Ber folk førebu seg på gebyrsjokk

Meyer meiner lokalpolitikarane alt for lenge har utsett naudsynt vedlikehald av vassrøyr og investeringar i reinseanlegg.

– Difor kjem desse kjemperekningane til oss hushalda no, seier han.

Organisasjonen har henta inn tal frå 14 folkerike kommunane i Noreg. Dei fleste har auka gebyra mykje meir enn prisane har stige elles i samfunnet det siste året.

Kilde: Huseierne

Gebyrauke på fleire tusen

I Sarpsborg i Østfold aukar gebyra for vatn og avløp med 44 prosent frå i fjor til i år.

For ein einebustad på 120 kvadratmeter stig gebyra frå 10.190 til 14.675 kroner, ein auke på 4.585 kroner på eit år.

– Det er jo veldig kraftig auke, fleire tusenlappar i året, seier Rolf Thoreby.

Han bor i ein einebustad på 110 kvadratmeter i Sarpsborg.

– Eg synst ikkje det er noko særleg, men vi må jo få reinsa opp Oslofjorden, seier kameraten Hans-Petter Ranum, og viser til at opprensinga kjem til å koste mykje.

Ranum bur i leilegheit i byen, og kjem til å merke gebyrauken på husleiga.

Sarpsborg-ordførar Sindre Martinsen-Evje (Ap) skriv i ein e-post at orsaka til at gebyrene aukar er lovpålagde krav om utskifting av avløpsnettet og nytt reinseanlegg».

Råkar uavhengig av inntekt

– Desse gebyra råkar jo likt for alle hushaldningar, uavhengig av kva slags inntekt dei har. Og det råkar særleg hardt i distrikts-Noreg, som har dei høgaste gebyra frå før, og som får den kraftigaste auken no, seier Morten Andreas Meyer i Huseierne.

Det er kanskje ikkje unaturleg at det kostar meir per innbyggjar der det er langt mellom husa og færre å dele kostnadane på.

– Men i mange kommunar vil dei heller ikkje samarbeide med nabokommunen om vatn og avløp. Det gjør at tenestene blir både dårlegare og dyrare enn nødvendig, meiner Meyer.

Gebyra skal berre dekkje kommunen sine faktiske kostnader til drift, investeringar og vedlikehald av vatn- og avløpsnettet.

– Fordi kommunane her har monopol, må staten stille strengare krav enn i dag til at dette skjer så effektivt som mogleg, seier Meyer.

Kraftig auke i gebyra i mange år

Ifølge Bukostnadsindeksen laga av Samfunnsøkonomisk Analyse for Huseierne, auka vassgebyra med 46 prosent og avløpsgebyra med 44 prosent frå 2010 til 2021.

I dei same åra har prisane elles stige med 26 prosent.

Ifølge Rådgivende Ingeniørers Forening er det samla investeringsbehovet innan vatn og avløp på 570 milliardar kroner.

– Gebyra kjem til å auke i åra framover. Difor er det så viktig at kommunane nå organiserer dette meir effektivt så dei ikkje aukar meir enn strengt nødvendig, seier Meyer.