«Doping-OL» møter kraftig motstand: – Folk kjem til å døy

Den australske gründeren Aron D'Souza har lansert eit ambisiøst og oppsiktsvekkjande konsept: «Enhanced Games» – eit OL der doping er tillate.

Teamet bak det nye meisterskapet meiner at ein ikkje bør avgrense vitskapen, men omfamne han. Det vil derfor ikkje utførast dopingtestar under leikane, som er planlagde arrangerte i desember 2024.

– Utøvarane er vaksne menneske, og har rett til å gjere som dei vil med eigen kropp. Kroppen min, mitt val. Kroppen din, ditt val, seier D'Souza til nyheitsbyrået AAP, ifølgje The Guardian.

Han lovar at all bruk av prestasjonsfremjande midlar skal gjerast på ein kontrollert, medisinsk forsvarleg måte.

Møter motstand: – Det er ein vits

«Doping-OL» skal innehalde fem ulike idrettar: Friidrett, symjing, vektløfting, turn og kampsport.

D'Souza meiner at dei tradisjonelle olympiske leikane er korrupt og øydelagd. Pampane tener seg rike, medan utøvarane strevar for å finansiere eiga satsing, hevdar han.

Derfor forventar dei motstand frå Den internasjonale olympiske komité (IOC) mot det nye konseptet.

– Dei kjem til å true oss, men vi veit at vi moralsk er på den rette sida.

Eit OL der doparar blir ønskt velkommen har allereie møtt stor motstand. Australia sin OL-sjef Anna Meares seier ho er forskrekka av konseptet.

– Det er ein vits, for å vere heilt ærleg. Det er urettferdig og utrygt, dette er ikkje måten å utøve idrett på, meiner ho.

Hulken mot Obelix mot Green Goblin

Ideen om eit «doping-OL» blir òg spreidd flittig på sosiale medium. Ein video publisert på Twitter-kontoen deira, der dei hevdar at Usain Bolt sin verdsrekord på 100 meter kjem til å bli slått, er sett over sju millionar gonger.

– Dette er ganske latterleg, skreiv friidrettslegenda Michael Johnson, med fire OL-gull på merittlista, på Twitter.

Seinare sletta han meldinga fordi han ikkje ønskte å gi det nye prosjektet merksemd.

Sportskommentator i NRK Jan Petter Saltvedt meiner at lanseringa av «doping-OL» mest av alt er ein provokasjon.

– Det er eit forsøk på å utfordre alle etablerte sanningar i den IOC-styrte sportsverda gjennom å lage idrettsleikar der Hulken møter Obelix møter Green Goblin på 100-meteren, i symjebassenget eller på frittståande-golvet.

«Point of no return»

Idrettsprofessor Jan Ove Tangen ved Universitetet i Sørøst-Norge meiner at argumenta til «Enhanced Games» kan verke overbevisande viss ein ikkje har eit fagleg bakteppe for å vurdere det.

Ifølgje han er konseptet inspirert av transhumanismen, men utan å gå innpå det etisk tvilsame ved tanken om at mennesket kan overskride seg sjølv ved hjelp av teknologi.

– Viss ein opnar opp for denne typen tenking, utan å ta med seg det kritiske, kan vi ende opp med ein situasjon der det ikkje er nokon veg tilbake. Eit «point of no return» der det blir teke i bruk kloning, genmodifisering, implantat, hormon, andre preparat osv., seier Tangen og held fram:

– Det eg synest er svært problematisk med dette, er at dei argumenterer under dekket av at vitskapen berre er god og at dette er til det beste for utøvarane. Det er svært lite kritiske refleksjonar å spore, seier Tangen.

– Folk kjem til å døy

Saltvedt beskriv «Enhanced Games» som eit vitskapleg eksperiment, der utøvarane er rotter og marsvin. Han meiner òg at det er eit filosofisk prosjekt, der ein blir tvinga til å tenkje over kvifor idretten er bygd opp og regulert som i dag.

– Slik sett er det faktisk teoretisk interessant, men i praksis er det både unødvendig og i høgaste grad uforsvarleg, seier han.

Saltvedt meiner at IOC har godt av å bli utfordra, men at dette ikkje er måten å gjere det på. Dei fråverande reglane rundt doping, skaper bekymring.

– Avgrensingane i medikamentbruk i idretten har sine openberre etiske og fysiologiske grunnar. Å skulle presse alle grenser for kva vitskapen kan produsere av kunstig skapt yteevne er nøydd til å ende i ei eller anna form for tragedie.

– «Enhanced Games» lyder mest av alt som idretten sin versjon av Hunger Games, der den som står igjen levande til slutt vinnar.

Dei nye leikane hevdar at all bruk av doping skal gjerast i kontrollerte former.

– Skal du sjølv få bestemme kva for risiko du er villig til å ta, eller skal styresmaktene eller idrettsforbunda gjere det? spør D'Souza overfor The Guardian, utan å leggje skjul på kva han meiner.

Men noko skurrar for professor Tangen. Han er klar på at det vil utgjere ein helsemessig risiko, og spør seg korleis dei faktisk skal kontrollere at ting går forsvarleg for seg.

– Det blir ein dobbeltmoral og ei logisk sjølvmotseiing. Utøvarane blir «forsøkskaninar» i eit usikkert og potensielt svært skadeleg biologisk eksperiment, meiner han.

Den tidlegare langdistanseløparen Rob Watson er òg redd for kva konsekvensane kan bli.

– Rein idrett er trygg idrett. Folk kjem til å døy medan dei prøver dette. Så uansvarleg og farleg, skriv han på Twitter.

Støtte frå utøvarar

Nokre få utøvarar har likevel uttrykt støtte til «Enhanced Games». Dei har eit eige utøvarutval, leidd av den tidlegare OL-symjaren Brett Fraser.

Han meiner at han har konkurrert mot fleire som har hatt ein fordel av medisinske fritak (TUE) gjennom karrieren.

– Eg kjenner til utøvarar som har fått fritak til å bruke medisinar eller behandlingar som ikkje alle utøvarar har tilgang til eller har lov til å bruke, seier Fraser, ifølgje symjenettstaden SwimSwam.

Ein annan symjar, den tidlegare dopingutestengde utøvaren Roland Schoeman, fungerer som rådgivar for dei nye leikane. Han har heile tida hevda at dopingprøva hans vart forureina, og hevdar framleis at han aldri vil bruke prestasjonsfremjande midlar.

– Eg meiner at alle burde ha fridommen til å ta sitt eige val rundt prestasjonsfremjande midlar, så lenge dei er godt informerte om dei potensielle risikoane, konsekvensane og krava frå det nasjonale og internasjonale forbundet deira, seier han ifølgje sørafrikanske Times.

Professor Tangen tviler sterkt på om «Enhanced Games» vil la seg gjennomføre. Han skjønner ikkje korleis det skal finansierast, kven som vil sponse eit idrettsarrangement utan dopingtesting, kva for byar som vil arrangere, kva mediehus som vil sende det og kva for utøvarar som vil delta.

– Det eg spør meg om er kva som ligg bak og kva dei vil? Realismen er heilt fråverande, dei vil ikkje klare å få dette på plass. For meg verkar det som eit opplegg frå initiativtakarane for å sko seg på kort sikt.

Oppsiktsvekkjande dopingliste

På nettsida har «Enhanced Games» ei oversikt over dopingrekordar, som dei meiner burde vore godkjende, og ei hyllest av utestengde utøvarar som Lance Armstrong og Ben Johnson.

Men blant utøvarar som burde få tilbake rekordane sine dukkar òg stavhoppar Jelena Isinbajeva, den danske løparen Wilson Kipketer og den amerikanske sprintaren Florence Griffith-Joyner opp.

Det er berre eitt problem.

– Ingen av desse er nokon gong tekne for bruk av forbodne stoff. Men vitskapen veit openbert ting vi i offentlegheita ikkje har fått med oss, her òg, seier Saltvedt.