Mannen heitte Stanley, naturlegvis - nærmare bestemt Lord Stanley av Preston, med førenamnet Frederick. Han vart utnemnd til generalguvernør av Canada då det britiske imperiet var på sitt største og mektigaste, og dronning Victoria sende sine beste adelsmenn til å styre dei viktigaste koloniane.
Det var i 1888. I Canada vart Lord Stanley straks biten av ishockey-basillen. Dette lagspelet på is var nokså nytt på den tida, og "oppfunne" i Canada.
Heile familien var involvert i ishockey - både dottera og dei sju sønene hans vart aktive spelarar. Og dei "tok også spelet med seg" då dei flytte heim til England.
Vandrepokal til beste amatørlag
Slik ser Stanley Cup ut i dag. Han er blitt nesten ein meter høg
Foto: JEFF CHRISTENSEN / REUTERSFor i 1893 døydde Stanleys bror, og Fredrerick måtte reise heim til England for å overta som den 16. jarlen av Derby.
Han var lei seg for å flytte frå landet der ishockeyen hadde sine røter. Før han reiste, sette han derfor opp ein vandrepokal som skulle gå til det beste amatør-ishockeylaget i Canada.
Pokalen, som vart laga av ein engelsk sølvsmed frå Sheffield, har på den eine sida ingravert teksten "Dominion Hockey Challenge Cup of Canada", og på den andre "From Stanley of Preston".
Montreal var først
Montreal Hockey Club var første laget som vann pokalen - i 1893, men utan kamp. Laget vann AHAC-ligaen, og fekk pokalen for det. Først året etter vart det spela turnering om pokalen. Montreal vann på nytt, no med 3-1 over Ottawa i finalen.
Det vinnande laget kvart år supplerer pokalen med ein sølvring som blir lagt til pokalen lengst nede. På denne ringen blir det inngravert namnet på vinnarlaget, og i dei siste åra også namnet på spelarane og trenarane.
89,5 centimeter
Derfor blir pokalen litt større for kvart år. No er han vakse til 89,54 cm, og er 15,5 kg tung.
Originalen finst i "The Hockey Hall of Fame" i Toronto. Det vinnande laget får med seg ein kopi.
Og det som er sikkert, er at pokalen i år går til eit lag som har venta lenge. Boston har venta i 39 år på å få drikke champagne av pokalen. Vancouver har aldri fått oppleve det.
I prinsippet skulle vinnarane av alle amatør-ligaene i Canada spele om pokalen. Men nokså raskt fekk også profesjonelle lag vere med i konkurransen. Og etterkvart som ishockeyen i Canada og USA vart meir integrert, vart Stanleys pokal-forvaltarar samde om å tildele pokalen til det beste laget i dei to landa.
Aust mot Vest i finalen
Då Western Hockey League vart lagt ned i 1926, var det berre NHL-ligaen igjen av dei store ligaene. I 1947 vart det også formalisert at Stanley Cup skal vere eit NHL-basert sluttspel.
Kanadiske Victoria Cougars frå WHL vart i 1925 dermed det siste laget frå ein annan liga enn NHL som har vunne Stanley Cup.
I mange år kunne "kven som helst" møtest i finalen. Men sidan 1967 er Stanley Cup-finalen spela mellom vinnarane av Eastern og Western Conference i NHL.
Fekk aldri sjå sitt livsverk
Sidan 1939 har finaleserien blitt spela som best av sju kampar. Det vil seie at når eitt av laga har vunne fire kampar, er finalen avgjort. Og det best rangerte laget frå NHL-grunnspelet har fordelen av flest heimekampar.
Og Lord Stanley? Han reiste frå Canada sommaren 1893, året før den første Stanley Cup-turneringa. Han kom aldri tilbake til Canada, og fekk derfor aldri sjå ein einaste Stanley Cup-kamp - turneringa han hadde grunnlagt og gitt namn til. I England satsa han på hestesport og politikk. Stanley døydde i 1908, 67 år gammal.
Men pokalen hans lever i beste velgåande.
