– Fylkesmannen må vera tett på kommunane og innbyggjarane, spesielt i Sogn og Fjordane, der avstandane er store. Blir fylkesmannen fjern og meir lik eit statleg direktorat, gagnar ikkje det innbyggjarane, seier Anne Karin Hamre, fylkesmann i Sogn og Fjordane.
Regjeringa har starta eit arbeid som kan bety at dagens 17 fylkesmenn blir langt færre. Bakgrunnen er ønsket om færre og sterkare kommunar – og fylkeskommunar. Blir det mange samanslåingar, meiner regjeringa at behovet for rettleiing frå fylkesmennene blir mindre.
- Les òg:
Tre fusjonsalternativ
Konkret vurderer Kommunal- og moderniseringsdepartementet tre samanslåingsalternativ:
STATENS FORLENGA ARM I SOGN OG FJORDANE: Statens hus i Leikanger huser over 100 fylkesmannsarbeidsplassar, som no er i spel.
Foto: Noralv Pedersen / NRK- Landsdelsmodell: 4–7 fylkesmenn
- Regionmodell: 8–13 fylkesmenn
- Konsolideringsmodell: 14–17 fylkesmenn, altså omtrent som i dag.
Ingenting er bestemt. Eit forslag skal vera klart til høyring 1. juli, med høyringsfrist 14. oktober. Allereie tidleg neste år er det venta eit vedtak i regjeringa.
Framleis mange kommunar
I Sogn og Fjordane har 22 kommunar skrive under på intensjonsavtalar for nye storkommunar, men alle samanslåingane treng ikkje bli ein realitet.
– Me vil truleg framleis ha relativt mange og mindre kommunar samanlikna med andre fylke, som Vestfold, der det kan bli fire kommunar. I slike tilfelle forstår eg at det blir stilt spørsmål ved om det er trong for eigen fylkesmann. Men i Sogn og Fjordane blir biletet annleis, seier Hamre.
Vestlandsfylke
Sterkast innverknad på framtidige fylkesmannsgrenser vil truleg regionreforma ha, og der skjer det mykje:
- Sogn og Fjordane, Hordaland og Rogaland skal det komande halvåret forhandla fram ein intensjonsavtale for ein ny vestlandsregion. Det har fylkestinga bestemt.
- Medio april skal regjeringa leggja fram forslag til kva oppgåver kommunane og regionane skal ha.
ALT TRENG IKKJE LIGGJA I OSLO: – Skal du styrkja kommunane og regionane med oppgåver, må direktoratmakta byggjast ned, seier fylkesordførar Jenny Følling (Sp).
Foto: Noralv Pedersen / NRKFylkesordførar Jenny Følling (Sp) er uroleg for ei sentralisering av fylkesmannsembeta:
– Det kan vera eit nytt bein som blir plukka vekk frå fylket.
Følling og Hamre hadde i går møte om den uavklarte situasjonen. Begge er opptekne av å halda på dei statlege arbeidsplassane i fylket.
Følling krev at regjeringa flyttar ut dei stadig fleire arbeidsplassane i direktorata, som styrer mykje av kvardagen i Kommune-Noreg.
Viktige arbeidsplassar
På gata i Leikanger er folk mest urolege for dei 135 arbeidsplassane til Fylkesmannen, som hovudsakleg ligg i sognekommunen og i Førde.
VIKTIG ARBEIDSPLASS: – Fer Fylkesmannen, misser Leikanger store skatteinntekter, og så er det mange utanom dei vel 100 på Statens hus – ektefeller og andre – som skaffar inntekter til bygda, seier pensjonist Jan Magnar Husabø.
Foto: Noralv Pedersen / NRK– Det vil vera eit stor tap, seier Jan Magnar Husabø.
– I dag har me fylkesadministrasjonen og statsetatar, som Difi og Nav. Reiser dei med ein av desse institusjonane, kan det få ringverknader, seier Harry Christensen.
Look to Trøndelag
I Aust- og Vest-Agder er fylkesmannsembeta allereie slått saman. Og i Trøndelag har nord- og sørfylket blitt samde ein intensjonsavtale som legg fylkesmannen og administrasjonen for fylkeskommunen til Steinkjer i Nord-Trøndelag, medan politisk leiing i fylkeskommunen skal sitja i Trondheim.
Ei slik delt løysing har kommunalministeren gitt grønt lys for, noko Hamre har merka seg med interesse:
– I ein eventuell ny vestlandsregion må regionale arbeidsplassar fordelast jamt. Alt må ikkje klumpast saman i éin by. Sogn og Fjordane har vist at me kan handtera viktig regionale oppgåver.
