No er det høgsesong for smeltesjokk i hus og hytter: – Verre skal det bli

Etter ein uvanleg lang kuldeperiode, er mildvêret tilbake. Det kan føre til nokre kjipe aha-opplevingar for hus- og hytteeigarar når isen no smeltar.

På kjøpesenteret Strusshamn Nærsenter på Askøy fekk dei merke effekten den bitande kulden har hatt på vassrøyra.

Her rann vatnet utover fleire etasjar då dørene skulle opne i dag.

– Det har runne vatn frå tredje etasje og heilt ned til fyrste etasje. Det er store skadar på golvet, seier eigaren av senteret, Karl-Aage Tvedt.

Årsaka er at sprengkulda har ført til sprokne røyr, og det er gjerne ikkje før vêret vert mildare, at ein vert merksam på skaden. Røyra vert sprengd av kulden, og når isen tinar, kjem vatnet ut.

Brannvesenet på Askøy hadde fleire slike oppdrag gjennom natta. Og på Askøy er dei ikkje aleine.

Fleire stader rundt om i landet fekk i dag merke at kulden er på retur.

Travle røyrleggjarar og stengde skular

I Elverum hadde røyrleggjar Per Erik Evensen det travelt med å halde kulden i sjakk i dag.

Både toalett, vaskemaskiner og andre kvitevarer har problem med kalde og frosne røyr etter slike kalde periodar. Då må røyrleggjaren fram med rør og kopla på varmt vatn for å tine opp utstyret frå innsida.

– Det er no når det blir vêromslag at det frys igjen. Mitt råd er å fyre godt i huset, då er det ofte at det losnar av seg sjølv. Men pass på å vere heime når du gjer det, seier Evensen.

Også kollega Torbjørn Haugen i Lillehammer var høgt og lågt i dag.

Rundt åtte hytter i Gausdal var ramma av frosne røyr, og Haugen har brukt mykje av dagen under bakken.

– Vi har nok å gjera. Det er mykje frost. Det er frykteleg fort gjort å sleppe inn kulde i kjellarar gjennom ventilar og slikt. Eg tilrår alle å ta ein ekstra titt i kjellaren no som det er så kaldt.

Haugen har mange års erfaring som røyrleggar, men seier det sjeldan er så ille som i år.

– Det er ikkje slik kvart år. Det er ei stund sidan sist. I 2011 var det mykje og i 1995 var det verkeleg ille, seier han.

Skular blei stengde

Vann- og avløpsetaten i Bergen kommune har hatt mykje å gjere dei siste dagane.

Ifølgje fagdirektør Magnar Sekse har dei hatt ti kommunale vassleidningsbrot berre i helga.

– Til samanlikning hadde vi 115 registrerte brotreparasjonar i heile fjoråret, seier han.

Av desse ti brota, har det vore to større brot. Det eine råka Garnes ungdomsskule i Arna, og resulterte i at ungdomane måtte sendast heim, grunna vassmangel.

Fleire stader har elevar blitt sende heime frå skulen i dag, etter at skulane har stått utan vatn.

Hugs på stoppekrana

Forsikringsselskapet Frende Forsikring har merka ei klar auke i førespurnadar frå kundar etter at det no har vorte mildare vêr.

– Vi har det travelt no, og verre skal det bli. Det er typisk at det oppstår vasslekkasjar etter ein lengre kuldeperiode, opplyser kommunikasjonssjef Heidi Tofterå Slettemoen,

Slettemoen har eitt viktig råd til hus- og hytteeigarar.

– Skru av vatnet med hjelp frå hovudstoppekrana. Det hindrar vasslekkasje, dersom røyra er skadde.

Å frostsikre røyra er viktig, men ingen garanti for at det ikkje oppstår skade.

Sju tips mot frost- og vasskadar

Her er fleire tips du kan ha med deg for å unngå skader:

• Ha varme på i alle rom med vassførande røyr
• Isoler røyr og sanitærutstyr i kalde kryperom, ytterveggar, golv og tak.
• Unngå kald trekk på røyr under lufteventilar, vindauge eller utette vegger.
• Ikkje senke innetemperaturen lågare enn til ca. 10 °C.
• Tøm og steng røyr som i periodar ikkje har vassgjennomstrøyming.
• Tøm og steng av vatnet i utandørskrana for vinteren.
• Steng hovudstoppekrana om du skal vere borte.

Kjelde: Sintef/Frende