Dei er yngst og eldst i landet – 53 år skil dei to ordførarane

– Første responsen då eg blei utfordra til å stille som ordførarkandidat var jo: nei, no spør de feil person.

Året er 2019. Det er kommuneval i Sokndal heilt sør i Rogaland. KrF stiller med Jonas Andersen Sayed på topp. 21-åringen skal bli den yngste ordføraren i landet nokosinne.

– Eg tenkte jo heilt fram til valdagen at dette var gøy, og vi prøvde, men veljarane ville ikkje stemme på ein 21-åring. Men det gjorde dei, og då var det berre å hoppe i det.

Fekk lyst til å engasjere seg

Heller ikkje Bjørn Prytz trudde at han kom til å bli ordførar. Han hadde vore pensjonist i sju år, og enkemann i fire, og tenkte at det kunne vere spanande å engasjere seg i lokalpolitikken i heimkommunen Herøy i Møre og Romsdal.

Så kom telefonen frå Arbeidarpartiet. Dei spurde om han ville toppe lista. Bjørn Prytz humrar godt når han ser tilbake. Litt spøkefullt blei det nemleg sagt at han kunne kjenne seg trygg. For Arbeidarpartiet kom aldri til å få ordføraren i Herøy.

Men slik skulle det ikkje gå. Etter at veljarane hadde sagt sitt og politikarane hadde forhandla seg ferdig var det 74-åringen som sat igjen som ordførar.

– Eg var vel den einaste då som var etande blant dei som sat i koalisjonen. Eg hadde ikkje noko lik i lasten, rett og slett fordi eg ikkje hadde vore politikar.

Lokalpolitikarane blir eldre

NRK har kartlagd alle ordførarane i landet. Snittalderen var 50,8 år etter valet i 2019. Jonas Andersen Sayed er utypisk, men det er også Bjørn Prytz. Berre tre av ordførarane i landet var over 70 år, og berre åtte av dei var under 30 år.

– Snittalderen har heldt seg stabilt på kring 51 år. Men generelt blir lokalpolitikaren eldre og eldre. I 2003 var snittet på 47 år og den har vakse til nærare 49 år, seier valforskar Bjarte Folkestad ved Høgskulen i Volda.

Ein krevjande jobb

Å vere ordførar er ein krevjande jobb. Du er ordførar heile døgnet. Og fallhøgda kan vere stor.

21-åringen som blei ordførar i 2019 måtte hoppe ut i det utan særleg erfaring. Han hadde høge skuldrer, men no kjenner han på seg at han kan han senke skuldrene.

– Eg har stort sett fått positive tilbakemeldingar. Eg trur folk opplever at eg er lyttande. Og når eg seier at vil vere grundig og sette meg inn sakene før eg tek eit tydeleg standpunkt så er det noko folk respekterer.

Landets yngste ordførar vil gjerne halde fram. Men landets eldste ordførar meiner at nok er nok. Det blir ikkje noko attval neste år. Bjørn Prytz merkar at alderen har sett sine spor.

– Eg merkar jo godt at eg nærmar meg 80. Når dagane blir lange så kjenner du både på hovudet og på kroppen at du ikkje er nokon ungdom lenger.

Les også Veteran-boom i lokalpolitikken – 150 listetoppar er eldre enn 70 år