Sp-ordførar meiner skoletilskot berre er symbolsk – vart innført av eige parti

Ordførar Marthe Larsen Tønseth (Sp) i Løten i Innlandet, står truleg framfor sitt vanskelegaste år som politikar.

For ho skal endre på skolestrukturen i kommunen.

Forslaget frå kommunedirektøren er å slå saman fire skolar til ein stor felles barne- og ungdomsskole i sentrum av Løten.

Ein stor skole skal sikre nok lærarar for framtida, og dermed betre kvalitet for elevane. Og frigjere midlar som blir brukt til å halde ved like og ha tilsette ved fleire skola.

Avgjerda er preget av sterkt engasjement og mange følelsar. Saka skal avgjerast i juni 2024.

Meiner tilskot berre er symbolsk

Det er i bygdekommunar som Løten tilskotet til grendeskolar skal bidra til at dei ikkje blir lagt ned.

Kommunane får 500.000 for kvar grendeskole dei har. Og mistar tilskotet om skolen blir lagt ned.

Men i Løten får det neppe noko å si.

– Tilskotet blir meir symbolsk. Vi snakkar om 20 millionar årleg som vi treng å ta inn. Da er dei halvanna millionane vi får ekstra for grendeskolane lite i den store samanhengen. Det kjem nok ikkje til å bli avgjerande for kvar vi landar, seier Larsen Tønseth.

Ho etterlyser eit større rammetilskot frå staten, som kommunane sjølv kan bestemme korleis dei bruker.

– Tilskotet er ikkje meint å dekke alle kostnadane ved å ha ein desentralisert skolestruktur.

Det svarar statssekretær i kommunaldepartementet, Ole Gustav Narud (Sp) til ordføraren i Løten.

Narud seier det er ment som ei delvis dekning av kostnadane ved å ha ein slik skolestruktur.

– Hensikta med tilskotet er å gje ein oppmuntring til å oppretthalde ein desentralisert skolestruktur, seier han.

Kjemper for skolen sin

Ein av skolane i Løten som kan bli lagt ned, er Jønsrud barneskole.

I dag er det varme og julemusikk i alle rom. Det er den store juleverkstad-dagen.

Dei 85 elevane er delt inn i grupper med elevar frå alle dei 7 trinna, små og store er i lag.

På skolekjøkenet rår lærar Terje Nyland. Han har fått på seg forklede i anledning dagen, for han står føre gryta og har ansvar for produksjonen av tennbrikettar. Ei perfekt julegåve til foreldre eller besteforeldre med vedomn.

– Vi har eit unikt miljø på denne skolen. Den betyr noko heilt spesielt for oss. Og vi vil ikkje at den skal leggast ned, seier han.

Gjennom fleire år har Jønsrud skåra godt, både på skoleresultat og trivsel.

Les også Elevene trosset kommunen – demonstrerte før skjebnemøte

Noko heilt spesielt

I Løten er det ikkje veldig lange avstandar mellom skolane i dag. Men fleire elevar må ta buss om skolar blir slått saman.

Foreldreutvalet på Jønsrud har sagt at dei ønskjer å behalde dagens skolestruktur, og det støttar ei av foreldra, Oda Pettersen.

Ho og mannen flytte hit for to år sidan, blant anna for at ungane skulle få gå på ein mindre skole.

– Her på skolen er ungane trygge. Mykje av undervisninga skjer på tvers av alderstrinna. Slik får ungane eit veldig trygt læringsmiljø. Og skolen betyr veldig mykje for at folk trivast i grenda – også utanom skoletid, seier Pettersen.

Kvalitet først

Høgre er svært usamd med regjeringa i at det skal løne seg å behalde grendeskolar.

Stortingsrepresentant Kari-Anne Jønnes frå Oppland, meiner kommunane må bli sjølvstendige skoleeigarar som tek tak i dei utfordringane skolane møter i åra som kjem.

Det er mellom anna å bruke pengar på kvalitet på undervisninga og skoledagen, framfor å halde ved like mange skolebygg.

Nå oppmodar ho regjeringa og SV til å endre på tilskotet frå neste år.

– Nå blir kommunane løna for å ha mange skolebygg. Og straffa om dei tenker effektivt og vil ha større skolar. Det blir heilt feil. Pengane kan mellom anna brukast på å gje lærarar vidareutdanning, til nytt skolemateriell. Og til å ha råd til helsepersonell på skolane, seier ho.

Ole Kristian Narud (Sp) seier de meiner tilskotet er viktig av hensyn til barna og nærmiljø, og nevnar lange skolereisar som eit døme på noko som ikkje er forsvarleg.

– Men kommunane bestemmer. Det som den nye regjeringa har gjort er å innføre eit tilskot som dekker ein del av meirkostnadane ved å ha ein desentralisert skolestruktur, seier han.

Vil halde fram

Det var Sp-leiar og finansminister Trygve Slagsvold Vedum, som fekk dette merka tilskotet inn på statsbudsjettet i 2022.

Det er vidareført i år og forslaget er at det skal halde fram neste år. Til saman utgjer det rundt 1,3 milliardar kroner.