Smittsamt lungevirus skaper frykt: Fyrste tilfelle oppdaga i USA

Fleire hundre millionar kinesarar er i desse dagar på reise i samband med den kinesiske nyttårsfeiringa. Det kan føre til eksplosiv smitte av lungeviruset som alt har kravd minst ni liv i landet.

• Meld deg på ukesbrevet til Urix: Klikk her

No slår amerikanske styresmakter alarm etter at den føderale etaten Centers for Disease Control and Prevention (CDC) har oppdaga det fyrste tilfellet av viruset hos ein mann i landet, melder AFP. Viruset, som truleg kjem frå eit enkelt dyr på ein marknad i den kinesiske byen Wuham, har alt spreidd seg til fleire stader i Kina.

Reiste frå Wuhan til Seattle

Onsdag morgon viste oppdaterte tal at ni menneske er døde av lungesjukdomen, medan fleire enn 400 er stadfesta smitta.

Tilfellet i USA blei oppdaga i nærleiken av byen Seattle nordvest i landet. Mannen i 30-åra hadde reist til USA frå nettopp Wuhan, men hadde ikkje besøkt marknaden som var kjelda til utbrotet, ifølgje amerikanske styresmakter.

Han er ikkje alvorleg sjuk, men er førebels innlagt på sjukehus.

Det er også oppdaga smittetilfelle i Japan, Thailand og Sør-Korea. I Australia er ein mann isolert i bustaden sin som følgje av mistanke om smitte. Det nye coronaviruset gir symptom som liknar på lungebetennelse med feber og pusteproblem.

Internasjonal krisealarm

Verdas helseorganisasjon WHO vurderer å slå internasjonal krisealarm. Organisasjonen har slått fast at viruset spreier seg frå menneske til menneske , og at det er fare for at det spreier seg internasjonalt.

I Kina er det stor frykt for at dei mange reisene i samband med feiringa av det nye året vil føre til ein eksplosiv auke i talet på smitta.

Folkehelseinstituttet her i landet følgjer nøye med på situasjonen. Det er enno for tidleg å seie kor stor fare det er for at viruset kan kome til Noreg, og hittil har dei berre gitt reiseråd til folk som skal reise til Wuhan i Kina .

Dei ber folk som reiser dit om å unngå matmarknader med levande dyr og ferskvarer. Dei ber også reisande som tilhøyrer risikogrupper om å vaksinere seg mot sesonginfluensa 14 dagar før avreise. Det er ikkje legemiddel mot det nye coronaviruset.

Mange er redde

Ein tur ut i området rundt hovudjernbanestasjonen i den kinesiske hovudstaden Beijing viser tydeleg at mange fryktar det nye viruset. Uvanleg mange går rundt med munnbind i håp om å kunne verne seg mot det mystiske lungeviruset.

– Eg må gå med munnbind. Mannen min sa at i dag måtte eg gå med munnbind. Det nye lungeviruset er svært farleg, og eg er redd. Det bur så mange menneske her, og viruset kan spreie seg svært fort, seier Xu til NRK.

Ei anna kvinne NRK snakkar med på gata, Dai, har også munnbind. Ho seier at ho ikkje er redd, men at ho har valt å vere forsiktig.

– Det er mange som er smitta, så det er best å vere på den sikre sida, seier ho.

Ei anna kvinne vi snakkar med er Gu. Ho vedgår at ho er redd.

– Alle er redde. Sjølv om det skulle hjelpe noko å gå med munnbind, så gir det likevel ein slags sjeleleg trøyst. Det er verst for dei som er svake frå før. Det er kanskje ikkje så farleg for dei som er fysisk sterke, seier ho.

– Vil ikkje utvikle seg

Det er likevel ikkje alle vi møter som er redde for det nye virusutbrotet. Liu Shuai seier at han høyrt om viruset, men at han ikkje er redd.

– Eg studerte i Wuhan i fem år, og eg likte meg godt. Det er eit stort forskingssenter på virussjukdomar i byen, og eg trur ikkje dette vil utvikle seg til noko stort, seier han.

Ei kvinne, Wang, synest ikkje det er nokon grunn til panikk.

– Vi vann kampen mot sars-viruset. Det gjeld bere å ta tak i problemet kjapt, så finn vi løysingar på det, er hennar bodskap.

Kinesiske styresmakter har sett i verk tiltak, blant anna blir alle som reiser til og frå Wuhan sjekka for feber. Dette er eit forsøk på å hindre at epidemien skal utvikle seg vidare.

Det norske Folkehelseinstituttet har tidlegare sagt at munnbind ikkje vernar mot smitte, men at det tvert imot kan føre til meir smitte .

Fly og flyplassar

Russiske styresmakter har starta screening av passasjerar som kjem frå Kina ved minst fire flyplassar i landet, for å hindre mogleg smitte. Helsestyresmaktene i landet seier at dei ikkje kan sjå bort frå at smitta kan spreie seg til Russland, men at det er sjansen er liten for at det skal utvikle seg til ein epidemi.

Jörn Klein er førsteamanuensis i mikrobiologi og smittevern ved Universitetet i Søraust-Noreg. Han meiner at smittefaren i Europa er moderat, men at det er viktig at dei som reiser til Kina følgjer reiseråda frå Folkehelseinstituttet.

Han ber også folk som reiser med fly til eller frå Kina om å opne luftventilane i taket over seg så mykje som mogleg. Då går lufta gjennom eit filter som sørgjer for at ein ikkje får i seg smitte frå personar andre stader i flyet.

Elles minner han om at det er viktig å vaske hendene ofte, gjerne også med sprit.

– Viruset er i slekt med sars. Det er ikkje like hissig, men det kan bli meir hissig over tid. Sannsynlegvis er langt fleire smitta enn det ein veit i dag, og vi kan rekne med ein auke i talet på smitta. Det viktigaste folk kan gjere er å følgje tilrådingane frå Folkehelseinstituttet , seier Jörn Klein.