jagi dás ovdal.

Diekkár aktivista ii leat Máret Ánne.

Muhto su dáidda lea garas, go sihke ráppiiguin ja bohcco siskilušaiguin čájeha movt eiseválddiid mearrádusat čuhcet Sápmái. Earenoamážit lea son ollu bargan iežas vielja Jovsset Ántte bággonjuovvanáššiin.

Šaldi alde beassá Máret Ánne jearrat Niillasis daid dáhpáhusaid birra mat leat oassin Álttá-akšuvnnas.

Les også Lillebrors kamp vekket kjempen i Máret Ánne

Máret Ánne Sara og Jovsset Ánte Sara.

Máilbmi oaidná gii son lea

Máret Ánne Sara dáidda čájehuvvo miehtá máilmmi, ja nie son beassá máilbmái muitalit maid sámi servodat vásiha, go bággonjuovvamat ja sisabahkkemat leat oassin árgabeaivvis.

  • Dronning Sonja får omvisning i den samiske paviljongen før hun offisielt åpnet den. Her står de ved ett av kunstner Máret Ánne Saras verk.

    Maiddái Norgga dronnet Sonja lea čájehan beroštumi Máret Ánne dáidagii. Dá lea son aitto rahpan Sámi paviljoŋŋa Venezias.

  • Kunstner Máret Ánne Sara foran eget verk, Pile O Sápmi supreme

    Pile o' Sápmi Supreme lea dat vuosttaš dáidda man oaidná go boahtá sisa ođđa Našunalamuseai.

  • Pile o Sapmi 2

    Pile o' Sápmi 2 lei ceggejuvvon Romssa gávpogii go Máret Ánne viellja Jovsset Ánte lei dikkis.

  • Máret Ánne Sara, verk fra utstillingen Oaivemozit

    Govva mii lei oassin čájáhusas Oaivemozit/Madness/Galskap, 2013.

  • Maret Anne Sara

    Govva mii lea oassin čájáhusas Oaivemozit/Galskap/Madness, 2013.

Okta dain stuorámus dáhpáhusain lei Venezia biennale, ja prográmmas čuovvut su doppe.

Ain leat Máret Ánne Sara dáidagat olgun máilmmis muitaleame. Juste dál leat su dáidagat Fearsulluin, Kanadas, Islánddas, Itálias ja Duiskkas.

Sotnabeaivvi 13.11.2022 lea prográmma Máret Ánne Sara ja Niillas A. Somby birra oaidnin ládje NRK TV:s iđđes juo, diibmu 06.00 rájes..

Les også Siljá vásihii mánnán ahte su bearaš vákšojuvvui 

Siljá Somby er i dag rådgiver for Sametinget. På 70- og 80-tallet ble familien hennes overvåket av Politiets overvåkningstjeneste.

Korte nyheter

  • Fire rein døde i påkjørsel på Helgeland

    Fire rein døde etter å ha blitt påkjørt av et vogntog ved Trofors på Helgeland fredag kveld.

    – Alle dyrene døde av sammenstøtet med lastebilen, sier operasjonsleder May-Wenche Hansen i Nordland politidistrikt til VG.

    Det var et utenlandsk vogntog som kjørte på reinen.

  • Barn utga seg for å samle inn penger til TV-aksjonen

    Politiet i Alta har mottatt tips om ulovlig bøssebæring i Alta.

    – Ved undersøkelse viser det seg at det er barn som går rundt i sentrum og ber om penger til TV-aksjonen. Oppgitte vipps er ikke til TV-aksjonen, melder de.

    Politiet har kontaktet foresatte som vil sørge for at de til sammen 14 innkommende beløp vipses videre til TV-aksjonen, som går til Atlas-alliansen.

  • 1000 evakuert etter orkan og stormflo i Alaska

    Loga sámegillii.

    Over 1000 personer måtte nylig evakueres fra to landsbyer på grunn av en rekordstor stormflo og orkan i den sørvestlige delen av Alaska i USA.

    Innbyggere i Kipnuk og Kwigillingok ble onsdag evakuert med fly fra det amerikanske forsvaret. De ble fløyet til byene Bethel og Anchorage, som ligger flere hundre kilometer fra det flomrammede området.

    Avisen Anchorage Daily News melder at minst en person har omkommet. Det letes også etter to savnede. Flere boliger ble ødelagt da vannet fra Beringhavet flommet inn mot kysten.

    Inuit Circumpolar Council (ICC), som er et organ for inuittene, mener situasjonen er alvorlig for yupik folket, som bor i det flomrammede området.

    – ICC uttrykker sin dypeste medfølelse med de samfunn i det vestlige Alaska som nå er rammet av denne naturkatastrofen, som også har kostet menneskeliv, skriver ICC i en pressemelding, melder Kalaallit Nunaata Radioa (ekstern lenke).

    En gruppe hus ved siden av en vannmasse