Alle i barnevernet slutta: – Me jobba oss i hel og det gjekk ut over dei me skulle hjelpa

– Me jobba oss i hel over tid. Dei tilsette blei sjuke av det og slutta. Det gjekk ut over familiane som me var sette til å hjelpa, seier Carolina Mercadal.

Ho var barnevernsleiar i Samnanger sidan hausten 2021. I november i fjor sa ho opp jobben og varsla om at tenesta ho leia var uforsvarleg.

Då hadde allereie dei to andre tilsette i den vesle staben slutta. Dermed stod nabokommunen til Bergen utan barnevern før jul.

Det var Fellesorganisasjonen sitt fagblad Fontene som fortalde om saka først denne veka.

Grove barnevernsfeil

At barnevernet i den vesle vestlandskommunen blir ramma av krise, er ikkje nytt.

Mykje av 2000-talet har vore prega av lokal mistillit til og protestaksjonar mot barnevernet.

NRK har tidlegare skrive om omfattande gransking som avdekka grove barnevernsfeil og kommunen betalte millionar i erstatningar.

Etter mange konfliktfylte år valde Samnanger å melda seg ut av barnevernssamarbeidet med Bergen kommune.

Den etablerte heller si eiga, sjølvstendige kommunale barnevernsteneste hausten 2021, trass i faglege åtvaringar om at staben blei liten og tilbodet sårbart.

Litt over eitt år seinare, har dei tre tilsette altså slutta.

– Ingen av oss ville det, men det blei eit val om helse eller jobb. Me tykkjer det er veldig trist, seier Mercadal.

– Kollaps

– Der er jo ein lang historikk rundt barnevernet i Samnanger, så tilliten til barnevernet var ikkje der. Me brukte lang tid på å bygga opp tilliten i befolkninga.

Ho seier hovudproblemet var for låg grunnbemanning.

– Me stod på og jobba langt ut over det ein kan forventa. Ein har eit slikt engasjement for det ein held på med at ein står i det. Inntil ein kollapsar.

Mercadal varsla til både kommuneleiinga i Samnanger og Statsforvaltaren i Vestland om det ho meinte var uforsvarlege arbeidsforhold.

– Me byrja å få ein del lovbrot og avvik på tenesteutøvinga. Det går jo ut over barn. Eg kunne ikkje lenger stå inne for det arbeidet som blei gjort.

Ho seier ho jobba 250 prosent. Ikkje berre var ho barnevernsleiar og bidrog som saksbehandlar. Ho var også einingsleiar for Nav og Pedagogisk-psykologisk teneste.

Ho blei lova betre bemanning og nye lokale, men seier ingenting skjedde.

– Forbetringspotensial

Ove Sæbø er rådmann i Samnanger. Han har ingen problem å sjå at kommunen har forbetringspotensial.

– Eg har forståing for at det er ei oppleving som har vore krevjande, seier han til NRK.

Sæbø er den sjette rådmannen som det nye barnevernet har måtta forholda seg til.

Nå seier han at kommunen både ferdigstiller nye lokale og får på plass mellombelse konsulentar i barnevernet.

– Me har tilsett ein fast frå januar, søknadsprosessen for konsulent nummer to nærmar seg slutten og vi er i prosess med å tilsetta ny barnevernsleiar. Innbyggarane skal føla seg godt trygge på barnevernet i Samnanger, meiner rådmannen.

– Er tre stillingar nok folk?

– Ja, med stabilt personell på plass tenker me det er nok.

Han meiner det er realistisk at Samnanger med sin storleik skal ha sitt eige barnevern.

– Men som med dei fleste tenestene våre må me ha ei fortløpande kritisk vurdering. Rett løysing i dag treng ikkje vera det i framtida.

Ordførar Knut Harald Frøland (Bygdelista) er optimist.

– Me er ikkje heilt der me skal vera etter eitt år med eige barnevern, men eg ser veldig lyst på framtida.

Statsforvaltaren: – Utolmodig

Samnanger kommune får no oppfølging av Statsforvaltaren i Vestland. Dei ser alvorleg på situasjonen.

– Barnevernsleiaren varsla om at ho er bekymra for at tenestene er skadelidande, seier seksjonssjef Øystein Breirem Jacobsen.

Han tok imot i fjor varselet, og varslaren har fritatt han frå teieplikta.

– Det er vårt inntrykk at kommunen tar ansvar og prioriterer å handtera barnevernet sitt framover. Likevel er det slik at dei faktisk også må få det til. Me har jo sett at det i denne omgang ikkje blei slik ein ønska seg. Det viser noko av sårbarheita i å etablera ei eiga barnevernsteneste når det heng på nokre få personar, seier han.

– For barn som har det dårleg kan ei veke vera lenge. Kor lang tid får kommunen på seg?

– Me føreset at tenestene i Samnanger er forsvarlege kvar einaste dag, og det er kommunen sitt ansvar å sørga for det. Dei har tatt grep mellombels, ved å leiga inn konsulentar, og ein kommunalsjef fungerer som barnevernssjef.

På lengre sikt er planen til kommunen å halda fram med si eiga, sjølvstendige kommunale barnevernsteneste.

– Me har peika på at interkommunalt samarbeid kan vere eit alternativ for å få eit meir robust fagleg miljø. Men Statsforvaltaren har ikkje mynde til å pålegga det. Men me er utolmodige, seier Jacobsen.

Han har varsla at det kan bli aktuelt å ha tilsyn med kommunens tenester.

Politikarane fekk ikkje tilstandsrapport

Medan Mercadal framleis var barnevernsleiar, skreiv ho i haust den årlege tilstandsrapporten om barnevernet i Samnanger. Men rådmannen og kommunalsjefen for helse og omsorg ville ikkje legga den fram for politisk behandling då.

– Eg opplevde det som umogleg å få formidla til politikarane korleis situasjonen var i barnevernet, seier ho.

Det var då ho valde å seia opp.

Rådmann Ove Sæbø seier til NRK at han og kommunalsjefen meinte rapporten måtte bearbeidast.

– Me meinte den ikkje var klar til å sendast til politikarane på det tidspunktet.

– Var det detaljar de var usamde om, eller heilskapen og verkelegheitsforståinga?

– Det var delar av teksten. Eg vil ikkje gå nærare inn på det.

Han seier politikarane får tilstandsrapporten no i februar.