«Mange trur at alt er roseraudt etter Terra»

– Nei til ny kommune, vil ikkje vera å halda fram som før. Mange trur økonomien i Vik er roseraud når me er ferdig med Terra-gjelda, men budsjettet har ein minus på 7-10 millionar kroner. Difor vil det tvinga seg fram betydelege grep i åra som kjem.

Bodskapen frå rådmann Oddbjørn Ese til dei 290 frammøtte vikjene under folkmøtet om kommunereforma var ikkje til å misforstå: Han kom med ei kraftig åtvaring mot å røysta på vidare åleinegang i folkerøystinga 23. mai, og det vekte reaksjonar.

• Les òg: Dei ber om tunnel-avklaring før folkerøysting

– Krevjande åleine

Folk i Vik kommune kan velja mellom to samanslåingsalternativ og status quo (sjå faktaboks). Rådmannen nemnde ei rekkje forhold som vil gjera det krevjande å halda fram med å stå åleine, som:

• Etterslepet på investeringar og vedlikehald er stort etter Terra-hestekuren
• Vik kjøper i dag interkommunale tenester for 25 millionar kroner. Den utgiftsposten kan bli større viss Vik står åleine

• Vik misser kommunereformstøtte ved åleinegang
• Vik får ikkje utnytta potensialet i unytta kraftinntekter (sjå faktaboks)
• Presset på dei kommunale tenestene vil auka på grunn av fleire eldre og nye oppgåver
• Store prosjekt - som bygging av Vikafjellstunnelen - vil krevja samhandling regionalt
• Regionen må ha ein felles strategi for å skapa utvikling, og dagens kommunegrenser kan vera eit hinder for det

– Viss de vurderer å stå åleine, må de ikkje vera blinde for dette som kan vera utfordringane, sa Ese, til dei mange engasjerte frammøtte i Blixhalli, og ei perlerad av naboordførarar og folkevalde frå Vik:

• Ordførarar/varaordførarar: Jarle Aarvoll (Sogndal), Harald Offerdal (Balestrand), Trude Risnes (Leikanger), Hans-Erik Ringkjøb (Voss) og Noralv Distad (Aurland)
• Vik-politikarar i panelet: Roy Egil Stadheim (fungerande ordførar, Ap), Anders Vikøren (Sp), Morten Holmberg (V), Morten Midlang (H), Gunn Randi Bjørnevoll (KrF) og Rune Hatleli (SV)

– Storkommune svekkjer skulen

Rådmannen fekk svar på tiltale: Gjertrud Samland, Venstre-politikar og lærar i Feios, var éi av fleire som argumenterte sterkt for åleinegang:

– Eg er i utakt med mitt eige parti og er skeptisk til kommunereforma: I Vik er dei fleste nøgde med tenestene. Skulen i Sogn er heilt på topp, og skuleutvikling er prioritert i Vik kommune med ei IKT-satsing i landstoppen, sa Samland og utfordra Voss-ordførar Ringkjøb på at vossaskulane hadde mindre ressursar enn i Vik.

– Ei samanslåing vil føra til harmonisering av pengebruken på skule, og det vil bety lågare kvalitet i dei kommunane som brukar meir pengar enn kva Voss gjer i dag, vedgjekk Ringkjøb, som òg vitja Vik under ein kommunereformkonferanse for knappe to veker sidan, der han overtydde mange med vyer om vekst og kraftpengar til Vikafjellstunnelen:

• Les meir: Voss-ordføraren lokkar Vik med tunnelfond

Kjeft og støtte frå folkevalde

Frå fleire folkevalde vanka det kritikk til rådmannen:

– Kommunen har informert altfor dårleg om åleine-alternativet. Der har kommunen svikta totalt, tordna Rune Hatleli (SV).

Og formannskapsmedlem Morten Holmberg (V) var ikkje nådigare:

Men Ese fekk òg støtte frå fleire hald:

– Me har ikkje økonomi til å stå åleine. Her sit Balestrand-ordføraren, som har måtta leggja ned grendeskular. Slike val vil òg vikjapolitikarane måtta ta, sa Gunn Randi Bjørnevoll (KrF), og viste til Balestrand-ordførar Offerdal, som var motstandar av kommunereforma, men som har endra meining:

– Rådmannen var inne på fleire av argumenta, som gjer at eg tilrår kommunesamanslåing. Det viktigaste er krevjande økonomi for småkommunane, og Balestrand - som ein liten kommune - har fått merka det fyrst, sa Offerdal.