Granskar dødsulykke: – Bussjåførar bør verta betre verna

– Undersøkingane våre har vist at kollisjonstryggleiken for buss er lågare enn for andre køyretøygrupper, seier Ingvild Ytrehus i Statens havarikommisjon.

– Vi meiner at bussjåførar som arbeidstakarar bør verta betre verna, seier ho.

I eit stort lokale på Kjeller står delar av dei to bussane som frontkolliderte i Fredrikstad i romjula. Ein sjåfør i 50-åra omkom i ulykka.

Dette er første gong Havarikommisjonen hentar inn to bussar som har kollidert for å granska dei nøyare.

– Det er for å finna ut kva som skjedde, kvifor det skjedde og kva vi kan gjera for å hindra at det skjer igjen, seier Ytrehus.

Årsaka til dødsulykka i Fredrikstad er framleis ikkje fastslått.

Den andre sjåføren fekk alvorlege skadar. Mannen er rutinemessig sikta for aktlaust drap, men han har ennå ikkje vore i stand til å verta avhøyrd av politiet.

– Han har det veldig vanskeleg nå. Han har vore og er framleis alvorleg skadd, seier advokaten til mannen Johannes Bakkevig.

Krasja i 40 km/t

240 bussar var involverte i møteulykker på norske vegar mellom 2011 og 2020, viser tal frå Statens vegvesen. Åtte bussjåførar omkom i desse ulykkene.

– Ulykkene som har vore i det siste har skjedd i låg fart. Så det trengst ikkje så mykje fare før det kan gå gale, seier Per Petterson.

Han er hovudtillitsvald i Unibuss Oslo. Petterson meiner det er på høg tid at tryggleiken for bussjåførar vert prioritert.

Dødsulykka i Fredrikstad, som nå vert undersøkt grundig, skjedde i 40 km/t.

Metallbjelke

I personbilar og lastebilar er det krav om kollisjonsvern i fronten av køyretøyet. For bussar har det ikkje vore slike krav.

Men nå skal også bybussane utstyrast med ekstra kollisjonsvern. Ein U-forma bjelke skal monterast på midten heilt framme i bussane.

– Det er ei forsterking, ein metallbjelke som bidreg til auka kollisjonstryggleik, seier samferdselsminister Jon-Ivar Nygård (Ap).

– Men det er berre første steg på vegen.

Forskrifta trer i kraft seinast 1. januar neste år, men samferdselsministeren seier han jobbar for at ho kan komma noko før.

– Vi utforskar høvet til å setta forskrifta i kraft endå tidlegare og er i dialog med dei som bygger og leverer bussar, seier Nygård.

Busselskapet Ruter har allereie bestilt 183 nye bussar med den nye kollisjonsbjelken. Dei vert leverte i april.

Meiner det ikkje er godt nok

– Vi har køyrt altfor mange år utan dette, seier Petterson i Unibuss.

Han meiner den nye forskrifta er eit steg i riktig retning, men etterlyser ein kollisjonsbjelke som går heilt rundt førarplassen.

– Eg saknar sidebjelkar som er forsterka heile vegen. Då vil vi sitta meir beskytta viss vi får eit smell frå sida.

Også Yrkestrafikkforbundet og Fagforbundet i Viken har i årevis ropt varsku om tryggleiken til sjåførane.

– Vi risikerer at fleire bussjåførar døyr på jobb, sa forbundsleiar i Yrkestrafikkforbundet Jim Klungnes til NRK i desember.

Ruter jobbar saman med Kollektivtrafikkforeningen for at bussleverandørane skal tilby ein totalbeskytta førarplass, skriv busselskapet i ein e-post til NRK.

Også dei meiner at fronten på bybussane burde vernast om endå meir.