Regjeringa til Biden er framleis halvtom

Farten på utnemningane er den treigaste i moderne tid, ifølgje nyheitsbyrået AP.

Blant dei 23 nominasjonane til regjeringa som Biden har fremma for Senatet, er berre 12 godkjende, dvs. omtrent halvparten.

Blant 15 sentrale nominerte til føderale direktorat og andre statlege kontor, er 10 godkjende. Ifølgje Kontoret for presidentskifte hadde dei førre fire presidentane fått utnemnt 84 prosent av kandidatane sine på same tidspunkt.

Budsjett på vent

Tysdag auka uvissa igjen då kandidaten til å leie budsjettkontoret i Det kvite huset, Neera Tanden, trekte seg. Det rammar budsjettplanlegging til Biden og arbeidet med den store krisepakka som Biden håpar skal bli vedtatt i mars.

Tanden trekte seg etter at ho hadde fått kritikk frå senatorar frå begge parti. Årsaka er at ho har gitt uttrykk for kontroversielle meiningar på Twitter, noko som har falle fleire tungt for brystet.

Ifølgje Biden sine folk får Tanden andre oppgåver i administrasjonen hans.

Utan politisk styring

Forseinkingane i utnemningane fører til at fleire departement står utan politisk leiing. Det skjer samtidig som departementa skal få på plass omfattande kriseløysingar mot koronapandemien.

Tidlegare helseministrar Donna Shalala seier til AP at det er fleire viktige avgjerder som ikkje er tatt i påvente av tydelege politiske signal.

– Det er svært uheldig. Særleg midt i ei stor helsekrise. Det er feil at dette skjer, seier ho.

Shalala seier dei tilsette i departementa er dyktige, men at dei treng politisk leiing.

– Alt blir forseinka

Shalala var helseminister under president Bill Clinton på 90-talet. Ho blei godkjend av Senatet to dagar etter at Clinton blei svoren inn.

– Dermed kunne eg umiddelbart tiltre og grave meg ned i ei lang liste over avgjerder og politiske vegval som venta, seier ho.

– Når leiinga manglar, blir viktige avgjerder utsette, og alt blir forseinka, seier ho.

Xavier Becerra som er Bidens kandidat til helseministerposten, skal opp til avstemming i helsekomiteen i Senatet onsdag.

Det er venta at han blir godkjend utan strid. Becerra kjem frå jobben som statsadvokat i California.

Han får ansvar for tilsyn med sjukehus og sjukeheimar og skal styre politikken vis-à-vis private helseorganisasjonar. I tillegg får han ansvar for legemiddelprisar, telemedisin og barnevernstenester, kor presserande spørsmål treng avklaring.

– Tilsette blir meir konservative

Matt Stier som leiar ein non-profit-organisasjon som følgjer presidentskifte, Partnership for Public Service, seier at når leiing manglar, blir dei tilsette i departementa meir forsiktige og meir konservative.

– Når toppfiguren manglar, er det vanskeleg å ta fatt i dei verkeleg store spørsmåla og gjere store endringar. Uvissa rundt kva som er ønskt, fører til naturleg atterhald, seier han.

– Hindra av Trump

Det låge tempoet i utnemningane kjem mellom anna av at Donald Trump sette seg imot det som har vore vanleg praksis, nemleg at den detaljerte prosessen i Senatet kom i gang etter valet i november.

Trump nekta å godta valresultatet og nekta folka sine å samarbeide med Bidens overgangsteam.

Demokratane fekk ikkje kontroll over Senatet før etter suppleringsvalet 5. januar, då demokratane overtok dei to senatsplassane frå Georgia. Etter det tok det nesten ein månad før demokratane og republikanarane vart samde om korleis sakene skulle behandlast i komiteane.

Riksrett forseinka endå meir

Demokratane vedgår òg at den andre riksrettsprosessen mot Trump bidrog til nye forseinkingar sidan senatorane vart bunde opp i salen.

Men hovudansvaret plasserer Bidens overgangsteam hos Trump.

– Forseinkinga har bakgrunnen sin i motstand frå den tidlegare administrasjonen mot det amerikanske folket si vilje, seier Andrew Bates, pressetalsmann for overgangsteamet.

Batast seier at kandidatar som har sterk tverrpolitisk støtte og som er nøkkelpersonar i kampen mot koronapandemien, og som trengst for å få økonomien i landet på fote igjen, heilt unødvendig blir hindra frå å ta fatt på jobben av enkeltpersonar i Senatet.

– Det må det bli slutt på, seier han.

Men Bates er letta over at godkjenningsprosessen dei siste vekene i hovudsak har vore meir straumlinjeforma.

• Fekk kritikk for val av forsvarsminister

Manglar viktige postar

Biden-administrasjonen har prioritert utnemningar knytt til nasjonal tryggleik, økonomi og folkehelse.

Ny sjef for nasjonal tryggleik er på plass i Alejandro Mayorkas, til liks med utanriksminister Tony Blinken, Avril Haines i departementet for nasjonal tryggleik, og dessutan forsvarsminister Lloyd Austin og finansminister Janet Yellen.

Den siste utnemninga kom tysdag med Miguel Cardona som ny utdanningsminister.

Framleis manglar USA ein justisminister.

Det er heller ingen som styrer departementet for bustader og byutvikling, eller kontoret for småbedrifter. Desse departementa er viktige i samband med den gigantiske krisepakken på 1,9 trillionar dollar som Biden planlegg å få gjennom i dei kommande vekene.

Forseinkingane i utnemningane av statsrådar forplantar seg nedover i systemet til statssekretærar og rådgivarar som skal styre nøkkelområde i Biden sin politikk.

Det gjeld til dømes korleis helseforsikringane skal dekkje koronarelaterte skadar. I dag sit det mellombelse tilsette i desse posisjonane, og mange er uvisse.

Kan enno slå Trump

Noko tidspunkt for eit nytt statsbudsjett er ikkje sett. Normalt oversender nye presidentar hovudlinjene i budsjettet sitt til Kongressen innan utgangen av februar.

Dermed ligg Joe Biden «etter skjema» når det gjeld pengebruken og dei tilhøyrande politiske signala. Men han kan enno rekke å gjere det før Trump, som ikkje oversende budsjettet sitt før i midten av mars.

I mellomtida har Biden valt å gjere dei store grepa via presidentordrar som har gitt tydelege signal om kvar han vil.

I tillegg har han utnemnt over 1100 politiske rådgivarar i ei rekkje departement. Desse folka bidreg til å forklare korleis politikken skal vere, sjølv utan at toppsjefane er utnemnde. Dette er posisjonar som kan fyllast utan at Biden treng gå vegen om Senatet.

På sin aller første dag som president avslutta Joe Biden arbeidsdagen med å la hundrevis av rådgivarar avleggje eiden i eit digitalt Zoom-møte via ein serie storskjermar i Det kvite huset.

• Dette blir Bidens vanskeligste utenrikssaker