Denne klokka overlevde atombomba, men stoppa på bombetidspunktet

– Klokka er to over elleve, det tidspunktet da atombomba fall over Nagasaki. Ingen fann eigaren i etterkant, fortel utstillingssjef ved utstillinga «Ban the Bomb» Liv Astrid Sverdrup.

Klokka blei funne i ruinane, 600 meter frå der atombomba slo ned i Nagasaki.

For å få slutt på krigen mot Japan i 1945, sleppte dei allierte ei atombombe over byen Hiroshima 6. august.

• Les også: Nobels fredspris for 2017 går til Den internasjonale kampanjen mot atomvåpen
• Les også: Hiroshima-overlevende skal motta Nobels fredspris

Tre dagar seinare blei ei enda større bombe sleppt over byen Nagasaki. Berre i Hiroshima blei om lag 200.000 menneske drepne, om lag 100.000 skadde, og opp mot 90 prosent av byen blei øydelagt i angrepet.

Eigendelar stilt ut for fyrste gong

I fredsprisutstillinga «Ban the Bomb» står eigedelar til bombeoffera i dei to japanske byane sentralt. Gjenstandane er lånt ut frå museum i Hiroshima, Nagasaki og Kyoto.

Utstillingssjef Liv Astrid Sverdrup seier at det er fyrste gong personlege eigendelar frå offer for atombomber blir stilt ut i Noreg.

• Les også: Venstre kjempet nobelprisvinneren inn i statsbudsjettet
• Les også: Ambassadører boikotter utdelingen av Nobels fredspris

– Vi trur denne utstillinga er viktig for å forstå historia om atomvåpen, og den krafta og øydelegginga som ligg i våpena. Kanskje ein byrjar å tenkje og reflektere over om det er på tide å kvitte seg med våpena, slik ICAN vil, seier Sverdrup.

Fredsprisutstillinga skal heidre årets fredsprisvinnar organisasjonen ICAN, som jobbar for å forby atomvåpen.

Veske og hette

Skuleveska høyrde til ein 13 år gamal gut som nettopp hadde byrja som elev ved ein skipsbyggarskule i Hiroshima. Veska var ei gåve frå mora for å feire at han hadde starta på den nye skulen, og var laga av stoff frå kimono-beltet hennar.

Guten arbeidde på ei rivingstomt då atombomba trefte. Foreldra leita etter sonen, men det einaste sporet etter han var skuleveska, som ein nabo hadde funne og levert til familien. Dei visste at det var hans veske fordi den var merka med namn, skulenamn og blodtype.

Bentoboks (matboks)

Matboksen høyrde til ein elev ved yrkesskulen i Hiroshima. Han var saman med 180 andre elevar ute for å rydde eit område der husa skulle rivast. Det var vanskelege å identifisere dei omkomne.

Foreldra leita etter sonen, men fann berre matboksen med dei brente restane etter maten som mora hadde laga same morgonen.

Bilde frå USA og Nord-Korea

Sverdrup meiner at alle desse tinga fortel noko, sjølv om dei berre er stille objekt.

– Ein høyre for seg ein stemme når ein ser desse tinga. Sjølv om ein må bruke litt fantasi, er det mykje meir konkret, enn eit bilde på ein vegg, seier ho.

På utstillinga er det også bilde tekne av dokumentarfotografen Sim Chi Yin. Ho har arbeidd for blant anna The New York Times Magazine, Time og Harpers.

I samband med fredsprisutstillinga har ho reist langs grensa til Nord-Korea og til seks statar i USA for å dokumentere erfaringar menneske har gjort med kjernevåpen, både i dag og i tidlegare tider.

Fredsprisutstillinga blir offisielt opna av fredsprisvinnaren ICAN dagen etter prisutdelinga, 11. desember. Utstillinga er open for publikum frå 12. desember.