– Det styggaste vi kan gjere mot eit menneske, er å gi det opp

– Sjølvsagt skal det vere mogleg å leve verdige liv for dei som av ulike årsaker ikkje kan jobbe.

Det seier 1. nestleiar i Høgre, Henrik Asheim, om matkøproblematikken.

Då NRK bad lesarane om å komme med forslag til korleis matkøane bør kuttast, kokte det i kommentarfeltet.

Viss vi tillèt oss ei grovkorna oppsummering: Medan matkøane veks, søkk tilliten til våre folkevalde.

• Er du samd med politikarane? Si di meining nedst i saka.

Kritikk mot Erna Solbergs regjering og ideologi

Éin av dei som engasjerte seg var Elisabeth Thoresen, leiar av AAP-aksjonen, ein ideell organisasjon som «har som kortsiktig mål å sikre de som blir sjuke og uføre ein avbrotsfri inntektssikring frå folketrygda inntil de er endeleg avklart mot arbeid eller uføretrygd».

– Eg kjenner det rasar inni meg!

Thoresen hevdar dagens velferdspolitikk er bygd rundt ein ideologi etter åtte år med Erna Solberg (H):

«Det skal lønne seg å arbeide. Derfor må vi også straffe dei som ikkje er i arbeid med plikt og økonomiske sanksjonar når det er nødvendig», torna Thoresen.

Les også Folk om voksende matkøer: – Kjenner det raser inni meg!

Skal hjelpe dei som har minst

Høgres Henrik Asheim svarer på kritikken.

– Thoresen tek feil om både Høgres ideologi og politikk. Det absolutt styggaste vi kan gjere mot eit menneske er å gi det opp og si at samfunnet ikkje har behov for deg.

Asheim gjer merksam på at når regjeringa legg fram budsjettet sitt, så vil Høgre setje i gang med å lage sitt alternativ.

– Er det rett at dei med millionformuar får like mykje i straumstøtte som lågtlønte eller uføre?

– Hausten 2021 fekk Høgre og SV gjennomslag for å auke bustøtta og sosialhjelpa med grunngiving i dei auka straumprisane, svarer Asheim.

Han legg til at dei også tok til orde for å gi meir i støtte til dei med størst behov og foreslo mellom anna ekstra pengar i støtte til arbeidsledige, permitterte og mottakarar av arbeidsavklaringspengar.

– Vi foreslo også å gjere straumstøtta meir treffsikker gjennom å gi meir i støtte til dei som trong det mest. Men regjeringa valde likevel ei anna ordning, noterer Asheim.

– For oss var det viktigaste at det kom på plass ei ordning i krisetid enn at ho vart sjåande ut akkurat slik som vi ønskte oss.

Må kutte i rekningsbunken til folk

Stortingsrepresentant for Raudt, Kristján Mímir Kristjánsson, synest det er hjarteskjerande å lese om matkøane.

– Dette viser berre kva krise dette har vorte for velferdsstaten vår. Dei lågaste ytingane må opp. Det andre er å kutte i rekningsbunken til folk.

– Er desse løysingane utopiske, er det så enkelt?

– Regjeringa kan auke trygdene for dei som har minst med eit pennestrøk. Det kostar sjølvsagt pengar. Då må ein våge å prioritere dei som har minst, og ikkje bruke milliardar på alt mogleg som er kjekt å ha, svarer Kristjánsson.

– Trur du ikkje dei andre partia også ønskjer å fjerne fattigdom på same måte?

– Nei, det trur eg ikkje. Når vi foreslår eit stort trygdeløft på Stortinget, blir det stemt ned. Andre parti trur trygdene må haldast nede for å motivere folk til å jobbe. Men sjuke folk skal ikkje jobbe.

Kristjánsson seier prisane på mat, straum, drivstoff og bustad er «ute av kontroll», men at dette ikkje er feilen til regjeringa.

– Men dei har heller ikkje klart å finne løysingar på det.

Han seier politikarane verkar tiltakslause og han trur stortingsrepresentantane ikkje tek inn over seg den alvorlege situasjonen.

– Vi er ikkje vant til å ha så mykje og så alvorleg fattigdom i Noreg. Vi må trykkje på den store raude knappen og bruke dei store pengane på den største oppgåva, nemleg å sørgje for at alle i Noreg har mat å setje på bordet.

– Gi folk meir pengar

Stortingsrepresentant for SV og leiar i arbeids- og sosialkomiteen, Freddy André Øvstegård seier den mest effektive måten å få ned fattigdommen, er å gi folk meir pengar.

– Det er ikkje vanskelegare enn det.

På spørsmål om dagens straumstøtte er rettferdig, der uføre og millionærar får like mykje, svarer Øvstegård:

– SV har lenge dytta på for meir rettferdige straumstøtteordningar og styring av straumprisen, så vi ikkje får den typen utslag. Det er klart at dagens situasjon er urettferdig.

– Oppsøk Nav

Stortingsrepresentant for Ap, Tuva Moflag har også engasjert seg.

– Regjeringa har styrkt både dei universelle velferdsordningane, i tillegg til målretta tiltak for dei som slit mest.

Ho seier at Ap har styrkt matsentralane og løyvd meir pengar til Nav for å redusere matkøane.

– Om folk ikkje har råd til mat og andre nødvendige ting, er den klare oppmodinga vår: Oppsøk det lokale Nav-kontoret.

Moflag påpeikar at regjeringa har laga ein ny rettleiar for sosialstønad som skal «ta høgd for den krevjande økonomiske situasjonen mange opplever no».

– Er det rett at dei med millionformuar får like mykje i straumstøtte som lågtlønte og uføre?

– Vi er tilhengjarar av universelle tenester og fellesordningar. Vi meiner dette er ein føresetnad for høg oppslutning om velferdsstaten, og tillit til at skattepengane kjem alle til gode. Dei som har dei sterkaste skuldrene skal bere den tyngste børa, men velferdsstaten skal vere for alle.

Les også Slik skal hun gjenreise Ap: Advarer mot stakkarsliggjøring

Kva synest du om forslaget til politikarane for å kutte matkøane og nedkjempe fattigdommen?