Sigurd frå Asker: – Trur ikkje ei ekstra ferieveke er nok til å få folk nordover

– Det er eit tiltak som er bra akkurat der og då, men eg trur ikkje det har ein effekt for å få folk til å bli på lang sikt, seier sjukepleiar Sigurd Andreas Larsen frå Sætre i Asker.

Eit fråflyttingstrua Finnmark skrik etter folk og arbeidskraft. Sidan 1990 har Nord-Troms og Finnmark vore ei eiga tiltakssone, med tanke på å sikre rekruttering og busetjing.

Vista analyse har på oppdrag frå Kommunal- og distriktsdepartementet evaluert tiltak som halv skatt, fritak av arbeidsgivaravgift og nedskriving av studielån.

Konklusjonen i rapporten er at desse ikkje lenger har ønskt effekt.

Fylkesordførar i Troms og Finnmark, Tarjei Bech Jensen, har i etterkant av rapporten kasta ut eit forslag om ei ekstra ferieveke til folk i nord.

Eit agn som sjukepleiar Larsen frå Asker ikkje omgåande tenkjer vil fungere.

– Eg trur tiltak som høgare lønn kan ha større effekt, seier han.

– Heilt herleg her

Larsen seier at draumen for han og sambuaren alltid har vore å oppleve Finnmark for ein kortare periode av livet.

Med dette som drivkraft, pluss goda med tiltakssona i Nord-Troms og Finnmark, var steget lett å ta.

– Skattefordelane vart det som bikka vektskåla for vår del, seier Larsen, som stortrivst.

– Det er heilt herleg her seier han.

Og Nord-Noreg treng fleire som han.

Låg arbeidsløyse gjer at konkurransen om kloke hovud, nevenyttige arbeidarar og varme hender er sylskarp i heile landet. Ein av kommunane som merkar dette er Hammerfest.

Rådmann Leif Vidar Olsen seier at dei ein periode mangla 32 sjukepleiarar.

– No er situasjonen noko betre, men vi manglar framleis masse sjukepleiarar for å få dette til å gå rundt, seier Olsen.

Han meiner summen av Nord-Noreg-tiltak er gode, men noko folk kanskje ikkje har rekna nok på.

Vil ha meir sletting av gjeld

I dag kan låntakarar som har vore busette og yrkesaktive i tiltakssona i Finnmark og Nord-Troms i 12 månader, få sletta 10 prosent av gjelda si årleg, men maksimalt 25.000 kroner.

Regjeringa foreslår i forslag til statsbudsjett å auke prosenten som kan slettes frå 10 til 20 prosent, og at maksimumsbeløpet blir auka til 30.000 kroner.

Regjeringa foreslår også å føre vidare ordninga med å slette gjeld for kvalifiserte lærarar som arbeider i grunnskulen i tiltakssona. Ordninga inneber at ein kan få sletta eit ekstra beløp på inntil 20.000 kroner av gjelda kvart år.

Når det gjeld nedskriving av studielån, meiner rådmann i Hammerfest at dette har vore eit treffsikkert tiltak, som han meiner bør utvidast.

Men også fritid har vorte viktigare for folk påpeikar han.

– Derfor trur eg ei ekstra ferieveke kan ha noko for seg, seier han.

Ikkje minst er gode kommunikasjonar og billigare flybilletar viktige, meinar han.

– Dette må myndigheitane ta på alvor, seier Olsen.

Fryktar meir arbeid

Inger Johanne Kristensen er avdelingsleiar ved Alta omsorgssenter. Ho er ikkje like positiv til ei ekstra ferieveke til tilsette.

– Vi har allereie krevjande turnusar å stable. Ikkje minst på sommaren. Så dette kan bety utfordringar for oss, seier Kristensen.

Katrine Fugelli hos Kreativ industri i Alta jobbar med å rekruttere tilsette til privat og offentleg sektor. Ho er også skeptisk til effekten av meir ferie.

– For oss som bur her ville det nok vore eit ekstra gode, men om det er det som avgjer om ein nyutdanna lege frå Oslo flyttar nordover, det tviler eg på, seier Fugelli.

Ho trur også ei ekstra ferieveke betyr utfordringar for arbeidsgivarar. Ho meiner ein i staden for meir ferie heller burde styrkje dei tiltaka som allereie eksisterer.

– Kanskje ein kunne hatt ein type Finnmarkspakke, med endå betre skattefordelar, slik ein har på Svalbard, seier ho.

– Trur du særtiltak kan gi feil signal, underforstått at her er så ille at vi må betale folk for å bu her?

– Nei, men eg trur det er viktig å synleggjere moglegheitene som ligg her. Både i forhold til at det er flest spennande stillingar å søkje på og at vi har eit rikt kulturliv og mykje flott natur, seier ho.

Fugelli meiner også det vil vere enklare å klatre på karrierestigen i nord, enn i pressområde som eksempelvis Oslo og Stavanger.

For lite kjent

Larsen frå Asker seier at fordelane i nord framleis er ukjent for mange.

– Mange blir overraska. Dei fleste veit ikkje om anna enn det med nedskriving av studielån, seier han.

Sjukepleiaren meiner det er eit kjempepluss at Nord-Troms og Finnmark har innført fordelar som gjer det meir attraktivt å bu i nord. Men han meiner innpakninga treng fornying.

– Alle tiltaka i sum, også ei ekstra ferieveke, er veldig positivt. Men heile pakken må byggjast om og presenterast betre, ikkje minst for unge folk, seier han.