Raudgrøn ordkrig etter regionhavari

Hopp til innhold

– Eg er skuffa over Arbeidarpartiet sitt knefall for blåblå sentralisering, sa fylkesleiar Sigurd Reksnes i Senterpartiet.

– Eg blir passe provosert av «president» Reksnes som trur at hans meiningar skal kullvelta eit fleirtal i partiet mitt, tordna fylkesleiar Hilmar Høl i Arbeidarpartiet.

Dei to partia har samarbeidd i fylkespolitikken i ein mannsalder.

Men i fylkesutvalet der dei skulle finne ut vegen vidare for ein vestlandsregion, barka dei to fylkesleiarane saman.

Sp stod åleine

Tidlegare på dagen kom den overraskande meldinga om at Rogaland Frp hadde ombestemt seg, og at dermed ikkje lenger var fleirtal for ein vestlandsregion.

I fylkesutvalet hadde alle partia, bortsett frå det regjerande Senterpartiet, gått saman om eit fellesvedtak.

Der seier Høgre, Venstre, KrF, Frp og Arbeidarpartiet at dei framleis ønskjer ein storregion på Vestlandet. Med eller utan Rogaland. Og gjerne også med Møre og Romsdal. (Sjå faktaboks for heile vedtaket.)

Fylkesutvalet i Sogn og Fjordane om Vestlandsregion

1. Fylkestinget i Sogn og Fjordane er positiv til at det vert etablert ein sterk og attraktiv folkevald Vestlandsregion med høg kvalitet i tenestene til innbyggjarane og ei framtidsretta samfunnsutvikling.

2. Fylkestinget legg til grunn at eit fleirtal i Stortinget i handsaming av St.mld. nr 22 tidlegare i år har sagt at det folkevalde regionale nivået skal reduserast vesentleg. Fylkestinget vil at Sogn og Fjordane vert ein del av ein større region, og syner i denne samanheng til intensjonsplanen av 15.09.2016 og den gjennomførte høyrings-prosessen. Fylkestinget syner særleg til dei innkomne uttalane frå kommunane.

Fylkestinget vil, med grunnlag i inndelingslova, søkje statleg styresmakt om samanslåing med grunnlag i intensjonsplanen. Det er ein føresetnad at Hordaland og Rogaland fylkeskommunar søkjer tilsvarande.

Fylkestinget vil nemne opp sine representantar til fellesnemnda jf. Inndelingslova §26. Fylkestinget vil då også ta stilling til kva mandat og avgjerdsmynde fellesnemnda bør få.

3. Fylkestinget understrekar at det er heilt uakseptabelt å dele noverande Sogn og Fjordane mellom ulike regionar.

4. Fylkestinget legg intensjonsplanen av 15.09.16 til grunn for ein ny vestlandsregion, med følgjande presiseringar:

a) Det er ein viktig føresetnad at krava om oppgåver som er fremja i kapittel 10 i Intensjonsplanen vert følgt opp frå sentrale styresmakter både når det gjeld eksisterande og nye oppgåver.

b) Den framtidige administrasjons - og tenestestrukturen må byggje på desentralisering, makt - spreiing og prinsippet om å ta heile regionen i bruk. Tilsette må gjennom ein brukarnær og desentralisert struktur kunne utføre sine oppgåver innanfor alle sentrale fagområde og sektorar, sjølv om dei ikkje arbeider der den administrative leiinga har hovudsete. Ved framtidig rekruttering må dette prinsippet stå sentralt.

c) Fylkestinget i Sogn og Fjordane føreset at Vestlandsregionen skal ha nynorsk som administrasjonsspråk. Fylkestinget i Sogn og Fjordane føreset at Vestlandsregionen gjer vedtak om at staten bruker nynorsk til regionen

d) Dersom dei nye folkevalde regionane (nasjonalt) får svært ulike innbyggjartal, må Stortinget kunne fråvike generalistprinsippet for oppgåvedeling mellom staten og regionane.

e) Ekspertutvalet som i 2017 skal opprettast i samband med regionreforma, må leggje til rette for at Stortinget kan overføre viktige samfunnsoppgåver frå statleg til regionalt folkevalt nivå. Både rolla som samfunnsutviklar og rolla som leverandør av offentlege tenester og velferdsytingar må styrkast. Fylkeskommunane må vere godt representerte i nemnde utval.

f) Fylkesmannsembetet på Vestlandet må få ei organisering og ei regional inndeling som samsvarer med det folkevalde regionale nivået sin geografiske struktur. Fylkesmannsembetet må få ei desentralisert forvaltning lokalisert i dagens fylke, med leiing frå Sogn og Fjordane.

g) Vi syner elles særleg til premissane i intensjonsavtalen sitt kapittel 10, som også er omtala tidlegare i dette vedtaket.

5. Dersom dei andre fylkeskommunane gjennom vedtak på fylkestinga i desember 2016, ikkje går inn for etablering av ein Vestlandsregion, går fylkestinget inn for at det oppnemnde forhandlingsutvalet for regionreforma får fullmakt til å starte og gjennomføre ny dialog og forhandlingar om alternativ ny regionløysing: Samanslåing av fylkeskommunane Sogn og Fjordane og Hordaland, der det også vert opna opp for å invitere Møre og Romsdal inn i forhandlingar om ei slik løysing.

Slike eventuelle forhandlingar føreset at Møre og Romsdal, innan utgangen av 2016, stadfestar at dei vil vere med å forhandle om ein intensjonsplan med ein struktur og eit detaljeringsnivå til - svarande planen av 15.09.16. Møre o g Romsdal må òg akseptere ei framdrift som gjev grunnlag for nye fylkestingsvedtak innan utgangen av januar 2017. Dette føreset at også Hordaland aksepterer ein slik invitasjon.

Fylkestinget vil , med grunnlag i inndelingslova, søkje statleg styresmakt om samanslåing med grunnlag i intensjonsplanen. Det er ein føresetnad at Hordaland og Rogaland fylkeskommunar søkjer tilsvarande.

Fylkestinget vil nemne opp sine representantar til fellesnemnda jf. Inndelingslova §26. Fylkestinget vil då også ta stilling til kva mandat og avgjerdsmynde fellesnemnda bør få.

Senterpartiet derimot kom med eit forslag om at Sogn og Fjordane no måtte stå åleine. Og at viss dei skulle bli med i ein region, måtte tre krav oppfyllast:

Sogn og Fjordane må vere eige valdistrikt til Stortinget
Det må vere nynorsk administrasjonsspråk
Verdiane i Sogn og Fjordane Energi må bli verande i fylket

Følling: – Vanskeleg for meg

Dette forslaget falt mot Sigurd Reksnes og fylkesordførar Jenny Følling (Sp) sine røyster. Det som kanskje kan overraske nokon er at fylkesordføraren så valde å røyste for dei andre partia sitt forslag.

Det hadde ho varsla i debatten.

– Dette er vanskeleg for meg. Men eg tek ansvar som fylkesordførar. Eg synest det er viktig å vere med på å forme ei retning på reforma som er påtvinga oss.

Skremsel om arbeidsplassar

I debatten var også fylkesvaraordførar Åshild Kjelsnes (Ap) krass med sin samarbeidspartnar.

– Senterpartiet spreier så mykje frykt om (dei offentlege, journ.merk.) arbeidsplassane som kan gå tapt. Men avtalen seier tydeleg korleis det skal vere. Dei er trygge.

– Avtalen i dag er vel og bra, svarte Sigurd Reksnes (Sp), men vi er uroa for folka som skal forvalte dette i eit regionting om 5, 10, 20 år. Eg fryktar dei vil leggje ned og sentralisere arbeidsplassane frå vårt fylke.

No er det fylkestinget som skal gjere det endelege vedtaket onsdag.

Der kjem truleg fleirtalsvedtaket frå fylkesutvalet (sjå faktaboks) til å bli vedteke.